การตรวจหา bicarbonate

ก๊าซ Carbon dioxide (CO2) เป็นก๊าซที่เกิดจากการเผาผลาญอาหาร เลือดจะพาเอาก๊าซ CO2 ไปขับออกที่ปอด ส่วนที่เหลือจะละลายในเลือด พบว่าร้อยละ 90 ของก๊าซ CO2 จะอยู่ในรูป bicarbonate (HCO3) ไตและปอดจะทำให้หน้าที่ปรับสมดุลของ carbon dioxide, bicarbonate, and carbonic acid ในเลือดเพื่อรักษาภาวะกรดด่างให้สมดุล

การตรวจหา bicarbonate (HCO3) มักจะตรวจร่วมกับเกลือแร่อื่นๆ เช่น โซเดี่ยม โพแทสเซี่ยม คลอไรด์

เหตุผลในการส่งตรวจ

การตรวจ carbon dioxide (bicarbonate) test เป็นการตรวจเพื่อหาความผิดปกติของ carbon dioxide (bicarbonate) ซึ่งมีสาเหตุใหญ่ 3 ประการ

โรคไต
โรคปอด
โรคทางmetabolic

นอกจากนั้นแพทย์จะสั่งตรวจหากมีอาการดังต่อไปนี้

อ่อนเพลีย
สับสน
อาเจียนซ้ำๆ
มีปัญหาเรื่องหายใจ

อาการดังกล่าวอาจจะเกิดปัญหาเรื่องเกลือแร่เสีสมดุล หรือผิดปกติเกี่ยวกับความเป็นกรดด่าง

การเตรียมการเจาะเลือด

ไม่ต้องอดอาหารก่อนการตรวจ แต่จะต้องแจ้งแพทย์ถึงยาที่ท่านรับประทานอยู่ทั้งยาที่ซื้อเอง ยาที่แพทย์จ่าย และสมุนไพร

การเจาะเลือด

ค่าปกติ

ค่าปกติอยู่ระหว่าง 23–30 mEq/L

Carbon dioxide (bicarbonate)
Normal:	23–30 mEq/L

ค่า Carbon dioxide (bicarbonate) มีค่าสูงกว่าปกติ สาเหตุ

อาเจียน, ขาดน้ำ dehydration,ได้รับการถ่ายเลือด blood transfusions, ยาที่มี bicarbonate เช่นยารักษากระเพาะอาหาร
โรคหรือภาวะ เบื่ออาหาร โรคถุงลมโป่งพอง น้ำท่วมปอด โรคหัวใจ
Breathing disorders
Cushing syndrome
Hyperaldosteronism

ค่า Carbon dioxide (bicarbonate) มีค่าต่ำกว่าปกติ สาเหตุ

หายใจหอบ,รับประทาน aspirinหรือดื่มสุรา alcohol overdose,ท้องร่วง ขาดน้ำ ขาดอาหาร
โรคตับ หรือ โรคไต โรคหัวใจ ต่อมไทรอยด์เป็นพิษ โรคเบาหวานที่คุมน้ำตาลไม่ได้
Addison disease
Ethylene glycol poisoning
ภาวะเลือดเป็นกรดKetoacidosis
Kidney disease
ภาวะ Lactic acidosis
Metabolic acidosis
Methanol poisoning
รับประทาน aspirin เกินขนาด Salicylate toxicity

ปัจจัยที่มีผลต่อการตรวจ

ดื่มเครื่องดื่มที่เป็นด่างหรือกรดเช่น น้ำส้ม หรือน้ำอัดลมก่อนการตรวจ
รับประทานยาบางชนิด เช่น ยาขับปัสสาวะ ยาปฏิชีวนะบางชนิด ยารักษาต้อหิน ยา steroid
รัดแขนนานไปก่อนเจาะเลือด

ทบทวนวันที่ 22/1/2566

โดย นายแพทย์ ประพันธ์ ปลื้มภาณุภัทร อายุรแพทย์,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว