ยาสำหรับรักษาภาวะไขมัน triglyceride ในเลือดสูง

 

ยาสำหรับรักษาภาวะไขมัน triglyceride ในเลือดสูงแบ่งออกเป็น

  • fibric acid derivatives
  • niacin
  • omega-3 fatty acids
  • High doses of a strong statin (simvastatin, atorvastatin, rosuvastatin)

ยากลุ่ม Fibrate

จะเพิ่ม HDL และอาจจะเพิ่ม LDL โดยเฉพาะหากค่า Triglyceride มากกว่า 400 แต่ขนาดของ LDL มีขนาดใหญ่ขึ้น LDLขนาดใหญ่จะทำให้เกิดโรคหลอดเลือดแข็งน้อยกว่า LDLขนาดเล็กยาในกลุ่มนี้มีด้วยกัน 4 ชนิดได้แก่

  • gemfibrozil (Lopid)
  • fenofibrate
  • bezafibrate
  • ciprofibrate

ยา fenofibrate สามารถใช้ร่วมกับ statin ได้ ยาในกลุ่มนี้อาจจะทำให้ค่า creatininเพิ่มขึ้น และควรลดขนาดยาหากไตเสื่อม ยาที่มีความปรอดภัยสำหรับผู้ป่วยไตเสื่อมคือgemfibrozil มีการศึกษายาในกลุ่มนี้พบว่าลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจ

Gemfibrozil

สามรถลดได้ทั้งไตร์กลีเซอร์ไรด์ triglycerides, VLDL, and IDL และยังเพิ่มระดับไขมันดี HDL สำหรับไขมันไม่ดี LDLมักจะไม่เปลี่ยนแปลง ดังนั้นยานี้จึงเหมาะสำหรับผู้ที่มีไขมันสูง type IV และ V hyperlipidemia ( VLDLสูงอย่างเดียว หรือทั้ง VLDL และchylomicrons สูง อ่าน Gemfibrozil

 

Fenofibrate

ยา Fenofibrate จะออกฤทธิ์เหมือนกับยาในกลุ่ม fibric acid ซึ่งจะสามารถลด triglyceride และมีการเพิ่มไขมันดีคือ HDL ยานี้ต่างจากยาอื่นในกลุ่มที่สามารถลดไขมันไม่ดีคือ LDL ดังนั้นยานี้จะมีข้อบ่งชี้ในการใช้คือภาวะไตร์กลีเซอร์ในเลือดสูงร่วมกับภาวะที่มีคอเลสเตอรอลในเลือดสูง แต่ยังไม่สามารถใช้รักษาภาวะคอเลสเตอรอลสูงอย่างเดียว ยานี้จะต้องปรับลดขนาดยาหากมีภาวะไตเสื่อม หากไตวายมากไม่ควรใช้ยานี้ มี่ทั้งชนิด micronized และ nonmicronized ขนาดปกติรับประทาน 100 mg ต่อวัน ผู้ป่วยที่มีไตเสื่อมอัตราการกรองของไตน้อยกว่า 80 ควรจะลดขนาดยา หากอัตรากรองของไตน้อยกว่า 30 ไม่ควรใช้ยานี้ ยานี้มีความปลอดภัยเมื่อใช้ร่วมกับยา statin

Niacin

ขนาดของ niacin 1500 mg/d จะลด triglyceride ลงได้ร้อยละ 40และเพิ่ม HDL cholesterol ได้ร้อยละ 40 และสามารถลด LDL cholesterol ลงได้ มีการศึกาาพบว่า niacin สามารถลดการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด แต่ผลข้างเคียงของยาได้แก่ ร้อนตามหน้าร้อนตามตัว และมีตับอักเสบ การแก้ไขให้เริ่มจากขนาดยาที่ละน้อย ข้อสำคัญยาที่ออกฤทธิ์นานจะมีผลต่อตับอักเสบมากกว่ายาที่ออกฤทธิ์ทันที นอกจากนั้นยาอาจจะทำให้ระดับน้ำตาลสูงขึ้นจึงจำเป็นต้องติดตามน้ำตาล

ยา niacin (vitamin B-3) ขนากสูงมากกว่า1500 more จะลดระดับไตร์กลีเซอร์ไรด์ลงได้ร้อยละ40 และสามารถเพิ่มระดับไขมันดี HDL cholesterol ได้ร้อยละ40 นอกจากนั้นยังลดระดับไขมัน LDL ลงได้

ผลข้างเคียงของยา

  • ยานี้ทำให้เกิดตับอักเสบโดยเฉพาะเมื่อได้รับยาในขนาดสูง(มากว่า 2000) โดยเฉพาะยาที่ออกฤทธ์นานจะมีพิษต่อตับมากกว่ายาที่ออกฤทธิ์ทันที
  • ร้อนตามตัว คัน และมีผื่น อาการข้างเคียงนี้จะเกิดน้อยเมื่อใช้ยาออกฤทธิ์นาน การแก้ไขให้ค่อยเพิ่มยาครั้งละน้อย
  • การเปลี่ยนยาที่ออกฤทธิ์ทันทีไปใช้ยาที่ออกฤทธิ์ นานจะเกิดพิษต่อตับมาก
  • การให้ Niacin กับผู้ป่วยโรคเบาหวานจะต้องติดตามระดับน้ำตาล เนื่องจาก niacinจะทำให้เกิดภาวะดื้อต่ออินซูลินซึ่งน้ำตาลอาจจะสูงขึ้น
  • ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมไม่ดี และมีไตร์กลีเซอร์ไรด์สูง ควรจะควบคุมเบาหวานให้ดีก่อนให้ยาลดไตร์กลีเซอร์ไรด์

อ่านเรื่อง niacin

Omega-3 Acids

ยา Omega-3 fatty acids น่าสนใจเนื่องจากมีผลข้างเคียงต่ำ และมีปฏิกิริยากับยาชนิดอื่นน้อยมาก ให้ขนาด 4 กรัมต่อวันจะสามารถลด triglyceride ลงได้ Omega-3 fatty acids ที่สามารถลดไขมันลงได้แก่ eicosapentaenoic (EPA) และ docosahexaenoic (DHA) สารเคมีทั้งสองจะต้องได้รวมกันวันละ 4 กรัม หากขนาดน้อยกว่าจะไม่สามรถลดไขมัน แต่จะลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจ

ยากลุ่ม Statin

ยากลุ่มนี้เรียกว่า 3-Hydroxy-3-methylglutaryl-CoA (HMG-CoA) reductase inhibitors ยากลุ่มนี้จะลอไขมันไม่ดีคือ LDL ยากลุ่มนี้จะใช้รักษาไขมันในเลือดสูงและใช้ป้องกันการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ยา Statin หากจะนำมาใช้รักษา triglyceride ในเลือดสูงจะต้องใช้ในขนาดสูงโดยสามารถลด triglycerideลงได้ร้อยละ 50 หากขนาดของ Statin ความแรงปานกลางจะลดไขมัน triglycerideลงได้ร้อยละ 20 ยา Statin จะเหมาะสำหรับผู้ที่มี triglyceride สูงไม่เกิน 500 mg/dL และ LDL-C สูงด้วย

Triglycerideสูง อาการของTriglyceride สาเหตุของTriglycerideสูง โรคแทรกซ้อนของTriglycerideสูง การรักษาTriglycerideสูง ยารักษาTriglycerideสูง