อาการถอนพิษสุรา: สิ่งที่คุณควรรู้เมื่อตัดสินใจเลิกดื่ม

สำหรับผู้ที่ดื่มสุรามานานและมีความตั้งใจที่จะเลิกดื่ม สิ่งหนึ่งที่มักเป็นคำถามคือ จะเกิดอาการอะไรบ้าง อาการเหล่านั้นจะอยู่นานแค่ไหน และจะรับมืออย่างไรหากเกิดอาการขึ้น การตัดสินใจเลิกดื่มสุรานั้นสำคัญอย่างยิ่งที่จะต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ บางท่านอาจเลือกที่จะดูแลตัวเอง แต่ทางที่ดีที่สุดคือ ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนเริ่มกระบวนการอดสุรา เพื่อให้ได้รับการดูแลที่เหมาะสมและลดความเสี่ยงจากภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง ซึ่งเรียกว่า "ภาวะถอนพิษสุรา" หรือ "ภาวะลงแดง" (Delirium Tremens) ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้

อาการถอนพิษสุราตามระยะเวลา

เมื่อร่างกายขาดแอลกอฮอล์อย่างกะทันหันในผู้ที่ดื่มสุราเรื้อรังเป็นเวลานาน จะเกิดกลุ่มอาการที่เรียกว่า "อาการถอนสุรา" (Alcohol Withdrawal Syndrome) ภาวะนี้เกิดขึ้นเนื่องจากร่างกายและสมองได้ปรับตัวให้ชินกับแอลกอฮอล์ การหยุดดื่มจึงทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมี ส่งผลให้เกิดอาการต่างๆ ซึ่งมีความรุนแรงแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ขึ้นอยู่กับปริมาณและระยะเวลาการดื่มสุรา

วันที่ 1 ของการอดสุรา

อาการถอนสุราอาจเริ่มเกิดขึ้นตั้งแต่ 6-12 ชั่วโมง หลังการดื่มครั้งสุดท้าย และแบ่งเป็นระดับความรุนแรงดังนี้:

1. อาการถอนสุราระดับเบา (6-12 ชั่วโมงแรกหลังหยุดดื่ม):

มือสั่น (Tremors) และอาจมีอาการสั่นทั่วร่างกาย
เหงื่อออกมาก
คลื่นไส้ อาเจียน
ปวดศีรษะ
ใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว
วิตกกังวล หรือ หงุดหงิด
ความดันโลหิตสูง

วันที่ 2 ของการอดสุรา

เป็นช่วงที่สมองและระบบประสาทเริ่มตอบสนองต่อการขาดแอลกอฮอล์อย่างชัดเจน อาการอาจทวีความรุนแรงขึ้น:

2. อาการถอนสุราระดับปานกลาง (12-24 ชั่วโมงหลังหยุดดื่ม):

สับสน (Confusion) หรือมีปัญหาในการคิด
อาการประสาทหลอน (Hallucinations) เช่น เห็นภาพหลอนหรือได้ยินเสียงที่ไม่มีอยู่จริง
กระสับกระส่ายมากขึ้น
ความดันโลหิตสูงขึ้น อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ
นอนไม่หลับ หรือหลับไม่สนิท
คลื่นไส้ อาเจียน และจุกแน่นท้อง
มือเย็น ปัสสาวะลดลง

วันที่ 3 ของการอดสุรา

เป็นช่วงเวลาที่สำคัญที่สุด ผู้ป่วยหลายรายไม่สามารถทนต่ออาการที่เกิดขึ้นได้ และอาจกลับไปดื่มสุราอีกครั้ง อาการอาจดีขึ้นในบางราย แต่ในบางรายกลับรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ:

3. อาการถอนสุราระดับรุนแรง หรือ "ดีลิเรียม เทรเมนส์" (Delirium Tremens - DTs) (48-72 ชั่วโมงหลังหยุดดื่ม):

เป็นภาวะที่ รุนแรงมากและเป็นอันตรายถึงชีวิต ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากแพทย์ในโรงพยาบาล

