การเจาะเลือดเพื่อประเมิน | วิธีเจาะเลือดหาระดับน้ำตาลด้วยตัวเอง | การตรวจปัสสาวะ | Hemoglobin A1c | การเจาะหาไขมันในเลือด
วิธีตรวจปัสสาวะด้วยตัวเอง
เป็นวิธีที่สะดวกแต่ไม่นิยม มีข้อจำกัดในการประเมินผล เพราะน้ำตาลจะถูกขับออกมา เมื่อระดับน้ำตาลในเลือดสูงเกิน 180 มก.% สำหรับผู้สูงอายุ อาจจะพบน้ำตาลในปัสสาวะ เมื่อน้ำตาลในเลือดเกิน 220 มก.% ดังนั้นการตรวจน้ำตาลในเลือดจึงบงบอกน้ำตาลในเลือดได้ไม่ดีนัก นอกจากนั้นหากมีการอักเสบของกระเพาะปัสสาวะ หรือเก็บปัสสาวะไม่ถูกต้องก็อาจจะทำให้การแปรค่าผิดไป
โรคเบาหวานและการดูแลตัวเอง
มีขั้นตอนปฏิบัติในการตรวจสอบปัสสาวะดังนี้
- ถ่ายปัสสาวะให้หมด
- ดื่มน้ำสะอาด 1-2 แก้ว
- ให้ถ่ายปัสสาวะลงในภาชนะที่สะอาด
- ตรวจสอบหาน้ำตาลในปัสสาวะโดยจุ่มแทบลงในภาชนะที่เก็บปัสสาวะแล้วยกขึ้นทันที
- ถือแผ่นทดสอบไว้ 30 วินาทีถึง 1 นาที
- เทียบสีกับข้างขวด
0 |
50 |
100 |
300 |
- ถ้าหากน้ำตาลในปัสสาวะเป็น 50-100 มก.% คุณควรจะทบทวนและปรับปรุงการดูแลตัวเองในการควบคุมเบาหวาน
- ถ้าผลตรวจน้ำตาลในปัสสาวะเป็น 300-1000 มก.%แสดงว่าควบคุมเบาหวานไม่ดี ควรปรึกษาแพทย์
ข้อแนะนำสำหรับการตรวจปัสสาวะด้วยแทบ
- ต้องปิดฝาขวดให้แน่ เพราะแผ่นทดสอบอาจจะชื้นทำให้เสีย
- แผ่นที่จุ่มในปัสสาวะแล้วควรเทียบสีทันที ถ้าหากทิ้งไว้นานเกิน 2 นาทีห้ามนำไปเทียบสีอ่านผล เพราะเป็นผลที่คลาดเคลื่อน
- ห้ามเก็บขวดบรรจุแผ่นทดสอบไว้ในที่ร้อนจัด หรือถูกแสงแดด
- ภาชนะที่ใช้เก็บปัสสาวะต้องล้างให้สะอาด ปราศจากผงซักฟอก เพราะอาจจะทำให้คลาดเคลื่อน
- ต้องตรวจดูวันหมดอายุทุกครั้ง
การตรวจหาสารคีโตนในปัสสาวะ
สารคีโตนเป็นสารเคมีที่ร่างกายสร้างขึ้น เมื่อร่างกายไม่สามารถใช้น้ำตาล หรือเมื่อเราอดอาหาร ทำให้ร่างกายเผาผลาญไขมันในเนื้อเยื่อมาใช้ทำให้เกิดสารคีโตน และกรดแลคติกเกิดขึ้น หากขาดอินซูลินนานๆจะมีสารคีโตนและกรดแลคติกมากที่เรียกว่า คีโตอะซีโดซีส ( Ketoacidosis ) ดังนั้นการตรวจหาคีโตนในปัสสาวะจะทำให้ทราบว่าร่างกายขาดอินซูลินหรือไม่ ควรตรวจหาสารคีโตนในปัสสาวะเมื่อไร
- ระดับน้ำตาลในเลือดสูงมากกว่า 300 มก.%ขึ้นไป หรือมีระดับน้ำตาลในปัสสาวะ 3บวกถึง 4บวก
- เมื่อผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่1ไม่สบาย
สิ่งที่เกิด | การอ่านผล | การปฏิบัติ |
ไม่เปลี่ยนสี | ไม่มีคีโตน | ทำเหมือนปกติ |
สีชมพู | เริ่มมีคีโตน |
|
สีม่วงอ่อน | มีคีโตนเล็กน้อย | |
สีม่วง | มีคีโตนปานกลาง |
|
สีม่วงแก่ | มีคีโตนมาก |
ข้อดีของการตรวจสารคีโตน
- สามารถป้องกันภาวะคีโตอะซิโดซิส
- สามารถแก้ไขภาวะเกิดคีโตอะซีโดซีสได้ทันท่วงที
- สามารถควบคุมระดับน้ำตาลให้ใกล้เคียงปกติ
- สามารถเข้าเล่นกีฬาได้อย่างปลอดภัย
- ทำให้ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่1 มีชีวิตยืนยาวอย่างมีความสุข
การตรวจเลือดและปัสสาวะด้วยตัวเอง
วิธีเจาะเลือดหาระดับน้ำตาลด้วยตัวเอง | การตรวจปัสสาวะ | Hemoglobin A1c |
หลักการรักษา
การควบคุมอาหาร | การออกกำลังกาย | การรักษาเบาหวานด้วยยา | การใช้อินซูลิน | การประเมินการรักษา | โรคเบาหวานกับสุภาพสตรี | โรคเบาหวานและการท่องเที่ยว | การดูแลเมื่อเวลาป่วย | เบาหวานกับเอสไพริน | การดูแลในช่องปาก | การดูแลผิวหนัง