ผลเสียของการทดแทนไขมันอิ่มด้วยอาหารแป้งหรือไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน
มีการศึกษาเมื่อปี 1970 ว่าการรับประทานอาหารที่มีอัตราส่วนไขมันสูงจะเพิ่มความเสี่ยงการเสียชีวิตจากโรคหัวใจ จึงทำให้มีคำแนะนำเรื่องการรับประทานแป้งหรือไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อนเพิ่มขึ้น ต่อมาพบว่าการรับประทานไขมันอิ่มตัวไม่มีส่วนสัมพันธ์กับการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด การทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยแป้งหรือไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อนจะเกิผลเสียมากว่าผลดี
ผลเสียของการทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยแป้ง
จากความกลัวเรื่องไขมันอิ่มตัวว่าจะทำให้เกิดโรคอ้วน โรคเบาหวาน และระดับคอเลสเตอรอลในเลือดดังนั้นปี คศ 1977 The initial Dietary Goals for Americansได้แนะนำให้ทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยอาหารจำพวกแป้งซึ่งได้แก่ น้ำตาลผลไม้ ( corn syrup) ซึ่งทำให้อุบัติการณืของโรคเบาหวาน โรคอ้วนเพิ่มมากขึ้น
จากการศึกษาเปรียบเทีบการรับประทานอาหารไขมันต่ำ (อาหารที่มีปริมาณพลังงานจากไขมันอิ่มตัว<10% saturated fat)เทียบกับอาหารที่มีปริมาณแป้งต่ำ (คิดเป็นพลังงานที่ได้จากแป้ง 12% )พบว่าการรับประทานอาหารที่มีแป้งต่ำมีผลคีมากว่าอาหารไขมันต่ำดังนี้
- ปริมาณไขมันในร่างกาย,
- ไขมันในเลือดได้แก่ triglycerides, apolipoprotein B (ApoB)
- ภาวะดื้อต่ออินซูลิน
- การอักเสบ
- โอกาศการเกิดลิ่มเลือด
ผลดีของการรับประทานอาหารที่มีแป้งต่ำ
- มีการเพิ่มของ high-density lipoprotein cholesterol (HDL-C),
- มีการลดลงของอัตราส่วนของ ApoB/ApoA-1 ratio
- มีการลดลงของ small, dense low-density lipoprotein (sdLDL ซึ่งเป็นสาเหตุให้เกิดโรคหลอดเลือดแดงแข็ง,
การรับประทานอาหารไขมันต่ำจะทำให้ LDL ลดลง ในขณะที่การทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยอาหารแป้งจะทำให้มีการเพิ่มของ sdLDL particles ซึ่งเป็น LDL ที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดแดงแข็งมากกว่า LDL ปกติ นอกจากนั้นการรับประทานอาหารไขมันอิ่มตัวมากจะทำให้ sdLDL ลดลง และเพิ่ม
ผลเสียของการทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน polyunsaturated (Ω-6) fats
ความกลัวไขมันอิ่มตัวจึงได้มีคำแนะนำให้รับประทานไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อนโดยไม่เลือกชนิดไขมัน จากการศึกษา Sydney Diet Heart Study พบว่าการทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อนชนิด Ω-6 polyunsaturated fats (โดยไม่มีการเพิ่มของ ไขมันΩ-3 ) จะเพิ่มอัตราการเสียชีวิต ยังมีการศึกษาอื่น ที่สนับสนุนว่าการรับประทานไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อนชนิด Ω-6 โดยที่ไม่ได้รับประทาน Ω-3 จะเพิ่มความเสี่ยงและอัตราเสียชีวิตของโรคหัวใจและหลอดเลือด จาการวิจัยยังพบว่าการรับประทานไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อนต่อไขมันอิ่มตัวเท่ากับ2:1 จะมีอัตราการเสียชีวิตมากกว่ารับประทานไขมันอิ่มตัว
ผลเสียของการทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยอาหารแป้งหรือไขมันไม่อิ่มตัว Ω-6 polyunsaturated fats
- มีการเพิ่มขึ้นของ LDL particles ขนาดเล็กซึ่งจะเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ
- มีการเปลี่ยนแปลงของไขมันในเลือด (HDL ลดลง Triglyceride เพิ่มมากขึ้น มีการเพิ่มของ ApoB/ApoA-1 ratio).