อาการชัก (Seizures)
สับสนอย่างรุนแรง และอาจไม่รู้สึกตัว
ประสาทหลอนอย่างรุนแรง เช่น เห็นภาพหลอนที่ทำให้รู้สึกกลัวหรือเครียดมาก
หัวใจเต้นเร็ว และ ความดันโลหิตสูงมาก
ไข้สูง และ เหงื่อออกมาก
ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อและกระดูก อย่างรุนแรง
ความวิตกกังวลเกี่ยวกับสุขภาพ โดยเฉพาะอาการทางร่างกายที่รู้สึกผิดปกติ

ตัวอย่างประสบการณ์จากผู้ที่เคยประสบภาวะรุนแรงในช่วง 2-3 วันแรก:

"ฉันเลิกดื่มมา 2 วัน และเจอประสบการณ์แย่มาก เช่น อาการชัก รวมถึงเห็นภาพและรู้สึกสัมผัสต่างๆ ที่ไม่ปกติ เหงื่อออกเยอะมากและมีอาการสั่น... กลัวจริงๆ ว่าจะมีผลกระทบทางจิตใจที่รุนแรง"
"ฉันไม่สามารถกินหรือนอนได้จริง ๆ จนเปียกชุ่มไปทั้งผ้าปูที่นอนเมื่อคืนนี้ ตอนนี้ฉันสั่นมากจนแทบพิมพ์อะไรไม่ได้เลย"
"อยู่ในห้องฉุกเฉินมาทั้งวัน อัตราการเต้นของหัวใจ 160 ครั้งต่อนาที ร่างกายขาดน้ำและรู้สึกไม่สบายทั่วไป สั่นจนเดินไม่ไหว อาการวิตกกังวลรุนแรงจนคิดว่าตัวเองกำลังจะเป็นโรคหลอดเลือดสมอง"
"ตื่นทุกชั่วโมงเห็นรูปร่างมืด ๆ ในห้อง ครั้งหนึ่งลืมตาขึ้นมาคิดว่ามีคนยืนอยู่ข้างบน... คืนนี้จะลองนอนพร้อมกับเปิดไฟ"

วันที่ 4-7 ของการอดสุรา

สำหรับผู้ที่สามารถผ่านวันที่สามไปได้ วันที่สี่อาจนำมาซึ่งความโล่งใจจากอาการที่รุนแรงที่สุด อย่างไรก็ตาม บางคนอาจยังคงมีอาการถอนพิษที่น่ากลัวต่อไปได้:

วันที่ 4: บางคนเริ่มรู้สึกดีขึ้นมาก ยกเว้นอาการนอนไม่หลับ ยังคงมีความอยากดื่มและความวิตกกังวลเล็กน้อย แต่โดยรวมดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด แต่สำหรับบางคน อาจเป็นจุดเริ่มต้นของอาการประสาทหลอนหรือชักที่รุนแรงขึ้น เช่น "ฉันเห็นภาพหลอนและพาไปโรงพยาบาล"

วันที่ 5: เป็นช่วงเวลาที่สำคัญอีกครั้ง หากอาการถอนพิษยังคงรุนแรง ผู้ป่วยอาจยอมแพ้และกลับไปดื่ม แต่สำหรับหลายคน อาการจะเริ่มดีขึ้น ความซึมเศร้าและความวิตกกังวลลดลง การนอนหลับดีขึ้น

วันที่ 6: อาการถอนพิษที่รุนแรงส่วนใหญ่จะลดลงอย่างมาก แต่บางอาการ เช่น ปัญหาการนอนหลับ หรืออารมณ์แปรปรวน อาจยังคงอยู่

วันที่ 7: สำหรับคนส่วนใหญ่ อาการทางกายภาพจากการถอนสุราจะหายไปเกือบทั้งหมด ความท้าทายหลักในช่วงนี้จะกลายเป็นการต่อสู้กับ ความอยากดื่ม ซึ่งเป็นเรื่องทางจิตใจมากกว่าทางกายภาพ การได้รับคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญหรือเข้าร่วมกลุ่มช่วยเหลือเป็นสิ่งสำคัญในระยะนี้

