ผลกระทบต่อสุขภาพกาย

เมื่อเผชิญกับความเครียด ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนต่าง ๆ เช่น คอร์ติซอล (Cortisol) และ อะดรีนาลีน (Adrenaline) ซึ่งทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาเพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับภัยคุกคาม แต่หากภาวะนี้ดำเนินต่อไปจะส่งผลเสียต่อระบบต่าง ๆ ดังนี้:

ความเครียดมมีผลกระทบต่อหัวใจ

ความเครียดสามารถกระตุ้นให้เกิดอาการเจ็บหน้าอกในผู้ป่วยโรคหัวใจโดยมีกลไกดังนี้

• ทำให้หัวใจทำงานหนักขึ้น หัวใจบีบตัวมากขึ้น หัวใจเต้นเร็วขึ้น
• อาจจะเกิดการเต้นผิดปกติของหัวใจ
• เลือดมีความหนืดเพิ่มเนื่องจากมีไขมันในเลือดเพิ่มขึ้นและเกิดอุดตันหลอดเลือดได้ง่ายขึ้น
• ในผู้หญิงจะทำให้ฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลง ฮอร์โมนนี้จะป้องกันโรคหัวใจ
• ความเครียดทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น

ความเครียดมีผลโรคหลอดเลือดสมอง

พบว่าผู้ชายที่มีความเครียดสูงจะทำให้เกิดความดันโลหิตสูงและเกิดโรคหลอดเลือดสมองบ่อยกว่าคนที่ไม่เครียด

ความเครียดมีผลการติดเชื้อ

คนที่เครียดเรื้อรังจะมีภูมิตอบสนองต่อการติดเชื้อและจำนวนเม็ดเลือดขาวน้อยกว่าคนทั่วไป จึงทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย เช่นหวัด เริม เป็นต้น

ความเครียดมีผลต่อระบบทางเดินอาหาร

พบว่าความเครียดเรื้อรังสามารถทำให้เกิดโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหารได้ดังนี้

• โรคกระเพาะอาหาร เป็นที่ทราบกันดีว่าสาเหตุของการเกิดโรคกระเพาะคือการรับประทานยาแก้ปวดกลุ่ม nsaid และจากเชื้อ H.pyroli แต่ความเครียดเรื้อรังก็เป็นส่วนส่งเสริมทำให้เกิดโรคดังกล่าว
• ท้องร่วงจากโรค Irritable Bowel Syndrome ผู้ป่วยจะมีอาการปวดมวนท้อง ถ่ายเหลวเป็นๆหายโดยมีท้องผูกสลับกับถ่ายเหลว

ความเครียดมีผลต่อการรับประทานอาหาร

คนที่เครียดเรื้อรังจะมีปัญหาการรับประทานอาหารได้ 3 รูปแบบกล่าวคือ

• น้ำหนักเกิน เนื่องจากเมื่อเกิดความเครียดผู้ป่วยจะรับประทานอาหารเค็ม มัน หวานเพื่อไปต่อสู้กับความเครียด และทำให้เกิดลักษณะอ้วนลงพุง
• น้ำนักลดลงเนื่องจากเบื่ออาหาร
• มีการรับประทานอาหารผิดปกติ เช่น Anorexia nervosa and bulimia nervosa

ความเครียดมีผลต่อโรคเบาหวาน

ความเครียดทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น เกิดการดื้อต่ออินซูลิน

ความเครียดมีผลต่ออาการปวด

ผู้ที่เครียดเรื้อรังอาจจะมีอาการ ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ

ความเครียดมีผลต่อระบบสืบพันธ์

• ความต้องการทางเพศจะลดลงทั้งผู้หญิงและผู้ชาย ผู้ชายอาจจะมีปัญหาเรื่องการแข็งตัวขององคชาติ ส่วนผู้หญิงจะมีปัญหาเรื่องการถึงจุดสุดยอด
• การเป็นหมัน การปวดประจำเดือน และการแท้งก็พบได้บ่อย

ความเครียดมีผลต่อความจำและการเรียนรู้

ความสามารถในการเรียนรู้และความจำจะลดลง สมาธิจะไม่ดี เกิดอุบัติเหตุได้บ่อย

• ระบบหัวใจและหลอดเลือด: เพิ่มความเสี่ยงของโรคความดันโลหิตสูง, โรคหัวใจ, ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ และหัวใจวาย

• ระบบภูมิคุ้มกัน: ทำให้ภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง ร่างกายจึงติดเชื้อได้ง่ายขึ้น เช่น เป็นหวัดบ่อย ๆ

• ระบบทางเดินอาหาร: ทำให้เกิดอาการปวดท้อง, ท้องผูก, ท้องเสีย, และอาจทำให้อาการของโรคกระเพาะอาหารหรือลำไส้แปรปรวนแย่ลง

• ระบบประสาท: ทำให้มีอาการปวดศีรษะ, ปวดไมเกรน และอาจมีปัญหาเกี่ยวกับการนอนหลับ เช่น นอนไม่หลับ หรือฝันร้ายบ่อย ๆ

• ระบบกล้ามเนื้อและโครงกระดูก: ทำให้กล้ามเนื้อตึงเครียด ปวดเมื่อยตามตัว หรือปวดหลังเรื้อรัง

---

ผลกระทบต่อสุขภาพจิต

ความเครียดเรื้อรังสามารถส่งผลกระทบต่ออารมณ์และจิตใจอย่างรุนแรง

• ภาวะทางอารมณ์: ทำให้เกิดอาการหงุดหงิดง่าย, โมโหร้าย, วิตกกังวล, และซึมเศร้า

• ปัญหาด้านความคิด: ทำให้สมาธิสั้น, ขี้หลงขี้ลืม, และตัดสินใจได้ยาก

• พฤติกรรม: ทำให้เกิดพฤติกรรมที่ไม่ดีต่อสุขภาพ เช่น การดื่มแอลกอฮอล์หรือใช้สารเสพติดมากขึ้น, การกินอาหารมากหรือน้อยเกินไป, และการแยกตัวออกจากสังคม

---

ผลกระทบต่อสุขภาพในเด็ก

ความเครียดในเด็กจะส่งผลต่อการเติบโตและพัฒนาการ

• พฤติกรรม: ทำให้เด็กมีพฤติกรรมก้าวร้าว, ต่อต้าน, หรือมีพฤติกรรมถดถอย

• สุขภาพกาย: ทำให้มีอาการปวดท้องหรือปวดศีรษะบ่อย ๆ

• สุขภาพจิต: ทำให้มีภาวะวิตกกังวลหรือซึมเศร้า ซึ่งส่งผลต่อการเรียนรู้และความสัมพันธ์กับเพื่อน

ความเครียด

• ความเครียดคืออะไร
• ความเครียดกับผู้หญิง
• ความเครียดในเด็ก
• ความเครียดที่ทำงาน
• ความเครียดหลังการสูญเสีย
• การจัดการกับความเครียด
• การจัดการกับความโกรธ
• การแก้ปัญหาระหว่างบุคคล