การรักษาไขมันในเลือด Chloresterol สูงด้วยยา

ยากลุ่ม Statin

HMG CoA reductase inhibitor [ statin ]

ยาในกลุ่มนี้ประกอบด้วย Lovastatin[ 20-80 mg], Simvastatin [ 20-80mg ], Fluvastatin [20-80 mg ], Atrovastatin [10-80 mg]
ยาในกลุ่มนี้ลด LDLได้ร้อยละ 18-55% เพิ่ม HDLได้ร้อยละ 5-15%และลด TGได้ร้อยละ 7-30%
พบว่าการให้ยานี้เพื่อลดไขมันจะทำให้อัตราการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดลดลง
ผลข้างเคียงของยาจะทำให้เกิดการอักเสบของกล้ามเนื้อและตับ
ข้อห้ามใช้ในผู้ป่วยที่มีตับอักเสบเฉียบพลันและตับอักเสบเรื้อรังและห้ามใช้ร่วมกับยา cyclosporin ยารักษาเชื้อรา

ยาจะออกฤทธิ์ที่ตับทำให้ไขมัน LDL Chloresterol ลดลง

ประสิทธิภาพของยา

หากสามารถลดไขมัน LDL ได้ประมาณ 40 มก% จะสามารถลดอัตราการเสียชีวิตได้ร้อยละ 10 ลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจลงร้อยละ 20 แลดอัตราการเกิดโรคหัวใจได้ร้อยละ 23 ลดการเกิดโรคหลอดเลือดสมองได้ร้อยละ 17

ผลข้างเคียงของยา

กล้ามเนื้ออักเสบพบได้ไม่บ่อย หากไม่จัดการก็อาจจะกลายเป็นกล้ามเนื้อถูกทำลายมากจนไตวาย ปัจจัยที่ส่งเสริมทำให้เกิดกล้ามเนื้ออักเสบได้แก่

อายุมาก
รูปร่างเล็ก
เพศหญิง
เป็นโรคตับหรือโรคไต
ต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย
ดื่มสุรา
รับประทานยาหลายชนิด

อาการปวดกล้ามเนื้อพบได้ร้อยละ5-10 โดยมีอาการที่สำคัญคือปวดกล้ามเนื้อ โดยทั่วไปเจาะเลือดหาระดับ CPK มักจะไม่สูง หากผู้ป่วยปวดไม่มากขึ้น และทนอาการปวดได้ก็แนะนำให้รับประทานยาต่อ หากปวดมากขึ้นจนทนไม่ได้หรือค่า CPK สูงก็ให้หยุดยา

ตับอักเสบ

พบว่าเกิดตับอักเสบร้อยละ 0.5-2%โดยจะต้องตรวจเลือดพบว่าค่า SGOTสูงมากว่าค่าปกติ3เท่า 2 ครั้งห่างกันเป็นสัปดาห์ เมื่อลดขนาดของยาค่านี้ก็จะลดลง

การใช้ยานี้ร่วมกับยาอื่น

ยานี้หากใช้ร่วมกับ gemfibrozil จะทำให้เกิดกล้ามเนื้ออักเสบเพิ่มมากขึ้น สำหรับยา fenofibrate, bezafibrate, หรือ ciprofibrate เกิดกล้ามเนื้ออักเสบได้น้อย

ยากลุ่ม Bile acid sequestrants

เป็นยาที่จับกับน้ำดีในทางเดินอาหารผลทำให้ตับขาดน้ำดีในการสร้างไขมัน Chloresterol ลดลง ยาในกลุ่มนี้มีสามตัวได้แก่ cholestyramine 24 g colestipol 20 g , cholestagel 4.5 g ยาแต่ละตัวจะลด LDL ได้ร้อยละ 18-25

ผลข้างเคียงของยา

ยานี้ทำให้เกิดอาการท้องอืด แน่นท้อง คลื่นไส้ ท้องผูก เนื่องจากยานี้อาจจะลดการดูดซึมของยาชนิดอื่น แนะนำให้รับประทานยานี้ก่อนยาชนิดอื่น 4 ชั่วโมง หรือหลังยาชนิดอื่น 1 ชั่วโมง ยานี้อาจจะทำให้ร่างกายขาดวิตามินที่ละลายในน้ำ

Bile acid sequestrants

ยาในกลุ่มนี้ได้แก่ Cholestyramine [4-16 g],Colestipol [5-20gm],Colesevelam[2.6-3.8gm]
ยากลุ่มนี้จะออกฤทธิ์ในการจับกับไขมันในลำไส้เพื่อขับออกทางอุจาระ
ยากลุ่มนี้ลด LDLได้ร้อยละ15-30%และเพิ่มระดับ HDLได้ร้อยละ 3-5 %
ผลข้างเคียงของยาแน่นท้อง ท้องผูก ลดการดูดซึมของยาบางชนิด
ข้อห้ามใช้ ในผู้ป่วยที่มีtriglycerideสูงกว่า 400 มก.%

ยาที่ลดการดูดซึมไขมัน

ยาในกลุ่มนี้ได้แก่ Ezetimibe ยานี้จะลดการดูดซึมของ Chloresterol ที่ผนังลำไส้ ยานี้จะลดไขมันได้ร้อยละ 15-22 ขนาดที่ให้ 10 มก วันละครั้ง ผลข้างเคียงมีน้อย