วันที่ 8-30 เป็นต้นไป

เมื่อผ่านพ้นสัปดาห์แรกไปแล้ว ผู้ที่เลิกดื่มจะเริ่มเห็นประโยชน์ทางสุขภาพที่ชัดเจนขึ้น แม้ว่าความอยากดื่มอาจยังคงมีอยู่ แต่จะค่อยๆ ลดลง

วันที่ 8-10: การนอนหลับดีขึ้น ความดันโลหิตลดลง รู้สึกกระปรี้กระเปร่า มีพลังงานมากขึ้น สามารถทำกิจกรรมต่างๆ ได้ดีขึ้น ความคิดเริ่มชัดเจนขึ้น
วันที่ 11-15: อาการทางกายที่ยังหลงเหลืออยู่ควรจะลดลงไปมาก หากยังมีอาการรุนแรง ควรปรึกษาแพทย์ ผิวพรรณดีขึ้น ร่างกายรู้สึกเบาสบายขึ้น น้ำหนักลดลง ความอยากดื่มลดน้อยลง
วันที่ 16-30+: อาการถอนทางกายภาพควรจะผ่านพ้นไปแล้วอย่างสมบูรณ์ ความท้าทายหลักคือการรักษาความมุ่งมั่นที่จะไม่กลับไปดื่มอีก การสร้างวิถีชีวิตที่ดีต่อสุขภาพโดยไม่ต้องพึ่งพาแอลกอฮอล์เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง การออกกำลังกาย การรับประทานอาหารที่ดี และการหาแรงจูงใจอื่นๆ จะช่วยได้มาก

ตัวอย่างประสบการณ์ในระยะยาว:

"ไปหาหมอในวันที่ 2 ความดันเลือดของฉันอยู่ที่ 160/110 พอไปเจอหมออีกทีในวันที่ 30 ความดันลดลงเหลือ 122/80 และน้ำหนักลดไป 7 ปอนด์"
"ผ่านมาเกือบ 7 เดือนและฉันยังไม่ดื่มอีกเลย ฉันกลับมาทำงาน ผิวพรรณดีขึ้น และจัดการความยุ่งเหยิงในชีวิตได้แล้ว"

การรับมือและการรักษา

ปรึกษาแพทย์: สิ่งสำคัญที่สุดคือ ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านการติดสุรา ก่อนที่คุณจะตัดสินใจเลิกดื่ม เพื่อวางแผนการเลิกที่ปลอดภัยและลดความเสี่ยงของอาการถอนสุรารุนแรง แพทย์อาจพิจารณาให้ยา เช่น ยากลุ่มเบนโซไดอะซีปีน (Benzodiazepines) เพื่อช่วยลดอาการวิตกกังวล ป้องกันอาการชัก และบรรเทาอาการอื่นๆ
การดูแลในโรงพยาบาล: หากเกิดอาการถอนสุราระดับปานกลางถึงรุนแรง ผู้ป่วยควรได้รับการดูแลจากบุคลากรทางการแพทย์อย่างใกล้ชิดในโรงพยาบาล เนื่องจากการถอนสุราที่รุนแรงอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้

การเลิกดื่มสุราเป็นกระบวนการที่ท้าทาย แต่ด้วยความตั้งใจ การสนับสนุนที่เหมาะสม และการดูแลจากแพทย์ คุณจะสามารถผ่านพ้นไปได้และกลับมามีสุขภาพที่ดีขึ้น

หากคุณหรือคนใกล้ชิดกำลังเผชิญปัญหาการติดสุรา อย่าลังเลที่จะขอความช่วยเหลือจากแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญวันนี้

การอดสุรา โรคพิษสุราเรื้อรัง คุณเมาหรือไม่ อาการขาดสุรา สุราช่วยลดอัตราการเสียชีวิต ผลเสียต่อสุขภาพ การอดสุรา