จะดูแลผิวเท้าที่แห้งแตกในผู้ป่วยเบาหวานได้อย่างไร?

ควรทาครีมหรือโลชั่นเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้น แต่ห้ามทาบริเวณซอกนิ้วเท้าเด็ดขาด เพราะอาจทำให้เกิดการอับชื้นและติดเชื้อราได้

เมื่อเป็นเล็บขบ ผู้ป่วยเบาหวานควรทำอย่างไร?

ควรทำความสะอาดและเช็ดให้แห้ง แต่ห้ามพยายามตัดหรือแซะเล็บส่วนที่ขบออกเองโดยเด็ดขาด หากมีอาการปวด, บวม, แดง, หรือมีหนอง ซึ่งเป็นสัญญาณของการติดเชื้อ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

ข้อห้ามที่สำคัญที่สุดในการดูแลแผลพุพองที่เท้าคืออะไร?

ข้อห้ามที่สำคัญที่สุดคือ 'ห้ามเจาะหรือตัดหนังที่พองออกด้วยตนเอง' เพราะผิวหนังที่พองอยู่คือเกราะป้องกันเชื้อโรคตามธรรมชาติ การเจาะออกจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อสูงมาก

วิธีดูแลปัญหาเท้าเบาหวานเฉพาะจุด: ผิวแห้ง, เล็บขบ, และแผลพุพอง

1. การดูแลผิวหนัง

การดูแลผิวหนังที่เท้าให้มีสุขภาพดีอยู่เสมอเป็นเกราะป้องกันด่านแรกที่สำคัญที่สุด

สำหรับผิวแห้ง:

ควรทำ: ทาครีมหรือโลชั่นที่มีส่วนผสมของลาโนลิน (lanolin) บางๆ เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นและป้องกันผิวแตก . ควรทาหลังอาบน้ำในขณะที่ผิวยังหมาดๆ
สิ่งสำคัญที่ห้ามทำ: ไม่ควรทาครีมบริเวณซอกนิ้วเท้า . เพราะอาจทำให้เกิดการอับชื้น, เป็นแหล่งสะสมของเชื้อรา, และทำให้ผิวหนังเปื่อยเป็นแผลได้ง่าย

สำหรับผิวชื้นหรือมีเหงื่อออกง่าย:

ควรทำ: เช็ดเท้าให้แห้งเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณซอกนิ้วเท้า เพื่อลดการอับชื้นและป้องกันการติดเชื้อรา . อาจใช้แป้งฝุ่นโรยบางๆ เพื่อช่วยให้แห้งสบาย

2. การดูแลเมื่อมีอาการเล็บขบ

เล็บขบเป็นภาวะที่อันตรายมากในผู้ป่วยเบาหวาน เพราะอาจนำไปสู่การติดเชื้อที่ลุกลามได้ง่าย

การป้องกัน (สำคัญที่สุด):

ตัดเล็บให้ถูกวิธี: ควรตัดเล็บหลังอาบน้ำใหม่ๆ เพราะเล็บจะนิ่ม . ให้ตัดเล็บในแนวตรง ปลายเล็บควรเสมอกับปลายนิ้ว
ห้ามตัดเล็บเข้ามุมหรือแซะขอบเล็บ: การตัดเล็บเป็นแนวโค้งหรือแคะแซะที่มุมเล็บเป็นสาเหตุสำคัญของเล็บขบ

เมื่อเริ่มมีอาการเล็บขบ:

ควรทำ: รักษาความสะอาดบริเวณนั้นให้ดีและเช็ดให้แห้ง สังเกตอาการบวมแดงอย่างใกล้ชิด
สิ่งสำคัญที่ห้ามทำ: ห้ามพยายามตัด, แคะ, หรือแซะเล็บส่วนที่ขบออกด้วยตนเองเด็ดขาด เพราะอาจทำให้เกิดแผลและการติดเชื้อที่รุนแรงขึ้น
เมื่อไหร่ควรพบแพทย์: หากมีอาการปวด, บวม, แดง, หรือมีหนอง ซึ่งเป็นสัญญาณของการติดเชื้อ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

3. การดูแลเมื่อเกิดแผลพุพอง (ตุ่มน้ำ)

แผลพุพองมักเกิดจากการเสียดสีของรองเท้าที่ไม่เหมาะสม และถือเป็นบาดแผลชนิดหนึ่งที่ต้องดูแลอย่างระมัดระวัง

ควรทำ:

ทำความสะอาดแผล: ล้างแผลเบาๆ ด้วยน้ำเกลือล้างแผล (Normal Saline) หรือน้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว
ทายาฆ่าเชื้อ: ทายาฆ่าเชื้อ เช่น โพวิดีน-ไอโอดีน (เบตาดีน) รอบๆ แผล
ปิดแผล: ใช้ผ้าปิดแผลที่สะอาดและปลอดเชื้อ (Sterile dressing) ปิดทับไว้เพื่อป้องกันการเสียดสีเพิ่มเติม
เฝ้าสังเกตอาการ: ตรวจดูแผลทุกวัน หากไม่มีสัญญาณการติดเชื้อ แผลจะค่อยๆ แห้งและยุบไปเอง

สิ่งสำคัญที่ห้ามทำ:

ห้ามเจาะหรือตัดหนังที่พองออกด้วยตนเอง: ผิวหนังที่พองขึ้นมานั้นทำหน้าที่เป็นเกราะป้องกันเชื้อโรคตามธรรมชาติ การเจาะออกจะทำให้เกิดแผลเปิดและเสี่ยงต่อการติดเชื้อสูงมาก