แผนการรักษาโรคหอบหืดเรื้อรัง 

ความรุนแรงของโรค

ยาที่ควบคุมโรคระยะยาว

Long-Term Control Medications

ยาเพื่อบรรเทาอาการ

Quick-Relief Medications

ขั้น1

ผู้ป่วยหอบนานๆครั้ง

• ไม่จำเป็นต้องใช้ยาอื่น

• ใช้ shorting-acting Inhaled beta2-agonist เมื่อหอบ
• ใช้ short-acting Inhaled beta2-agonistgมากกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์ ให้เปลี่ยนการรักษาเป็นขั้น2

 ขั้น2

โรคหืดระดับรุนแรงน้อย

• ใช้ inhaled steroid หรือ cromolyn

หรือ

• Theophylline เด็กอายุมากกว่า12ขวบอาจให้ leukotriene

• ใช้ shorting-acting Inhaled beta2-agonist เมื่อหอบ
• ใช้ short-acting Inhaled beta2-agonist ทุกวัน ์ให้เปลี่ยนการรักษาเป็นขั้น3
• ถ้าอาการดีขึ้น1-6 เดือนให้เปลี่ยนการรักษาเป็นขั้น1

ขั้น3

โรคหืดรุนแรงปานกลาง

• ใช้ inhaled steroid ขนาดปานกลาง

หรือ

• inhaled steroidขนาดน้อย- ปานกลาง ร่วมกับ long -acting inhaled beta2-agonistหรือ sustained release theophylline หรือ long -acting beta2-agonist tablet

• ใช้ shorting-acting Inhaled beta2-agonist เมื่อหอบ
• ใช้ short-acting Inhaled beta2-agonist ทุกวัน ์ให้เปลี่ยนการรักษาเป็นขั้น3
• ถ้าอาการดีขึ้น1-6 เดือนให้เปลี่ยนการรักษาเป็นขั้น2

ขั้น4

โรคหืดรุนแรงมาก

• ใช้ inhaled steroid ขนาดสูงร่วมกับ
• long -acting inhaled beta2-agonistหรือ sustained release theophyllin หรือlong -acting beta2-agonist tablet ร่วมกับ
• steroid tablet

• ใช้ shorting-acting Inhaled beta2-agonist เมื่อหอบ
• ใช้ short-acting Inhaled beta2-agonist ทุกวัน ์ให้เปลี่ยนการรักษาเป็นขั้น3 หรือเพิ่มความถี่ของการใช้ ให้เปลี่ยนการรักษาเป็นขั้น4
• ถ้าอาการดีขึ้น1-6 เดือนให้เปลี่ยนการรักษาเป็นขั้น3

1. ไฟเขียว คือ ผู้ป่วยที่มี PEF 80 - 100% ของปกติ(ค่านี้ได้จากการที่ท่านเป่าอยู่ทุกวัน) มีอาการ หายใจดี ไม่ไอ หายใจไม่มีเสียง Wheeze , ไม่แน่นหน้าอกเวลาทำงานหรือออกคำสั่ง
  แนวทางการรักษาหอบหืดเฉียบพลัน

• หลังพ่นยา short-acting beta2-agonists 3 ครั้งอาการดีขึ้น PEF มากกว่า80% ผู้ป่วยไม่หอบให้พ่นยา short-acting beta2-agonists ทุก 4 ชั่วโมงอีก 2 วัน
• ให้พ่น inhaled steroid ขนาด 2 เท่าของขนาดปกติ
• หลังจากดีขึ้น 2 วันให้กลับไปพ่นยาขนาดเดิม
• หลังพ่นยา short-acting beta 2-agonist แล้วไม่ดีขึ้น อาการแย่ลงให้ไปดูแผนการรักษาหอบหืดเฉียบพลันรุนแรงปานกลาง

2.ไฟเหลือง คือ ผู้ป่วยที่มี PEF 50 - 80% ของปกติ ผู้ป่วยจะไอ, หายใจดัง , แน่นอก ต้องใช้ยาพ่น ขยายหลอดลม บ่อยขึ้น ตื่นเช้าหอบบ่อยขึ้น ตื่นมากลางดึกหอบบ่อยขึ้น
  แนวทางการรักษาหอบหืดเฉียบพลัน

• ให้พ่นยา Quick-relief medications ทุก 20 นาที 3 ครั้ง ถ้าอาการยังไม่ดีขึ้นให้พ่นยาต่อ
• ให้พ่นยา Quick-relief medications  2-4 puff ใน space พ่นทุก 1 ชั่วโมงต่อไปอีก 3-4 ชั่วโมง จนอาการดีขึ้น 4 ชั่วโมง PEF>70% หลังจากนั้นพ่นทุก 4 ชั่วโมง
• ให้พ่น inhaled steroid 2 เท่าของขนาดปกติจน PEF อยู่ในเกณฑ์ปกติ อาการหอบหืดเฉียบพลันไม่รุนแรงจึงลดขนาดยาลงปกติ
• ให้รับประทาน steroid เช่น prenisolone[5mg] 2 เม็ดวันละ 3 ครั้ง
• ถ้าดีขึ้นให้โทรปรึกษาแพทย์เพื่อปรับยา
• ถ้าไม่ดีขึ้น รีบพบแพทย์

3. ไฟแดง คือ ผู้ป่วยที่มี PEF น้อยกว่า 50% ของปกติผู้ป่วยจะมีอาการหอบบ่อย หอบกลางคืนบ่อย ทำงานไม่ได้
  แนวทางการรักษาหอบหืดเฉียบพลัน

1. ให้พ่นยา short-acting beta2-agonists 2-4 puff ใน space พ่นทุก 20 นาที ในเวลา 1 ชั่วโมง(ชั่วโมงนี้พ่น 3 ครั้ง) ต่อไปให้พ่นทุกชั่วโมงจนกระทั่งอาการดีขึ้น
2. ให้พ่น inhaled steroid เป็น 2 เท่าของขนาดปกติจน PEF >80%
3. ให้รับประทาน steroid 5mg 2 เม็ดวันละ 3 ครั้ง
4. ถ้าดีขึ้นให้พ่น short-acting beta2-agonists 2-4 puff ใน space พ่นทุก 4 ชั่วโมง เป็นเวลา 2 วัน และพ่น steroid ขนาด 2 เท่า
5. ถ้าไม่ดีขึ้น รีบนำส่งโรงพยาบาลภายใน 10 นาที หลังพ่นshort-acting beta2-agonists

ให้รีบรักษาตามแผนไฟแดงดังแสดงไว้ข้างบน พร้อมกับติดต่อรถโรงพยาบาลใกล้บ้าน