โรคไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์

โรคไขมันพอกตับที่ไม่มีแอลกอฮอล์ (NAFLD) เป็นภาวะร้ายแรงที่ไขมันส่วนเกินสะสมอยู่ในเซลล์ตับ ทำให้เกิดภาวะไขมันพอกตับ ซึ่งอาจพัฒนาไปสู่ภาวะไขมันพอกตับที่ไม่มีแอลกอฮอล์ และเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งเซลล์ตับ (57–60) ทั่วโลก ความชุกของ NAFLD ในผู้ใหญ่อยู่ที่ประมาณ 25.2% ตั้งแต่ระดับต่ำที่ 13.5% ในแอฟริกาไปจนถึงสูงถึง 31.8% ในตะวันออกกลาง และอเมริกาเหนือที่ 24.1% (61) ความเสี่ยงของ NAFLD สูงขึ้นอย่างมากในผู้ที่มีโรคอ้วนหรือเบาหวานชนิดที่ 2 (43–92%) (57, 58, 62)

ไตรเอซิลกลีเซอรอลในตับมาจากสามแหล่ง:

5% มาจากde novo lipogenesis ส่วนใหญ่มาจากกลูโคสในคนที่มีสุขภาพดี Triglyceride จาก de novo lipogenesis นั้นสูงกว่ามาก (26%) ในบุคคลที่มี NAFLD (63) ไขมันที่ได้จาก de novo lipogenesis
การสลายไขมันของไตรกลีเซอไรด์ที่เก็บไว้จากเนื้อเยื่อไขมันไตรกลีเซอไรด์ส่วนใหญ่ (60–80%) มาจากเนื้อเยื่อไขมัน เนื้อเยื่อไขมันถูกเร่งโดยการดื้อต่ออินซูลิน
และไขมันที่ได้จากอาหาร 15% มาจากอาหาร

การทดลองทางคลินิกหลายชิ้นเปรียบเทียบอาหารที่มีไขมันต่ำและคาร์โบไฮเดรตต่ำในผู้ใหญ่ที่มีน้ำหนักเกินหรือเป็นโรคอ้วน และพบว่าไขมันในตับลดลงเช่นเดียวกัน อาหารคีโตเจนิกมักจะประกอบไปด้วยไขมันอิ่มตัว คอเลสเตอรอล และโปรตีนจากสัตว์ ซึ่งสูง สารอาหารทั้งสามชนิดจะเพิ่มการดื้อต่ออินซูลิน เกิดความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน ทำให้กรดไขมันอิสระไปยังเซลล์ตับปริมาณมาก

ในการศึกษาทางระบาดวิทยา การรับประทานอาหารที่มีไขมันอิ่มตัว ไขมันทรานส์ น้ำตาลเชิงเดี่ยว และโปรตีนจากสัตว์ (โดยเฉพาะจากเนื้อแดงและเนื้อแปรรูป) สูง และมีเส้นใยอาหารและกรดไขมันโอเมก้า 3 ต่ำมีส่วนทำให้เกิดไขมันเกาะตับ ในการศึกษาของ Rotterdam ผู้ที่บริโภคโปรตีนจากสัตว์มากที่สุดมีแนวโน้มที่จะมีไขมันเกาะตับมากกว่าผู้ที่บริโภคโปรตีนน้อยที่สุดถึง 54% อาหารต่อไปนี้จะลดความเสี่ยงของไขมันเกาะตับ ได้แก่ เมล็ดธัญพืช ถั่วและเมล็ดพืช ไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยว กรดไขมันโอเมก้า 3 โปรตีนจากพืช ไฟเบอร์พรีไบโอติก โปรไบโอติก กาแฟ ทอรีน และโคลีน ในการศึกษาสุขภาพของ Tzu Chi การแทนที่ถั่วเหลืองด้วยปลา (หรือเนื้อสัตว์) หนึ่งมื้อมีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นของไขมันเกาะตับ 12–13% การบริโภคธัญพืชไม่ขัดสี นอาหารมังสวิรัติจะมีความเสี่ยงต่อไขมันเกาะตับลดลง 21%

การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเปลี่ยนแปลงอาหาร การลดน้ำหนัก และการออกกำลังกาย เป็นวิธีหลักในการรักษาไขมันเกาะตับ การปรับพฤติกรรมที่ส่งเสริมการลดน้ำหนัก พบว่าช่วยลดไขมันในตับและปรับปรุงความเข้มข้นของอะมิโนทรานสเฟอเรสและความไวของอินซูลิน มีข้อเสนอแนะว่าการได้รับคีโตซิสอาจมีประโยชน์ในการปรับปรุงไขมันพอกตับ แต่การศึกษาที่สนับสนุนเรื่องนี้ยังมีข้อจำกัดและโดยทั่วไปยังจำกัดการบริโภคพลังงานด้วย ยังไม่ได้กำหนดความปลอดภัยในระยะยาวและผลลัพธ์ทางคลินิกที่เฉพาะเจาะจง

ทบทวนวันที่

โดย นายแพทย์ ประพันธ์ ปลื้มภาณุภัทร อายุรแพทย์,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว