โรคร้อนในปาก: สาเหตุ อาการ และวิธีรักษา

โรคร้อนในปากคืออะไร?

โรคร้อนในปาก หรือแผลร้อนใน (Canker Sores) เป็นแผลเล็ก ๆ ที่เกิดขึ้นภายในช่องปาก เช่น บริเวณกระพุ้งแก้ม ลิ้น ริมฝีปากด้านใน หรือเพดานปาก แผลเหล่านี้มักมีลักษณะเป็นวงกลมหรือวงรี มีสีขาวหรือเหลืองตรงกลาง และอาจมีขอบแดง แผลร้อนในมักสร้างความเจ็บปวดและไม่สบายขณะพูดหรือรับประทานอาหาร

สาเหตุของโรคร้อนในปาก

โรคร้อนในปากอาจเกิดจากหลายปัจจัย เช่น:

1. ความเครียดและพักผ่อนไม่เพียงพอ – ส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายอ่อนแอและเกิดแผลได้ง่าย

2. การขาดสารอาหาร – โดยเฉพาะวิตามิน B12, ธาตุเหล็ก และกรดโฟลิก

3. การระคายเคืองในช่องปาก – เช่น การกัดกระพุ้งแก้ม อาหารรสจัด หรือแปรงสีฟันที่แข็งเกินไป

4. การแพ้อาหารหรือสารเคมี – อาหารบางประเภท เช่น ช็อกโกแลต ถั่ว หรือเครื่องเทศ อาจกระตุ้นให้เกิดแผลร้อนใน

5. การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน – มักพบในผู้หญิงช่วงมีประจำเดือนหรือในช่วงตั้งครรภ์

6. การติดเชื้อไวรัสและแบคทีเรีย – อาจเป็นปัจจัยกระตุ้นให้เกิดแผลร้อนใน

อาการของโรคร้อนในปาก

• มีแผลเล็ก ๆ สีขาวหรือเหลืองตรงกลาง ขอบแดง

• รู้สึกแสบร้อนหรือเจ็บขณะรับประทานอาหารหรือพูดคุย

• อาจมีอาการบวมในบริเวณที่เกิดแผล

• ในบางกรณีอาจมีไข้ต่ำหรือรู้สึกอ่อนเพลียร่วมด้วย

วิธีรักษาโรคร้อนในปาก

1. ใช้ยาแก้ร้อนใน – ยาทาเฉพาะที่หรือยาน้ำสำหรับบรรเทาอาการปวดและช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น

2. บ้วนปากด้วยน้ำเกลือ – ผสมเกลือกับน้ำอุ่นแล้วบ้วนปากเพื่อลดการอักเสบและฆ่าเชื้อแบคทีเรีย

3. หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด – หลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสเผ็ด เปรี้ยว หรือเค็มจัดที่อาจทำให้แผลระคายเคือง

4. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ – เพิ่มการบริโภคผัก ผลไม้ และอาหารที่มีวิตามิน B12 และธาตุเหล็ก

5. ดื่มน้ำให้เพียงพอ – เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำและช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวเร็วขึ้น

6. พักผ่อนให้เพียงพอและลดความเครียด – การจัดการความเครียดช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดแผลร้อนใน

การป้องกันโรคร้อนในปาก

1. รักษาสุขภาพช่องปาก – แปรงฟันอย่างถูกต้องและใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำเพื่อลดการสะสมของแบคทีเรีย

2. เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ – หลีกเลี่ยงอาหารที่อาจกระตุ้นให้เกิดแผลร้อนใน และเพิ่มการรับประทานอาหารที่มีวิตามินและแร่ธาตุสำคัญ

3. ดื่มน้ำให้เพียงพอ – ควรดื่มน้ำอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้ร่างกายชุ่มชื้นและลดความเสี่ยงของการเกิดแผล

4. ลดความเครียด – การออกกำลังกาย นั่งสมาธิ หรือหาวิธีผ่อนคลายสามารถช่วยลดโอกาสการเกิดแผลร้อนในได้

5. หลีกเลี่ยงการบาดเจ็บในช่องปาก – เช่น ใช้แปรงสีฟันที่มีขนอ่อนนุ่มและหลีกเลี่ยงการกัดกระพุ้งแก้มโดยไม่ตั้งใจ

6. หลีกเลี่ยงอาหารที่ทำให้เกิดอาการแพ้ – หากพบว่าอาหารบางประเภททำให้เกิดแผลร้อนใน ควรหลีกเลี่ยงหรือบริโภคให้น้อยลง

เมื่อใดควรพบแพทย์?

หากแผลร้อนในไม่หายภายใน 2 สัปดาห์ มีขนาดใหญ่ขึ้น หรือมีอาการรุนแรง เช่น เจ็บมากจนรับประทานอาหารไม่ได้ หรือมีไข้สูง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติม

สรุป

โรคร้อนในปากเป็นภาวะที่พบได้บ่อยและมักหายได้เอง แต่สามารถป้องกันและบรรเทาอาการได้ด้วยการดูแลสุขภาพช่องปาก ลดความเครียด และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หากอาการไม่ดีขึ้นหรือเกิดซ้ำบ่อย ควรพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุเพิ่มเติม

 

• โรคในช่องปาก
• คราบหินปูน
• โรคเหงือก
• เหงือกร่น
• เหงือกอักเสบ
• สาเหตุโรคเหงือก
• ปากแห้ง
• ฟันผุ
• การแปรงฟัน
• กลิ่นปาก