หน้าหลัก | สุขภาพดี | สุภาพสตรี | การแปลผลเลือด | โรคต่างๆ | ยารักษาโรค |วัคซีน | อาหารเพื่อสุขภาพ
UACR vs UPCR: ความแตกต่างและการใช้ตรวจโปรตีนในปัสสาวะ
UPCR มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการตรวจหาโปรตีนในปัสสาวะ แต่บทบาทของมันจะแตกต่างและเสริมกันกับการตรวจ UACR ที่เราคุยกันไปก่อนหน้านี้ครับ
เพื่อให้เข้าใจง่ายที่สุด ให้คิดแบบนี้ครับ:
-
UACR คือ "เครื่องตรวจจับควัน" สำหรับโรคไตจากเบาหวาน (ตรวจหาโปรตีน อัลบูมิน ซึ่งเป็นโปรตีนตัวแรกๆ ที่รั่วออกมา)
-
UPCR คือ "เครื่องวัดปริมาณความเสียหาย" (ตรวจหา โปรตีนรวมทุกชนิด)
UPCR (Urine Protein-to-Creatinine Ratio) คืออะไร?
UPCR คือการตรวจวัด อัตราส่วนของโปรตีนรวมทั้งหมดต่อครีเอตินินในปัสสาวะ
-
Protein (P): หมายถึงโปรตีนทุกชนิดในปัสสาวะ ไม่ใช่แค่โปรตีนอัลบูมิน
-
Creatinine (CR): คือครีเอตินิน ซึ่งใช้เป็นตัวเปรียบเทียบเพื่อลดความคลาดเคลื่อนจากความเข้มข้นของปัสสาวะเช่นเดียวกันกับ UACR
บทบาทของ UPCR แตกต่างจาก UACR อย่างไร?
| คุณสมบัติ | UACR (Urine Albumin-to-Creatinine Ratio) | UPCR (Urine Protein-to-Creatinine Ratio) |
| สิ่งที่วัด | โปรตีน "อัลบูมิน" ชนิดเดียว | "โปรตีนรวม" ทุกชนิด |
| ความไวในการตรวจ | ไวมาก สามารถตรวจจับโปรตีนรั่วในปริมาณน้อยๆ ได้ | ไวน้อยกว่า จะตรวจพบเมื่อมีโปรตีนรั่วออกมาในปริมาณมากแล้ว |
| บทบาทหลัก | การตรวจคัดกรอง (Screening) เพื่อค้นหาภาวะเบาหวานลงไตใน ระยะเริ่มต้น | การประเมินความรุนแรงและติดตามการรักษา ในผู้ป่วยที่เป็นโรคไตแล้ว หรือสงสัยโรคไตจากสาเหตุอื่นที่ไม่ใช่เบาหวาน |
สรุปบทบาทของ UPCR
-
ใช้ประเมินปริมาณโปรตีนที่รั่วทั้งหมด: ในกรณีที่ตรวจพบว่ามีโปรตีนรั่วในระดับที่มากแล้ว (Macroalbuminuria หรือ UACR > 300 mg/g) แพทย์อาจใช้ UPCR เพื่อติดตามปริมาณโปรตีนที่สูญเสียไปทั้งหมด ซึ่งจะสะท้อนความรุนแรงของโรคไตได้ดีกว่า
-
ใช้ในโรคไตชนิดอื่น: โรคไตบางชนิดที่ไม่ได้เกิดจากเบาหวาน อาจมีการรั่วของโปรตีนชนิดอื่นที่ไม่ใช่อัลบูมิน ในกรณีนี้ การตรวจ UPCR จะให้ข้อมูลที่ครอบคลุมกว่า
-
ใช้ติดตามการรักษา: หลังจากให้การรักษาโรคไตแล้ว แพทย์อาจใช้ UPCR เพื่อดูการตอบสนองว่าปริมาณโปรตีนที่รั่วโดยรวมลดลงหรือไม่
ดังนั้น สำหรับผู้ป่วยเบาหวาน การตรวจคัดกรองประจำปีจะเริ่มต้นด้วย UACR เสมอ เพราะเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการตรวจจับความผิดปกติตั้งแต่เนิ่นๆ ส่วน UPCR จะมีบทบาทเสริมเข้ามาในกรณีที่ตรวจพบความผิดปกติที่รุนแรงแล้ว หรือเมื่อแพทย์ต้องการข้อมูลเกี่ยวกับโปรตีนชนิดอื่นๆ เพิ่มเติมครับ
ทบทวนวันที่
โดย นายแพทย์ ประพันธ์ ปลื้มภาณุภัทร อายุรแพทย์,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว