ปัจจัยเสี่ยงและอาการของโรคมะเร็ง  

สาเหตุของโรคมะเร็งได้แก่

ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งที่สำคัญคือ

  • พันธุกรรม
  • พฤติกรรม
  • สิ่งแวดล้อม

ในการป้องกันมะเร็งจะมีหลักที่สำคัญคือ

  1. หลีกเลี่ยงคือควบคุมปัจจัยที่จะทำให้เกิดมะเร็ง
  2. ปรับเปลี่ยนเรื่องอาหาร และพฤติกรรม
  3. ค้นหาภาวะเริ่มแรกของมะเร็ง precancerous conditions
  4. การให้ยาเพื่อป้องกันมะเร็ง

กระบวนการเกิดมะเร็ง Carcinogenesis

เซลล์เป็นหน่วยที่เล็กที่สุดของเนื้อเยื่อ ในแต่ละเซลล์ก็มียีนเป็นตัวควบคุมเซลล์ให้เจริญเติบโตเป็นเนื้อเยื่อ การแบ่งตัวของเซลล์ หรือควบคุมหน้าที่ของเซลล์ เมื่อเซลล์ไม่สามารถควบคุมการแบ่งตัว หรือการสลายของเซลล์ ทำให้เนื้อเยื่อนั้นมีขนาดใหญ่ขึ้นเกิดเป็นก้อนเนื้องอก

เนื้องอกที่เกิดมีทั้งเนื้องอกธรรมดา และเป็นเนื้องอกมะเร็ง เนื้องอกมะเร็งจะมีการลุกลามหรือแพร่กระจายไปยังอวัยวะใกล้เคียงหรือไปยังอวัยวะอื่น

 

ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงของการเกิดมะเร็ง

  • การสูบบุหรี่
  • การติดเชื้อบางประเภท
  • รังสี
  • ภาวะที่ภูมิคุ้มกันลดลง

ปัจจัยที่อาจจะเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดมะเร็ง

  • อาหาร
  • สุรา
  • การไม่ออกกำลังกาย
  • อ้วน
  • โรคเบาหวาน
  • ปัจจัยเสี่ยงของสิ่งแวดล้อม

ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงของการเกิดมะเร็ง

การสูบุหรี่

การสูบบุหรี่จะเพิ่มปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็งได้หลายชนิด

การหยุดสูบบุหรี่จะลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง และการเสียชีวิต

การติดเชื้อ

การติดเชื้อทั้งแบคทีเรียและไวรัสสามารถเพิ่มปัจจัยเสี่ยงทำให้เกิดมะเร็งเช่น

เชื้อที่เป็นสาเหตุ

อวัยวะที่เป็นมะเร็ง

human papilloma

มะเร็งปากมดลูก

ไวรัสตับอักเสบ บี และ ซี

มะเร็งเซลล์ตับ

Epsein Barr virus

มะเร็งโพรงจมูก

มะเร็งต่อมน้ำเหลือง

Helicobactor pyroli

มะเร็งกระเพาะอาหาร

Opisthorchis viverrini

มะเร็งท่อน้ำดี

 

ปัจจุบันมีวัคซีนสำหรับป้องกันมะเร็งปากมดลูก และวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบ บี

รังสี

การสัมผัสรังสีจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง รังสีที่เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งได้แก่

  • รังสี UV Ultraviolet radiation จากแสงแดดจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งผิวหนัง
  • Ionizing radiation ได้แก่
    • รังสีที่ใช้ทางการแพทย์ใช้ในการวินิจ เช่น x-rays, CT scans,fluoroscopy, และการ nuclear medicine scans.
    • Radon gas ซึ่งเป็นก๊ายที่เกิดในบ้าน

เชื่อว่า Ionizing radiation จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งเม็ดเลือดขาว มะเร็งต่อมธัยรอยด์ มะเร็งเต้านม มะเร็งปอด มะเร็งกระเพาะ มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งหลอดอาหาร มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ มะเร็งรังไข่

