ปริมาณไขมันในอาหารจากกุ้ง หอย ปลาหมึก และปู
บทนำ
อาหารทะเล เช่น กุ้ง หอย ปลาหมึก และปู เป็นแหล่งโปรตีนคุณภาพสูงที่อุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุ เช่น ไอโอดีน ซีลีเนียม และกรดไขมันโอเมก้า-3 ซึ่งมีประโยชน์ต่อสุขภาพหัวใจและสมอง อย่างไรก็ตาม ปริมาณไขมันในอาหารทะเลเหล่านี้แตกต่างกันไปตามชนิดและวิธีการปรุง บทความนี้จะสำรวจปริมาณไขมันในกุ้ง หอย ปลาหมึก และปู เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจและเลือกบริโภคได้อย่างเหมาะสม
ปริมาณไขมันในกุ้ง
กุ้งเป็นอาหารทะเลที่ได้รับความนิยมทั้งในไทยและทั่วโลก โดยมีปริมาณไขมันค่อนข้างต่ำ แต่ยังคงมีคุณค่าทางโภชนาการ:
- กุ้งขาว (White Shrimp): มีไขมันประมาณ 0.5-1 กรัมต่อ 100 กรัม โดยมีไขมันอิ่มตัวต่ำและกรดไขมันโอเมก้า-3 ประมาณ 100-200 มิลลิกรัม
- กุ้งก้ามกราม (Tiger Prawn): มีไขมัน 1-2 กรัมต่อ 100 กรัม และโอเมก้า-3 ราว 150-300 มิลลิกรัม
- กุ้งลายเสือ (Black Tiger Shrimp): มีไขมัน 1.5-2.5 กรัมต่อ 100 กรัม และมีโอเมก้า-3 อยู่ในช่วง 200-400 มิลลิกรัม
ปริมาณไขมันในหอย
หอยต่างชนิดกันมีปริมาณไขมันที่หลากหลาย โดยส่วนใหญ่จะมีไขมันต่ำแต่ให้แคลเซียมและวิตามิน B12 สูง:
- หอยนางรม (Oyster): มีไขมัน 2-4 กรัมต่อ 100 กรัม โดยมีโอเมก้า-3 ประมาณ 400-600 มิลลิกรัม และไขมันอิ่มตัวต่ำ
- หอยแมลงภู่ (Mussel): มีไขมัน 2-3 กรัมต่อ 100 กรัม และโอเมก้า-3 ราว 500-700 มิลลิกรัม
- หอยลาย (Clam): มีไขมันต่ำมากเพียง 0.5-1 กรัมต่อ 100 กรัม และโอเมก้า-3 ประมาณ 100-200 มิลลิกรัม
- หอยเชลล์ (Scallop): มีไขมัน 0.5-1.5 กรัมต่อ 100 กรัม และมีโอเมก้า-3 ราว 150-300 มิลลิกรัม
ปริมาณไขมันในปลาหมึก
ปลาหมึกเป็นอาหารทะเลที่มีโปรตีนสูงและไขมันต่ำ แต่มีคอเลสเตอรอลสูงเมื่อเทียบกับกุ้งและหอย:
- ปลาหมึก (Squid): มีไขมัน 1-2 กรัมต่อ 100 กรัม โดยมีโอเมก้า-3 ประมาณ 200-400 มิลลิกรัม แต่คอเลสเตอรอลสูงถึง 200-300 มิลลิกรัม
- ปลาหมึกกล้วย (Cuttlefish): มีไขมัน 1-1.5 กรัมต่อ 100 กรัม และโอเมก้า-3 ราว 150-350 มิลลิกรัม พร้อมคอเลสเตอรอลสูงเช่นกัน
ปริมาณไขมันในปู
ปูมีปริมาณไขมันที่แตกต่างกันตามสายพันธุ์และส่วนที่บริโภค โดยเน้นโปรตีนและแร่ธาตุ:
- ปูทะเล (Blue Crab): มีไขมัน 1-2 กรัมต่อ 100 กรัม และโอเมก้า-3 ประมาณ 200-400 มิลลิกรัม
- ปูม้า (Flower Crab): มีไขมัน 0.5-1.5 กรัมต่อ 100 กรัม และโอเมก้า-3 ราว 150-300 มิลลิกรัม
- ปูอลาสกา (King Crab): มีไขมันต่ำเพียง 0.5-1 กรัมต่อ 100 กรัม และโอเมก้า-3 ประมาณ 100-250 มิลลิกรัม
การเปรียบเทียบและวิเคราะห์
- ปริมาณไขมันโดยรวม: กุ้งและหอยลายมีไขมันต่ำสุด (0.5-2 กรัมต่อ 100 กรัม) ขณะที่หอยนางรมและหอยแมลงภู่มีไขมันสูงกว่าเล็กน้อย (2-4 กรัม) ปลาหมึกและปูอยู่ในช่วงปานกลาง (0.5-2 กรัม)
- ปริมาณโอเมก้า-3: หอยแมลงภู่ (500-700 มก.) และหอยนางรม (400-600 มก.) มีโอเมก้า-3 สูงสุด รองลงมาคือปลาหมึกและปู (150-400 มก.) ส่วนกุ้งมีปริมาณน้อยกว่า (100-400 มก.)
