น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ (Flaxseed Oil): น้ำมันมหัศจรรย์เพื่อสุขภาพ
น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ (Flaxseed Oil) สกัดจากเมล็ดแฟลกซ์ (Linseed) พืชที่มีเส้นใยสูงและมีประวัติการใช้งานยาวนานนับพันปี อุดมไปด้วยกรดไขมันโอเมก้า-3, -6, -9, วิตามิน E, และลิกแนน (Lignans) จึงเป็นน้ำมันที่ได้รับความนิยมในวงการสุขภาพ บทความนี้จะพาคุณไปสำรวจคุณประโยชน์ การใช้งาน และข้อควรระวังของน้ำมันเมล็ดแฟลกซ์
คุณสมบัติและกรดไขมันในน้ำมันเมล็ดแฟลกซ์
น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ประกอบด้วยกรดไขมันที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ดังนี้:
กรดไขมัน | สัดส่วน (%) | ประเภท | ประโยชน์ |
กรดอัลฟา-ไลโนเลนิก (ALA) | 50-60 | โอเมก้า-3 | บำรุงหัวใจ, สมอง, ลดการอักเสบ |
กรดไลโนเลอิก (LA) | 15-20 | โอเมก้า-6 | ช่วยการเจริญเติบโต, ระบบภูมิคุ้มกัน |
กรดโอเลอิก (OA) | 10-20 | โอเมก้า-9 | ลดคอเลสเตอรอล, ดีต่อหัวใจ |
กรดไขมันอื่น ๆ (เช่น สเตียริก, ปาล์มิติก) | 5-10 | - | ปริมาณน้อย |
น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ยังมีวิตามิน E, ลิกแนน (สารต้านอนุมูลอิสระ), และไฟเบอร์ (ในเมล็ดแฟลกซ์) ซึ่งช่วยเสริมสร้างสุขภาพ

กรดไขมันในน้ำมัน flax
น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ (Flaxseed Oil) อุดมไปด้วยกรดไขมันที่ดีต่อสุขภาพมากมาย โดยมีสัดส่วนของกรดไขมันหลักๆ ดังนี้
- กรดอัลฟา-ไลโนเลนิก (Alpha-Linolenic Acid : ALA) ประมาณ 50-60% เป็นกรดไขมันโอเมก้า 3 ที่ร่างกายไม่สามารถสร้างเองได้ ต้องได้รับจากอาหาร ALA เป็นสารตั้งต้นในการสร้าง EPA และ DHA ซึ่งเป็นกรดไขมันโอเมก้า 3 ชนิดที่มีความสำคัญต่อการทำงานของสมอง หัวใจ และหลอดเลือด
- กรดไลโนเลอิก (Linoleic Acid : LA) ประมาณ 15-20% เป็นกรดไขมันโอเมก้า 6 ที่จำเป็นต่อร่างกาย ช่วยในการเจริญเติบโต และการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน
- กรดโอเลอิก (Oleic Acid : OA) ประมาณ 10-20% เป็นกรดไขมันโอเมก้า 9 ที่พบมากในน้ำมันมะกอก มีส่วนช่วยลดระดับคอเลสเตอรอล และความเสี่ยงของโรคหัวใจ
นอกจากกรดไขมันหลักๆ 3 ชนิดนี้แล้ว น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ ยังมีกรดไขมันอื่นๆ ในปริมาณเล็กน้อย เช่น กรดสเตียริก (Stearic Acid) และกรดปาล์มิติก (Palmitic Acid)
ด้วยสัดส่วนของกรดไขมันโอเมก้า 3 โอเมก้า 6 และโอเมก้า 9 ที่สมดุล น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ จึงเป็นน้ำมันที่ดีต่อสุขภาพ เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการดูแลสุขภาพหัวใจ หลอดเลือด สมอง และระบบภูมิคุ้มกัน