Nicotinic acid

ยานี้จะเพิ่ม HDL-C 25%,และลด LDL-C 15–18% และ TG ลง 20–40% ในขนาด 2 g/ต่อวัน

Nicotinic acid

ยากลุ่มนี้ได้แก่ Nicotinic acid[ 1.5-3 gm ]จัดเป็นวิตามิน B
ยากลุ่มนี้ลดLDLได้ 5-25 % เพิ่ม HDL15-35% ลดTriglycerideได้ร้อยละ20-50
ผลข้างเคียงของยากลุ่มนี้คือ คันตามตัว ร้อนตามตัวซึ่งจะเกิดหลังจากรับประทานยาไปครึ่งชั่วโมง หน้าแดง น้ำตาลในเลือดสูงขึ้น กรดยูริกเพิ่ม แน่นท้อง และตับอักเสบ
ข้อห้ามใช้คือ โรคตับ โรคเกาท์ โรคเบาหวาน โรคกระเพาะ
ขนาดที่ใช้รักษา 1-3 กรัม/วัน

การรักษาไขมันในเลือด Triglyceride สูง

ไขมัน Triglyceride ในเลือดสูงจะเป็นสาเหตุให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด นอกจากนั้นหากสูงมาก(400มก%)ก็จะทำให้เกิดโรคตับอ่อนอักเสบด้วย

สาเหตุของTriglyceride ในเลือดสูง

กรมมพันธ์
โรคอ้วน
โรคเบาหวานชนิดที่2
การดื่มสุรา
รับประทานอาหารจำพวกแป้งมาก
โรคไต
ไทรอยด์ทำงานน้อย
การตั้งครรภ์
โรคแพ้ภูมิตัวเอง เช่น SLE
เกิดจากการใช้ยา
- ยา Steroid
- ยาคุมกำเนิด
- Tamoxifen
- ยาลดความดันโลหิต ยากลุ่มเบต้า ยาขับปัสสาวะ

การรักษาไขมันในเลือดสูง

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ได้แก่การลดน้ำหนัก และการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอจะสามารถลดไขมัน Triglyceride ได้ประมาณร้อยละ 20-30

การรักษาด้วยยา

เป้าหมายค่า Triglyceride ที่ต้องการต้องต่ำกว่า 150 มก%และจะเริ่มรักษาเมื่อระดับ Triglyceride มากกว่า 200 มก%โดยที่คุมคุมอาหารและออกกำลังกายแล้วไม่ได้ผล

ยากลุ่ม Fibrate

ยากลุ่มนี้จะใช้รักษาไขมัน Triglyceride ในเลือดสูงและเพิ่มระดับไขมัน HDL

ประโยชน์ของการรักษา

ยานี้จะลดการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดลงได้ร้อยละ 13 ในผู้ป่วยที่มีระดับ Triglyceride มากกว่า 200 มก%

ผลข้างเคียงของยาพบได้น้อย มีอาการทางระบบอาหารประมาณร้อยละ5 ผื่นพบได้น้อยกว่า2 ผลต่อกล้ามเนื้ออักเสบจะพบมากในผู้ป่วยที่ไตไม่ดี และใช้ Gemfibrozil ร่วมกับยากลุ่ม Statin

Fibric acid

ยากลุ่มนี้ได้แก่ Gemfibrizil [600-1200 mg],Fenofibrate [200 mg]
ยากลุ่มนี้ลด LDL ได้ร้อยละ 5-20 เพิ่มHDLได้ร้อยละ 10-20 ลด Triglycerideได้ร้อยละ 10-20
ยานี้เหมาะสำหรับผู้ที่มี Triglyceride สูง,LDL สูงและมี HDL ต่ำ
ยานี้เมื่อใช้ร่วมกับยาในกลุ่ม statin จะลดไขมันที่ LDLสูงและมี triglyceride สูง แต่การให้ยาร่วมกันต้องระวังภาวะกล้ามเนื้ออักเสบ
ผลข้างเคียงของยากลุ่มนี้คือ คลื่นไส้ อาเจียน แน่นท้อง ปวดกล้ามเนื้อ อาจจะทำให้เกิดการอักเสบของตับ อาจจะทำให้เกิดนิ่วในถุงน้ำดีหากใช้ยานี้ไปเป็นระยะเวลานานๆ
ข้อห้ามใช้ผู้ที่มีตับวายและไตวาย

Nicotinic acid

นิโคตินิคขนาด 2 g ต่อวันจะลดไขมัน TG ได้ร้อยละ 20–40%และลด LDL-C ลงได้ 15–18%,และเพิ่ม HDL-C ประมาณ 15–35%

ผลข้างเคียงของยา

การรับประทานยานี้จะทำให้รู้สึกร้อนตามตัว กรดยูริกในเลือดสูง ตับอักเสบ และผิวหนาเหมือนหนังช้าง

น้ำมันปลา

ขนาดที่ใช้วันละ 2-4 กรัมสามารถลด Triglyceride ได้ร้อยละ30 แนะนำให้ใช้ในกรณีไขมัน Triglyceride มากกว่า 500 มก%