- คอเลสเตอรอล: ปลาหมึกมีคอเลสเตอรอลสูงสุด (200-300 มก.) ขณะที่กุ้ง หอย และปูมีคอเลสเตอรอลต่ำกว่า (50-150 มก.)
- ความคุ้มค่า: อาหารทะเลจากไทย เช่น กุ้งก้ามกรามหรือปูม้า มีราคาถูกและหาง่ายเมื่อเทียบกับปูอลาสกาหรือหอยเชลล์นำเข้า
ประโยชน์ของไขมันในอาหารทะเล
- ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ: โอเมก้า-3 ช่วยลดไตรกลีเซอไรด์และป้องกันการอุดตันหลอดเลือด
- บำรุงสมอง: DHA และ EPA สนับสนุนการทำงานของสมองและสายตา
- แหล่งแร่ธาตุ: ไอโอดีนและซีลีเนียมจากอาหารทะเลช่วยในการทำงานของต่อมไทรอยด์
ข้อควรระวัง
- คอเลสเตอรอล: ปลาหมึกมีคอเลสเตอรอลสูง ควรบริโภคในปริมาณที่เหมาะสม โดยเฉพาะผู้ที่มีปัญหาคอเลสเตอรอลสูง
- การปรุง: หลีกเลี่ยงการทอดด้วยน้ำมันมาก ๆ ควรนึ่ง ต้ม หรือย่างเพื่อรักษาคุณค่าทางโภชนาการ
- ปริมาณที่แนะนำ: บริโภคอาหารทะเล 2-3 มื้อต่อสัปดาห์ (ประมาณ 100-150 กรัมต่อมื้อ) เพื่อให้ได้ประโยชน์โดยไม่เสี่ยงต่อการสะสมไขมัน
| ตารางที่ 2 |
ไขมันและกรดไขมันโอเมก้า-3 ในกุ้ง หอย และปลา |
| เลขที่ |
ตัวอย่าง |
ไขมัน ก/100ก |
ปริมาณกรดไขมัน, มก/100ก |
| 18:3 |
20:5 |
22:5 |
22:6 |
SAT |
MUFA |
PUFA |
omega-6 |
omega-3 |
| 1. |
กุ้งกุลาดำ |
เนื้อ |
1.18 |
14 |
89 |
20 |
164 |
462 |
247 |
401 |
113 |
287 |
| 2. |
กุ้งแชบ๊วย |
เนื้อ |
0.91 |
6 |
56 |
10 |
153 |
336 |
192 |
324 |
99 |
224 |
| 3. |
กุ้งตะกาด |
เนื้อ |
1.41 |
19 |
90 |
10 |
145 |
549 |
375 |
429 |
165 |
264 |
| 4. |
กุ้งนาง |
ไข่ |
13.06 |
176 |
456 |
37 |
479 |
4,384 |
5,523 |
3,017 |
1,869 |
1,148 |
| 5. |
กุ้งนาง |
เนื้อ |
0.75 |
7 |
67 |
2 |
28 |
281 |
291 |
252 |
148 |
104 |
| 6. |
กุ้งนาง |
มันกุ้ง |
33.98 |
530 |
279 |
51 |
550 |
13,283 |
13,942 |
5,760 |
4,349 |
1,410 |
| 7. |
มันกุ้ง |
ตลาด |
18.05 |
682 |
168 |
42 |
148 |
6,688 |
6,756 |
3,482 |
2,442 |
1,040 |
| 8. |
หอยโข่ง |
ลวก |
0.84 |
17 |
10 |
4 |
1 |
173 |
168 |
220 |
188 |
32 |
| 9. |
หอยขม |
ลวก |
1.59 |
45 |
46 |
18 |
38 |
376 |
354 |
385 |
238 |
147 |
| 10. |
หอยแครง |
ลวก |
1.48 |
0 |
128 |
9 |
41 |
477 |
282 |
315 |
136 |
179 |
| 11. |
หอยนางรม |
สด |
4.16 |
119 |
518 |
30 |
304 |
1,409 |
772 |
1,244 |
273 |
971 |
| 12. |
หอยแมลงภู่ |
ลวก |
1.57 |
80 |
78 |
16 |
227 |
434 |
237 |
503 |
103 |
400 |
| 13. |
หอยลาย |
ลวก |
1.50 |
37 |
119 |
20 |
182 |
402 |
257 |
484 |
125 |
359 |
| 14. |
หอยเลียด |
ลวก |
3.80 |
207 |
202 |
86 |
183 |
1,205 |
912 |
1,008 |
330 |
678 |
| 15. |
ปูทะเล |
เนื้อ |
0.43 |
4 |
68 |
3 |
33 |
119 |
99 |
169 |
62 |
108 |
| 16. |
ปูทะเล |
มัน |
4.68 |
79 |
259 |
23 |
131 |
1,721 |
1,312 |
1,032 |
540 |
540 |
| 17. |
ปูม้า |
ไข่ |
4.45 |
166 |
400 |
88 |
288 |
1,447 |
832 |
1,343 |
400 |
943 |
| 18. |
ปูม้า |
เนื้อ |
0.49 |
13 |
74 |
9 |
42 |
128 |
90 |
197 |
49 |
138 |