ยากดภูมิคุ้มกัน

สำหรับผู้ที่ได้รับการเปลี่ยนอวัยวะจะต้องได้รับยาที่กดภูมิคุ้มกัน ยาเหล่านี้จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง

ปัจจัยที่อาจจะมีผลต่อการเกิดมะเร็ง

อาหาร

การจะบอกว่าอาหารชนิดใดจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งเป็นเรื่องยาก เนื่องจากอาหารมีทั้งเพิ่มความเสี่ยงและป้องกันการเกิดมะเร็ง และผู้ป่วยไม่สามารถบอกได้แน่ชัดว่ารับประทานปริมาณเท่าไรเท่าที่มีการศึกษาพบว่าการรับประทานผักมากจะลดการเกิดมะเร็ง ปาก หลอดอาหาร มะเร็งกระเพาะอาหาร ส่วนผลไม้จะลดการเกิดมะเร็งปอด นอกจากนั้นอาหารโปรตีน อาหารไขมัน จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งลำไส้

อาหารต่อการเกิดโรคมะเร็ง ได้แก่

  • อาหารที่มีไขมันสูง มีใยอาหารน้อย
  • อาหารเนื้อสัตว์ที่ถนอมด้วยเกลือไนเตรด หรือที่ปิ้งย่างจนเกรียมทำให้มีสารไนโตรซามีนอยู่มาก
  • อาหารที่มีเชื้อราปนเปื้อน เช่น aflatoxin พบในถั่ว
  • อาหารสุกๆดิบๆอาจมีตัวอ่อนพยาธใบไม้ในตับอยู่

สารอาหารที่ป้องกันมะเร็งดูได้ที่นี่

สุรา

การดื่มสุราจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง

  • มะเร็งช่องปาก
  • มะเร็งหลอดอาหาร
  • มะเร็งเต้านม
  • มะเร็งลำไส้ใหญ่ (ชาย)

การออกกำลังกาย

ผู้ที่ออกกำลังกายจะมีความเสี่ยงในการออกกำลังกายน้อยกว่าผู้ที่ไม่ได้ออกกำลังกาย ดดยเฉพาะมะเร็งลำไส้ใหญ่ และมีการศึกษาว่าการออกกำลังกายจะลดการเกิดมะเร็งเต้านม และมะเร็งมดลูก

คนอ้วน

คนอ้วนจะมีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง

โรคเบาหวาน

มีการศึกษาว่าโรคเบาหวานจะมีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง

  • มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
  • มะเร็งเต้านม
  • มะเร็งลำไส้ใหญ่
  • มะเร็งมดลุก
  • มะเร็งตับ
  • มะเร็งปอด
  • มะเร็งช่องปาก
  • มะเร็งรังไข่
  • มะเร็งตับอ่อน

ปัจจัยเสี่ยงด้านสิงแวดล้อม

การสัมผัสสารบางอย่างจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง

  • มลพิษที่อยู่ในอากาศ เช่น ควันบุหรี่ ใยหิน
  • การดื่มน้ำที่มีสารหนูจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งผิวหนัง กระเพาะปัสสาวะ และมะเร็งปอด

สารเคมี

อุตสาหกรรม

โรคที่เกี่ยวข้อง

Asbestos

ทำฉนวนความร้อน,ผ้าเบรค

มะเร็งปอด

Arsenic

ผลิตยาปราบศัตรูพืช

มะเร็งปอด,มะเร็งผิวหนัง

Aromatic amine

ย้อมผ้า

มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ

Chromium

ถลุงแร่,ปูนซีเมนต์

มะเร็งปอด

Nickel

ถลุงแร่

มะเร็งปอด

Vinyl chloride

ปิโตรเคมี

มะเร็งตับ

 

การศึกษาที่ยังไม่พิสูจน์ว่าลดการเกิดมะเร็ง

ส่วนใหญ่เป็นการศึกษาการให้อาหารเสริมและวิตามินซึ่งไม่สามารถพิสูจน์ว่าลดการเกิดมะเร็งได้แก่การให้

อาการมะเร็ง