- อุบัติการณ์ของโรคอ้วนและโรคเบาหวานเพิ่มขึ้น
- มีการเปลี่ยนแปลงของ การทนทานต่อน้ำตาล ปริมาณไขมันในร่างกาย การอักเสบในร่างกายเพียงเล็กน้อย
ผลเสียของการทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยไขมันไม่อิ่มตัว omega-6 polyunsaturated fats
- เพิ่มความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็ง
- เพิ่มความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดและการเสียชีวิต
- มีการเพิ่มขึ้นของ oxidised LDL-C
- มีการลดลงของ HDL-C
รับประทานอาหารไขมันต่ำมีผลดีต่อร่างกายหรือไม่
จากการศึกษาพบว่าการรับประทานอาหารไขมันต่ำไม่ได้ลดการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด
- จากการศึกษา กลุ่มผู้ป่วยที่เคยเกิดโรคกล้ามเนื้อหัวใจตายเนื่องจากหลอดเลือดตีบจำนวน 264 คนถึงผลการรับประทานอาหารไขมันต่ำ และพลังงานน้อย พบว่าน้ำหนักและระดับคอเลสเตอรอลลดลง แต่อัตราการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบซ้ำ และอัตราการเสียชีวิตไม่ต่างกัน
- จากการศึกษาของ Women's Health Initiative (WHI) กับหญิงวัยทองจำนวน 48835 คนพบว่าการรับประทานอาหารไขมันต่ำไม่สามารถลดการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดแม้ว่าระดังLDL จะลดลง
- จาการศึกษาของ Siri-tarino et โดยรวบรวมจำนวนผู้เข้าร่วมทั้งหมด 347 747 คนพบว่าการรับประทานไขมันอิ่มตัวไม่ได้เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด
- จากการรวบรวมของ Cochrane meta-analysis ชี้ว่าการเปลี่ยนแปลงไขมันในอาหารไม่ได้ลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือด แต่ลดการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดลงได้ร้อยละ 14
จากการศึกษาจึงมีคำแนะนำเรื่องอาหารดังนี้
- การทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วย แป้ง(carbohydrates)หรือไขมันไม่อิ่มตัว (Ω-6 polyunsaturated fats) ไม่สอดคล้องกับผลการศึกษา ซึ่งอาจจะเกิดผลเสียต่อสุขภาพ
- พบว่าอัตราการเกิดโรคเบาหวาน และโรคอ้วนเกิดช่วงเดียวกับการบริโภคแป้งและไขมันไม่อิ่มตัวแทนไขมันอิ่มตัว
- ยังไม่มีหลักฐานว่าการรับประทานอาหารไขมันต่ำจะมีผลดีต่อสุขภาพ
- ไม่พบว่าการรับประทานอาหารไขมันอิ่มตัวจะเพิ่มระดับคอเลสเตอรอล แต่การทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยอาหารแป้งจะมีการเปลี่ยนแปลงขนาดของ LDL ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ
- จะต้องมีการให้การศึกษาถึงผลเสียการรับประทานอาหารแป้งมากไป
- จะต้องหลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป
บทสรุป
การทดแทนไขมันอิ่มตัวด้วยไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อยหรือแป้งจะส่งผลเสียต่อสุขภาพ
เอกสารอ้างอิง
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-8
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-10
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-11
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-12
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-14
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-24
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-23
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-21
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-25
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-26
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-34
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-35
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-36
- http://openheart.bmj.com/content/1/1/e000032.full#ref-37