น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ (Flaxseed Oil) เป็นน้ำมันที่มีประโยชน์หลากหลาย สามารถนำไปใช้ได้ทั้งภายในและภายนอกร่างกาย โดยมีวิธีการใช้ที่หลากหลาย ดังนี้
ประโยชน์ต่อสุขภาพของน้ำมันเมล็ดแฟลกซ์
- บำรุงหัวใจและหลอดเลือด: โอเมก้า-3 (ALA) ช่วยลดคอเลสเตอรอล, ไตรกลีเซอไรด์, และความดันโลหิต ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ, หลอดเลือดสมอง, และหัวใจล้มเหลว (American Heart Association)
- ลดการอักเสบ: มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ช่วยบรรเทาอาการข้ออักเสบรูมาตอยด์, โรคลำไส้อักเสบ, และผิวหนังอักเสบ
- บำรุงสมอง: โอเมก้า-3 จำเป็นต่อการทำงานของสมอง ช่วยเพิ่มความจำ, สมาธิ, และลดความเสี่ยงโรคอัลไซเมอร์
- เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน: โอเมก้า-3 และสารต้านอนุมูลอิสระช่วยให้ร่างกายแข็งแรง ต่อสู้กับเชื้อโรค
- บำรุงผิวพรรณ: โอเมก้า-3 และวิตามิน E ช่วยให้ผิวชุ่มชื้น, ลดริ้วรอย, และจุดด่างดำ
- ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด: เพิ่มความไวของอินซูลิน ลดความเสี่ยงโรคเบาหวาน
- ช่วยย่อยอาหาร: ไฟเบอร์ในเมล็ดแฟลกซ์ช่วยกระตุ้นลำไส้ ป้องกันท้องผูก
การนำน้ำมันเมล็ดแฟลกซ์มาใช้
การบริโภค
- รับประทานโดยตรง: วันละ 1-2 ช้อนโต๊ะ (15-30 มล.) หรือตามคำแนะนำแพทย์
- ผสมในอาหาร: เติมในสลัด, โยเกิร์ต, สมูทตี้, ซุปเย็น, หรือน้ำสลัด
- อาหารเสริม: ใช้ในรูปแบบแคปซูลเพื่อความสะดวก
การใช้ภายนอก
- บำรุงผิว: ทาผิวหน้า, ผิวกาย, ริมฝีปาก, หรือเล็บ เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นและลดการอักเสบ
- นวด: ผสมกับน้ำมันตัวพา (เช่น น้ำมันมะพร้าว) เพื่อนวดผ่อนคลาย
- ดูแลเส้นผม: หมักผม 30 นาทีก่อนสระ เพื่อผมเงางาม, ลดการขาดหลุดร่วง
- มาส์กหน้า: ผสมกับน้ำผึ้งหรือโยเกิร์ต เพื่อบำรุงผิวให้กระจ่างใส
ข้อควรระวังในการใช้
- หลีกเลี่ยงความร้อน: จุดควันต่ำ (107°C) ไม่เหมาะสำหรับทอดหรือผัด เพราะอาจทำลายสารอาหารและเกิดสารอันตราย
- การเก็บรักษา: เก็บในภาชนะทึบแสง ปิดสนิท ในตู้เย็น เพื่อป้องกันการเหม็นหืน
- อาการแพ้: ผู้แพ้เมล็ดพืชควรทดสอบก่อนใช้
- การใช้ยา: อาจรบกวนยา เช่น ยาละลายลิ่มเลือด ควรปรึกษาแพทย์
เคล็ดลับเพิ่มเติม
- เลือกน้ำมันที่ระบุ "cold-pressed" เพื่อรักษาคุณภาพ
- ใช้ภายใน 1-2 เดือนหลังเปิดฝา
- ผสมกับน้ำผึ้งหรือโยเกิร์ตเพื่อรสชาติที่ดีขึ้น
สรุป
น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์เป็นน้ำมันมหัศจรรย์ที่อุดมไปด้วยกรดไขมันโอเมก้า-3, -6, -9 และสารต้านอนุมูลอิสระ เหมาะสำหรับบำรุงสุขภาพหัวใจ, สมอง, ผิวพรรณ และระบบย่อยอาหาร ใช้ได้ทั้งการบริโภคและใช้ภายนอก แต่ควรระวังการใช้ความร้อนและเก็บรักษาให้ถูกวิธีเพื่อประโยชน์สูงสุด
เผยแพร่เมื่อ:
โดย: นายแพทย์ ประพันธ์ ปลื้มภาณุภัทร, อายุรแพทย์, แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว