คู่มือฉบับสมบูรณ์เกี่ยวกับโรคตับจากแอลกอฮอล์: อาการ ระยะ และการรักษา

โรคตับจากแอลกอฮอล์คืออะไร?

โรคตับจากแอลกอฮอล์สามารถเกิดขึ้นได้ในผู้ที่ดื่มมากเกินไป ซึ่งมักจะเป็นเวลานาน เป็นไปได้ที่จะมีความเสียหายของตับเฉียบพลัน (กะทันหัน) หลังจากดื่มแอลกอฮอล์ปริมาณมากในเวลาอันสั้น; อย่างไรก็ตาม โรคตับจากแอลกอฮอล์ส่วนใหญ่เกิดขึ้นกับผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์เกินปริมาณปานกลางมานานหลายปี

ผู้คนสามารถเป็นโรคตับจากแอลกอฮอล์ได้แม้ว่าจะไม่ได้ติดแอลกอฮอล์ก็ตาม ภาวะนี้อาจเกิดขึ้นได้หากผู้คนไม่มึนเมาเมื่อดื่มแอลกอฮอล์ ในความเป็นจริง เก้าในสิบคนที่ดื่มมากเกินไปไม่ได้ขึ้นอยู่กับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

หน้าที่ของตับ

ตับคืออวัยวะที่อยู่ด้านขวาบนของช่องท้อง ใต้ซี่โครง ทำหน้าที่มากมายที่จำเป็นต่อสุขภาพของคุณ เช่น:

• ทำลายยา แอลกอฮอล์ และสารที่อาจเป็นพิษอื่นๆ
• ผลิตน้ำดีเพื่อช่วยในการย่อยไขมัน
• กักเก็บสารอาหาร เช่น กลูโคส ในรูปของไกลโคเจน รวมไปถึงวิตามินบางชนิด
• ทำให้โปรตีนมีความสำคัญต่อการแข็งตัวของเลือด

สารต่างๆ สามารถทำลายตับของคุณได้ แม้ว่าเนื้อเยื่อตับจะงอกใหม่ได้ แต่ความเสียหายอย่างต่อเนื่องอาจทำให้เกิดการสะสมของพังผืด เมื่อพังผิดมากขึ้น มันจะเข้ามาแทนที่เนื้อเยื่อตับที่แข็งแรง ซึ่งอาจบั่นทอนความสามารถของตับในการทำหน้าที่สำคัญต่างๆ ของมัน

การดื่มแอลกอฮอล์เป็นสาเหตุสำคัญประการหนึ่งของความเสียหายของตับ เมื่อตับถูกทำลายเนื่องจากแอลกอฮอล์ เรียกว่าโรคตับจากแอลกอฮอล์

สาเหตุ

โรคตับจากแอลกอฮอล์เกิดขึ้นหลังจากดื่มหนักมานานหลายปี เมื่อเวลาผ่านไปอาจเกิดแผลเป็นและโรคตับแข็งได้ โรคตับแข็งเป็นระยะสุดท้ายของโรคตับจากแอลกอฮอล์

โรคตับจากแอลกอฮอล์ไม่ได้เกิดขึ้นกับผู้ที่ดื่มหนักทุกคน โอกาสที่จะเป็นโรคตับจะเพิ่มขึ้นตามระยะเวลาที่คุณดื่ม และดื่มแอลกอฮอล์มากขึ้น ไม่ต้องเมาก็สามารถเป็นโรคตับจากแอลกอฮอลล์

โรคนี้พบได้บ่อยในผู้ที่มีอายุระหว่าง 40 ถึง 50 ปี ผู้ชายมีแนวโน้มที่จะมีปัญหานี้มากขึ้น อย่างไรก็ตาม ผู้หญิงอาจเป็นโรคนี้ได้หลังจากได้รับแอลกอฮอล์น้อยกว่าผู้ชาย

โรคตับจากแอลกอฮอล์มักเกิดขึ้นหลังจากดื่มมากเกินไปหลายปี ยิ่งคุณเสพเครื่องดื่มแอลกอฮอล์นานเท่าไร และคุณบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากเท่าไร โอกาสที่คุณจะเป็นโรคตับก็จะมากขึ้นเท่านั้น แอลกอฮอล์อาจทำให้เกิดอาการบวมและอักเสบในตับหรือสิ่งที่เรียกว่าโรคตับอักเสบ เมื่อเวลาผ่านไปอาจทำให้เกิดแผลเป็นและโรคตับแข็ง ซึ่งเป็นระยะสุดท้ายของโรคตับที่เกิดจากแอลกอฮอล์ ความเสียหายที่เกิดจากโรคตับแข็งนั้นไม่สามารถรักษาให้หายขาดได

 

จะเกิดอะไรขึ้นกับตับของคุณหากคุณดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป?

โรคตับที่เกี่ยวข้องกับแอลกอฮอล์นั้นแท้จริงแล้วประกอบด้วยสภาวะของตับที่แตกต่างกันสามประการ มาพูดคุยกันโดยละเอียดเพิ่มเติมอีกเล็กน้อย

1.โรคไขมันพอกตับจากแอลกอฮอล์

โรคไขมันพอกตับจากแอลกอฮอล์เรียกอีกอย่างว่าภาวะไขมันพอกตับ มันเกิดขึ้นเมื่อไขมันเริ่มสะสมภายในตับของคุณ การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปสามารถยับยั้งการสลายไขมันในตับทำให้เกิดการสะสมของไขมันได้

โรคไขมันพอกตับจากแอลกอฮอล์เป็นเรื่องปกติในผู้ที่ดื่มหนัก ในความเป็นจริง ประมาณกันว่าผู้ที่ดื่มหนักมากถึง 90 เปอร์เซ็นต์จะมีอาการเช่นนี้ ผู้ที่เป็นโรคไขมันพอกตับจากแอลกอฮอล์มักไม่มีอาการ เมื่อมีอาการอาจรวมถึง:

• รู้สึกไม่สบายบริเวณตับ
• ความเหนื่อยล้า
• การลดน้ำหนักไม่ได้อธิบาย

โรคไขมันพอกตับจากแอลกอฮอล์สามารถรักษาให้หายได้ด้วยการงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นเวลาอย่างน้อยหลายสัปดาห์ ระยะเวลาที่แน่นอนอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล สำหรับบางคน การละเว้นอาจจำเป็นต้องเกิดขึ้นอย่างถาวร

หากผู้ที่มีอาการนี้มีความผิดปกติจากการดื่มสุรา ผู้ให้บริการด้านการแพทย์จะต้องจัดทำแผนการรักษา แผนนี้จะช่วยจัดการสภาวะตลอดจนอาการถอนที่อาจเกิดขึ้นเมื่อเลิกบุหรี่

2.โรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์

หากยังคงดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป ระดับการอักเสบในตับอาจเริ่มเพิ่มขึ้น สิ่งนี้สามารถนำไปสู่ภาวะที่เรียกว่าโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์

โรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์อาจมีอาการดังต่อไปนี้:

• ปวดบริเวณตับ
• ความเหนื่อยล้า
• สูญเสียความกระหาย
• ไข้
• คลื่นไส้และอาเจียน
• ดีซ่าน (เหลืองของผิวหนังและดวงตา)

โรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์อาจไม่รุนแรงหรือรุนแรง ในโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ที่ไม่รุนแรง ความเสียหายของตับจะเกิดขึ้นอย่างช้าๆ ในช่วงเวลาหลายปี

โรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ขั้นรุนแรงอาจเกิดขึ้นอย่างกะทันหัน เช่น หลังจากดื่มสุรา และอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้

หากคุณเป็นโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ คุณอาจสามารถฟื้นฟูความเสียหายได้ด้วยการงดเว้นจากแอลกอฮอล์อย่างถาวร การรักษายังเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงอาหารและการใช้ยาเพื่อลดการอักเสบ

คนที่เป็นโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ชนิดรุนแรงบางคนอาจจำเป็นต้องปลูกถ่ายตับ

3.โรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์

ความเสียหายของตับอย่างต่อเนื่องเนื่องจากการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อาจทำให้เกิดการสร้างพังผืด ซึ่งเริ่มเข้ามาแทนที่เนื้อเยื่อตับที่ดี เมื่อเกิดพังผืดอย่างกว้างขวาง จะเกิดโรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์

อาการของโรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์จะคล้ายกับอาการของโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ นอกจากนี้ โรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์อาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนทางสุขภาพที่ร้ายแรงได้หลายอย่าง เช่น:

• ความดันโลหิตสูงพอร์ทัล (ความดันโลหิตสูงของตับ)
• น้ำในช่องท้อง (การสะสมของของเหลวในช่องท้อง)
• โรคสมองจากตับ (ความเสียหายของสมองเนื่องจากระดับสารพิษในเลือดเพิ่มขึ้น)
• มีเลือดออกจากหลอดเลือดดำในระบบทางเดินอาหารส่วนบนหลอดเลือดดำในหลอดอาหารโป่งพอง (varices)
• เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
• ไตล้มเหลว
• มะเร็งตับ

โรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์ไม่สามารถรักษาให้หายได้ การรักษามุ่งเน้นไปที่การลดความเสียหายของตับเพิ่มเติมให้เหลือน้อยที่สุด ในขณะเดียวกันก็จัดการกับภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้น ในกรณีขั้นสูง อาจจำเป็นต้องปลูกถ่ายตับ

โรคตับประเภทหนึ่งที่เกิดจากแอลกอฮอล์คือ

1ไขมันพอกตับจากแอลกอฮอล์*( fatty liver fatty liver) ไขมันส่วนเกินจะสะสมอยู่ในเซลล์ตับ “ผู้ที่ดื่มหนัก” ส่วนใหญ่จะมีภาวะนี้ เกิดจากการที่ดื่มสุราปริมาณมากตับไม่สามารถขับไขมันออกจากตับ ทำให้มีไขมันเข้าไปเกาะที่ตับ ส่วนใหญ่ผู้ป่วยไม่ค่อยมีอาการ หากมีอาการจะมีอาการจุกเสียดชายโครงขวา อ่อนเพลีย น้ำหนักลด ถ้าหากเราหยุดสุราก็จะสามารถหายจากไขมันเกาะตับได้

2 โรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ (alcoholic hepatitis ) คือการอักเสบ (บวม) ของตับ เซลล์ตับสามารถถูกทำลายได้เนื่องจากภาวะนี้ มันสามารถย้อนกลับได้หากบุคคลหยุดดื่มแอลกอฮอล์ เกิดจากการที่เราดื่มสุราปริมาณมากและเป็นระยะเวลานานทำให้เกิดการอักเสบของตับซึ่งจะมีอาการ

• เจ็บชายโครงขวา
• อ่อนเพลีย
• เบื่ออาหาร
• มีไข้
• คลื่นไส้อาเจียน
• ตัวเหลืองตาเหลือง

ตับอักเสบอาจจะเป็นน้อย หรืออาจจะรุนแรง ในรายที่เป็นน้อยอาการอักเสบจะดำเนินอย่างต่อเนื่องหลายๆปีจนกระทั่งเกิดตับแข็ง สำหรับคนที่อาการรุนแรงมักจะเกิดหลังจากดื่มสุรามากทำให้มีการอักเสบมากซึ่งอาจจะรุนแรงถึงกับเสียชีวิต

3โรคตับแข็ง( cirrhosis)จากแอลกอฮอล์เป็นโรคตับจากแอลกอฮอล์ประเภทที่ร้ายแรงที่สุด ตับที่เป็นโรคตับแข็งมีเนื้อเยื่อแผลเป็นแข็งตัว ทำให้ตับทำงานยากขึ้น โรคตับแข็งสามารถรักษาให้หายได้ในระยะแรกสุด แต่โดยทั่วไปแล้วไม่สามารถรักษาให้หายได้ อยู่ในขั้นที่ก้าวหน้ามาก คนที่ดื่มสุรเรื้อรังจะมีการทำลายเนื้อตับอย่างต่อเนื่องทำให้ีเยื่อไฟบัสมาเกาะที่ตับเป็นตุ่ม ซึ่งจะทำให้การนั้นการทำงานของตับผิดปกติและเกิดอาการของตับแข็ง จะมีอาการที่สำคัญคือ

• กล้ามเนื้อลีบ
• เกิดจ้ำเลือดได้ง่าย
• เบื่ออาหาร น้ำหนักลด
• ตัวเหลืองตาเหลือง
• ท้องมาน
• ซึมเนื่องจากตับวาย
• อาเจียนเป็นเลือด หรือถ่ายดำ
• เสี่ยงต่อโรคติดเชื้อ
• ไตวาย
• มะเร็งตับ

อาการเริ่มต้นของความเสียหายที่ตับจากแอลกอฮอล์คืออะไร?

งานอย่างหนึ่งของตับคือทำลายสารพิษที่อาจเป็นพิษ รวมถึงแอลกอฮอล์ด้วย เมื่อคุณดื่ม เอนไซม์ต่างๆ ในตับจะทำหน้าที่สลายแอลกอฮอล์และขับออกจากร่างกาย

เมื่อคุณดื่มมากกว่าที่ตับสามารถประมวลผลได้อย่างมีประสิทธิภาพ แอลกอฮอล์และผลพลอยได้จากแอลกอฮอล์สามารถทำลายตับของคุณได้ ในระยะแรกสิ่งนี้จะอยู่ในรูปของไขมันที่เพิ่มขึ้นในตับ แต่เมื่อเวลาผ่านไปอาจทำให้เกิดการอักเสบและการสะสมของพังผืด

โรคตับจากแอลกอฮอล์ในระยะเริ่มแรกมักไม่มีอาการ ด้วยเหตุนี้คุณจึงอาจไม่รู้ด้วยซ้ำว่าตับถูกทำลายเนื่องจากแอลกอฮอล์

อาการของโรคตับที่เกิดจากแอลกอฮอลล์:

• ตับบวม ซึ่งอาจทำให้รู้สึกไม่สบายบริเวณด้านขวาบนของช่องท้อง
• ความเหนื่อยล้า
• การลดน้ำหนักไม่ได้อธิบาย
• สูญเสียความกระหาย
• คลื่นไส้และอาเจียน

การวินิจฉัยโรคตับเนื่องมาจากแอลกอฮอลล์

ไขมันเกาะตับ

ไขมันเกาะตับส่วนใหญ่จะไม่มีอาการ เราทราบโดยการตรวจร่างกายอาจจะพบว่าตับโตเจาะเลือดจะพบว่า sgot sgpt สูงแต่มักจะไม่เกิน 2 เท่าของค่าปกติลักษณะการตรวจคลื่นเสียงคอมพิวเตอร์ข้อจะช่วยบอกได้ว่าเป็นไขมันเกาะตับ

ตับอักเสบ

ตับอักเสบจะไปวินิฉัยจาก ประวัติการดื่มสุรา การตรวจร่างกาย และผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ ลักษณะที่สำคัญของตับอักเสบจากสุราคือ

• 1 มีตัวเหลืองตาเหลืองภายใน 60 วันหลังจากที่ดื่มสุราอย่างหนัก(มากกว่า 50 กรัมต่อวัน)เป็นเวลาอย่างน้อย 6 เดือน
• 2 serum bilirubin มากกว่า 30 มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์
• 3ค่า ast :alt มากกว่า 1.5
• 4 ไม่มีสาเหตุอื่นที่ทำให้เกิดตับอักเสบ

การวินิจฉัยโรคตับแข็ง

• จากประวัติและการตรวจร่างกาย ประวัติดื่มเหล้าเป็นประจำ ตรวจร่างกายจะพบตัวเหลืองตาเหลือง เกิดจ้ำเลือดง่าย ท้องบวม เท้าบวม หากมีอาการตับวายจะมีอาการซึม
• การเจาะเลือดตรวจการทำงานของตับ จะพบว่าตับทำงานน้อยลงโดยพบว่าไข่ขาวในเลือดต่ำ ค่า billirubin สูง ผลการตรวจเลือดทั่วไปอาจจะพบว่ามีโลหิคจางเนื่องจากขาดสารอาหาร หรือมีเกล็ดเลือดต่ำ
• การตรวจทางรังสี เมื่อตรวจคลื่นเสียงความถี่สูงจะพบว่ามีลักษณะตับแข็ง

ตารางที่ 3 การตรวจร่างกายและผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการเกี่ยวกับโรคตับจากแอลกอฮอล์

การตรวจร่างกาย
อาการทั่วไป	มีไข้
ผิวหนัง	ผิวหนังมีจุดแดงเหมือนแมงมุม ต่อมน้ำลายโต ฝ่ามือแดง ผิวเหลืองตาเหลือง ที่เรียกว่าดีซ่าน ขนตามร่างกายร่วง เต้านมโต
กล้ามเนื้อและผิวหนัง	Dupuytren’s contracture นิ้วปุ้ม กล้ามเนื้อลีบ
ระบบทางเดินปัสสาวะ	อัณฑะเล็ก
ท้อง	ตับอาจจะโตหรือเล็ก ม้ามโต มีน้ำในช่องท้อง กดเจ็บที่ตับ
ระบบประสาท	มือสั่น สับสน หมดสติ
ผลตรวจทางห้องปฏิบัตการ
การทำงานของตับ	ค่า bilirubineในเลือดสูง (usually conjugated) Prolonged prothrombin time อัลบูมินในเลือดต่ำ Hypoalbuminemia
Liver enzyme levels	ค่า Aspartate aminotransferase (AST)และค่า alanine aminotransferase (ALT) สูงแต่โดยมากน้อยกว่า 300 U/L;อัตราส่วน AST/ALT ratio ~ 2:1
ผลการตรวจเลือดทั่วไป	โลหิต เม็ดโลหิตขาวเพิ่มหรือต่ำ เกล็ดเลือดต่ำ globulin ในเลือดสูง
Metabolic	ammonia ในเลือดสูง น้ำตาลในเลือดสูง หายใจเร็วจะเกิดความเป็นด่างในเลือด แมกนีเซี่ยมต่ำ ฟอสโฟรัสต่ำ เกลือโซเดี่ยมต่ำ โปแตสเซี่ยมในเลือดต่ำ

ผู้ให้บริการดูแลสุขภาพของคุณจะทำการตรวจร่างกายเพื่อค้นหา:

• ตับหรือม้ามโต
• เนื้อเยื่อเต้านมส่วนเกิน
• ท้องบวมเนื่องจากมีของเหลวมากเกินไป
• ฝ่ามือแดง
• เส้นเลือดคล้ายแมงมุมสีแดงบนผิวหนัง
• ลูกอัณฑะเล็ก
• หลอดเลือดดำขยายใหญ่ขึ้นในผนังช่องท้อง
• ตาเหลืองหรือผิวหนัง (ดีซ่าน)

การตรวจเลือดเพื่อทดสอบที่คุณอาจมี ได้แก่:

• ตรวจนับเม็ดเลือด (CBC)
• การทดสอบการทำงานของตับ
• การศึกษาการแข็งตัว
• การตรวจชิ้นเนื้อตับ

การทดสอบเพื่อแยกแยะโรคอื่นๆ ได้แก่:

• การสแกน CT ช่องท้อง
• การตรวจเลือดเพื่อหาสาเหตุอื่นของโรคตับ
• อัลตราซาวนด์ของช่องท้อง
• อัลตราซาวนด์อีลาสโตกราฟี

เมื่อเป็นตับแข็งแล้วจะไม่สามารถกลับสู่ปกติ การรักษาเพียงรักาาตามอาการเท่านั้น

 

Table 1. Types of Alcoholic Liver Disease

Type	Histologic specificity for alcoholic cause	Prognosis	Reversible
Fatty liver	No	Excellent	Yes
Alcoholic hepatitis	No	Variable	Variable
Cirrhosis	No	Guarded	Generally no

 

ประเทศอเมริกาจะมีผู้ดื่มสุราประมาณร้อยละ 67.3 และมีผู้ป่วยจำนวนร้อยละ 7.4 ทมีพฤติกรรมี่ติดเหล้า ผู้ที่มีน้ำหนักเกินจะเสี่ยงต่อการเกิดโรคตับเนื่องจากสุรา ผู้หญิงจะมีความเสี่ยงในการเกิดตับแข็งมากกว่าผู้ชาย

Table 2. Alcohol Content by Type of Alcoholic Beverage

Type	Amount, ounces	Alcohol, grams (g)
Beer	12	14
Wine	5	14
Liquor (80 proof)	1.5	14

• ผู้ที่ดื่มสุราอย่างหนักจะพบว่า 1 ใน 5 เกิดตับอักเสบและ 1 ใน 4 เกิดตับแข็ง
• ผู้ป่วยที่ดื่มสุราปานกลาง (10 ถึง 80 mg )จะเกิดไขมันเกาะตับร้อยละ 40 ผู้ที่ดื่มสุราวันละ 40 กรัมจะทำให้เกิดตับอักเสบ
• หากดื่มมากกว่า 80 มิลลิกรัมต่อวัน จะพบว่าตับอักเสบรุนแรงขึ้นผู้ที่ดื่มสุราเปิดที่เดิมสุรามากกว่า 60 กรัมสำหรับผู้ชายและ 20 กรัมสำหรับผู้หญิงจะมีความเสี่ยงในการเกิดตับแข็ง

ภาวะไขมันพอกตับเมื่อหยุดสุราตับก็จะฟื้นเป็นปกติแต่หากดื่มสุราต่อไปก็จะมีโอกาสกลายเป็นตับแข็ง

สำหรับผู้ป่วยที่เป็นโรคตับอักเสบจากสุราก็จะทำให้มีชีวิตยาวกว่าผู้ที่ยังคงดื่มสุรา

• ปริมาณสุราที่เราดื่ม หากดื่มมากโอกาสที่จะเกิดโรคตับก็มาก
• เพศ เพศหญิงจะเกิดโรคตับจากเหล้าง่ายกว่าผู้ชาย
• คนอ้วนจะเกิดโรคตับจากเหล้ามากกว่าคนผอม
• ผู้ที่เป็นไวรัสตับอักเสบ บีและซีจะเกิดโรคตับจากเหล้าได้ง่าย
• พันธุกรรม

ปัจจัยเสี่ยงของโรคตับจากแอลกอฮอล์

ปัจจัยเสี่ยงบางประการในการเกิดโรคตับจากแอลกอฮอล์ ได้แก่:

• บริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์. แม้ว่าการดื่มในปริมาณที่พอเหมาะอาจทำให้เกิดไขมันพอกตับได้ในระดับหนึ่ง แต่การดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากเป็นเวลานานจะทำให้คุณเสี่ยงต่อโรคตับจากแอลกอฮอล์เพิ่มขึ้น
• เพศ. ผู้หญิงมีแนวโน้มที่จะเป็นโรคตับจากแอลกอฮอล์มากกว่าผู้ชาย
• โรคอ้วน ผู้ที่เป็นโรคอ้วนมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคตับจากแอลกอฮอล์
• การติดเชื้อ ความเสียหายของตับจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในผู้ที่เป็นโรคตับอักเสบบีเรื้อรังหรือไวรัสตับอักเสบซี
• พันธุศาสตร์ ปัจจัยทางพันธุกรรมสามารถมีอิทธิพลต่อวิธีที่ร่างกายประมวลผลแอลกอฮอล์ รวมถึงความเสี่ยงต่อโรคตับที่เกี่ยวข้องกับแอลกอฮอล์หรือความผิดปกติจากการใช้แอลกอฮอล์
• ผู้ชายที่ดื่มสุรามากกว่า 35 หน่วนสุราต่อสัปดาห์จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคตับจากแอลกอฮอลล์เป็นเวลามากกว่า10ปี
• ผู้หญิงที่ดื่มสุรามากกว่า 28 หน่วนสุราต่อสัปดาห์จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคตับจากแอลกอฮอลล์เป็นเวลามากกว่า10ปี

ใครบ้างที่เสี่ยงต่อโรคตับจากแอลกอฮอล์?

แอลกอฮอล์เป็นพิษต่อเซลล์ตับ ดังนั้น ยิ่งมีคนดื่มมากเท่าไร ความเสี่ยงในการเกิดโรคตับจากแอลกอฮอล์ก็มีมากขึ้นเท่านั้น ผู้ที่ดื่มในปริมาณปานกลางมีความเสี่ยงต่ำกว่าแต่ก็ยังมีความเสี่ยงอยู่ นอกจากนี้ ผู้หญิงมักไวต่อผลกระทบของแอลกอฮอล์ต่อตับมากกว่า

แอลกอฮอล์ ได้แก่ เบียร์ ไวน์ และสุรา สุราที่มีปริมาณแอลกอฮอล์สูงกว่าเบียร์หรือไวน์ อย่างไรก็ตาม เป็นเรื่องผิดที่คิดว่าเบียร์หรือไวน์เป็นทางเลือกที่ปลอดภัยกว่า การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิดในปริมาณที่สูงกว่าปานกลางอาจทำให้ตับถูกทำลายอย่างรุนแรงได้

ขนาดที่ให้บริการแอลกอฮอล์คือ:

• เบียร์: 12 ออนซ์
• ไวน์: 5 ออนซ์
• สุราชนิดแข็ง: 1 ถึง 1-1/2 ออนซ์

อาการของโรคตับเนื่องจากสุรา

อาการ

อาจไม่แสดงอาการหรืออาการอาจเกิดขึ้นช้าๆ ขึ้นอยู่กับว่าตับทำงานได้ดีแค่ไหน อาการมักจะแย่ลงหลังจากดื่มหนักมาระยะหนึ่ง

อาการเริ่มแรก ได้แก่:

• การสูญเสียพลังงาน
• ความอยากอาหารไม่ดีและการลดน้ำหนัก
• คลื่นไส้
• ปวดท้อง
• เส้นเลือดเล็กคล้ายแมงมุมสีแดงบนผิวหนัง

เมื่อการทำงานของตับแย่ลง

อาการอาจรวมถึง:

• การสะสมของของเหลวที่ขา (บวมน้ำ) และในช่องท้อง (น้ำในช่องท้อง)
• สีเหลืองในผิวหนัง เยื่อเมือก หรือดวงตา (ดีซ่าน)
• เกิดรอยแดงบนฝ่ามือ
• ในผู้ชาย ความอ่อนแอ การหดตัวของลูกอัณฑะ และเต้านมบวม
• ช้ำง่ายและมีเลือดออกผิดปกติ
• ความสับสนหรือปัญหาในการคิด
• อุจจาระสีซีดหรือสีนวล

หากคุณดื่มเหล้าเกินกว่าตับจะสลายสารพิษ จะทำให้การทำงานของตับมีปัญหา ระยะแรกก็จะมีไขมันเกาะตับ และอาจจะเกิดตับอักเสบจนในที่สุดเกิดตับแข็ง อาการที่สำคัญคือ

• อาการเนื่องจากตับโตก็จะมีอาการจุกแน่ชายโครงขวา
• อ่อนเพลีย
• น้ำหนักลด
• เบื่ออาหาร
• คลื่นไส้อาเจียน

อาการของโรคตับที่เกิดจากเหล้าจะมากน้อยขึ้นกับระยะของโรค

• ผู้ป่วยไขมันเกาะตับจะไม่มีอาการอะไรทราบได้จากการตรวจร่างกายพบว่าตับโตกดไม่เจ็บ ผลเลือดมีการอักเสบของตับเล็กน้อยค่า sgot sgpt ขึ้นและตรวจร่างกายไม่พบลักษณะอาการของตับแข็ง
• ผู้ป่วยติดเป็นตับอักเสบจะมีอาการตั้งแต่น้อยได้แก่อาการคลื่นไส้อาเจียน น้ำหนักลด ปวดท้องแน่นท้อง ถ้าหากตับอักเสบรุนแรงก็จะมีอาการซึมไม่รู้สึกตัว ตัวเหลืองตาเหลือง ท้องมาน มีไข้และไม่รู้สึกตัว
• สำหรับผู้เป็นโรคที่เป็นตับแข็งจะมีอาการ ตัวเหลืองตาเหลือง คันตามตัว เท้าบวมเจาะเลือดจะพบมีไข่ขาวในเลือดต่ำ เลือดไม่แข็งตัวและอาจจะมีอาเจียนเป็นเลือดถ่ายดำ มีท้องมาน

การวินิจโรคตับจากแอลกอฮอลล์

 

การรักษา

การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต

สิ่งที่คุณสามารถทำได้เพื่อช่วยดูแลโรคตับของคุณคือ:

• หยุดดื่มแอลกอฮอล์
• กินอาหารเพื่อสุขภาพที่มีเกลือต่ำ
• รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคต่างๆ เช่น ไข้หวัดใหญ่ ไวรัสตับอักเสบเอ และไวรัสตับอักเสบบี และปอดบวมจากโรคปอดบวม
• พูดคุยกับผู้ให้บริการของคุณเกี่ยวกับยาทั้งหมดที่คุณใช้ รวมทั้งสมุนไพรและอาหารเสริม และยาที่จำหน่ายหน้าเคาน์เตอร์

ยาจากแพทย์ของคุณ

• “ยาเม็ดน้ำ” (ยาขับปัสสาวะ) เพื่อกำจัดการสะสมของของเหลว
• วิตามินเคหรือผลิตภัณฑ์จากเลือดเพื่อป้องกันเลือดออกมากเกินไป
• ยาสำหรับความสับสนทางจิต
• ยาปฏิชีวนะสำหรับการติดเชื้อ

การรักษาอื่น ๆ

• การรักษาโดยการส่องกล้องสำหรับหลอดเลือดดำที่ขยายใหญ่ขึ้นในหลอดอาหาร (esophageal varices)
• การกำจัดของเหลวออกจากช่องท้อง (paracentesis)
• การวางตำแหน่ง transjugular intrahepatic portosystemic shunt (TIPS) เพื่อซ่อมแซมการไหลเวียนของเลือดในตับ

เมื่อโรคตับแข็งลุกลามไปสู่โรคตับระยะสุดท้าย อาจจำเป็นต้องปลูกถ่ายตับ การปลูกถ่ายตับสำหรับโรคตับจากแอลกอฮอล์จะพิจารณาเฉพาะกับผู้ที่งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยสิ้นเชิงเป็นเวลา 6 เดือนเท่านั้น

แนวโน้ม (การพยากรณ์โรค)

โรคตับจากแอลกอฮอล์รักษาได้หากตรวจพบก่อนที่จะเกิดความเสียหายร้ายแรง อย่างไรก็ตาม การดื่มมากเกินไปอย่างต่อเนื่องอาจทำให้อายุขัยของคุณสั้นลง

โรคตับแข็งจะทำให้อาการแย่ลงไปอีกและอาจนำไปสู่โรคแทรกซ้อนร้ายแรงได้ ในกรณีที่เกิดความเสียหายรุนแรง ตับจะไม่สามารถรักษาหรือกลับสู่การทำงานตามปกติได้

ภาวะแทรกซ้อนที่เป็นไปได้

ภาวะแทรกซ้อนอาจรวมถึง:

• ความผิดปกติของเลือดออก (coagulopathy)
• การสะสมของของเหลวในช่องท้อง (น้ำในช่องท้อง) และการติดเชื้อของของเหลว (เยื่อบุช่องท้องอักเสบจากแบคทีเรีย)
• หลอดเลือดดำขยายในหลอดอาหาร กระเพาะอาหาร หรือลำไส้ที่มีเลือดออกง่าย (หลอดอาหาร varices)
• เพิ่มความดันในหลอดเลือดของตับ (ความดันโลหิตสูงพอร์ทัล)
• ไตวาย (โรคตับ)
• มะเร็งตับ (มะเร็งเซลล์ตับ)
• ความสับสนทางจิต ระดับความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลง หรือโคม่า (โรคสมองจากตับ)

เมื่อใดควรติดต่อผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์

ติดต่อผู้ให้บริการของคุณหากคุณ:

• พัฒนาอาการของโรคตับจากแอลกอฮอล์
• มีอาการหลังจากดื่มหนักมาเป็นเวลานาน
• มีความกังวลว่าการดื่มสุราอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้

รับความช่วยเหลือทางการแพทย์ฉุกเฉินทันทีหากคุณมี:

• ปวดท้องหรือหน้าอก
• ท้องบวมหรือท้องมานที่เกิดขึ้นใหม่หรือแย่ลงกะทันหัน
• มีไข้ (อุณหภูมิสูงกว่า 101°F หรือ 38.3°C)
• ท้องเสีย
• เกิดความสับสนใหม่หรือความตื่นตัวเปลี่ยนแปลงหรือแย่ลง
• เลือดออกทางทวารหนัก อาเจียนเป็นเลือด หรือมีเลือดในปัสสาวะ
• หายใจถี่
• อาเจียนมากกว่าหนึ่งครั้งต่อวัน
• ผิวหนังหรือตาเหลือง (ดีซ่าน) ที่เกิดขึ้นใหม่หรือแย่ลงอย่างรวดเร็ว

คุณสามารถทำอะไรเพื่อปรับปรุงสุขภาพตับของคุณ?

มีหลายขั้นตอนที่คุณสามารถทำได้เพื่อช่วยปรับปรุงสุขภาพตับของคุณ การลดการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นหนึ่งในนั้น

การดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่พอเหมาะสามารถช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคตับได้ ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (CDC) กำหนดการบริโภคแอลกอฮอล์ในระดับปานกลางดังนี้:

• ผู้หญิง 1 หน่วยสุราต่อวัน
• ผู้ชายดื่มไม่เกิน 2 หน่วยสุราต่อวัน

โปรดทราบว่าสิ่งที่ถือเป็นเครื่องดื่มมาตรฐานอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับประเภทของแอลกอฮอล์ที่คุณดื่ม เครื่องดื่มหนึ่งหน่วยสุราได้แก่:

• เบียร์ 12 ออนซ์ (ออนซ์) (แอลกอฮอล์ 5 เปอร์เซ็นต์)
• เหล้ามอลต์ 8 ออนซ์ (แอลกอฮอล์ 7 เปอร์เซ็นต์)
• ไวน์ 5 ออนซ์ (แอลกอฮอล์ 12 เปอร์เซ็นต์)
• สุรากลั่น 1.5 ออนซ์ (แอลกอฮอล์ 40 เปอร์เซ็นต์)

สิ่งสำคัญคือต้องหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์โดยสิ้นเชิงหากคุณ:

• ฟื้นตัวจากความผิดปกติในการใช้แอลกอฮอล์
• ตั้งครรภ์
• ทานยาที่สามารถโต้ตอบกับแอลกอฮอล์ได

เคล็ดลับเพิ่มเติมในการส่งเสริมสุขภาพตับ

นอกจากการลดปริมาณแอลกอฮอล์แล้ว คุณยังสามารถทำตามขั้นตอนต่อไปนี้เพื่อช่วยเพิ่มสุขภาพตับของคุณ:

• รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ พยายามรับประทานอาหารที่อุดมด้วยผักผลไม้สด ธัญพืชเต็มเมล็ด และโปรตีนไร้ไขมัน จำกัดอาหารที่มีน้ำตาล ไขมันที่ไม่ดีต่อสุขภาพ และคาร์โบไฮเดรตขัดสีสูง
• การออกกำลังกายเป็นประจำจะช่วยลดไขมันส่วนเกินในร่างกายได้ รวมถึงไขมันในตับด้วย
• จัดการน้ำหนัก การเป็นโรคอ้วนสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคตับจากแอลกอฮอล์ได้ หากคุณมีน้ำหนักเกินหรือเป็นโรคอ้วน ให้ทำงานร่วมกับแพทย์เพื่อพัฒนาแผนการลดน้ำหนักที่เหมาะกับคุณ
• ยาและอาหารเสริมบางชนิดอาจทำให้ตับของคุณเครียดได้ ตัวอย่าง ได้แก่ อะเซตามิโนเฟน (ไทลินอล) สแตติน และเอฟีดรา ควรรับประทานยาเหล่านี้ตามคำแนะนำเสมอและหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์
• ป้องกันโรคตับอักเสบ วิธีป้องกันการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบางวิธี ได้แก่ การฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบเอ และไวรัสตับอักเสบบี การใช้ถุงยางอนามัยและวิธีป้องกันอื่นๆ ระหว่างมีเพศสัมพันธ์ และไม่นำเข็มหรือวัสดุยาฉีดอื่นๆ มาใช้ซ้ำ
• มีการตรวจสุขภาพเป็นประจำ การไปพบแพทย์เป็นประจำสามารถช่วยให้แพทย์ระบุและรักษาภาวะสุขภาพที่ซ่อนอยู่ได้ตั้งแต่เนิ่นๆ นอกจากนี้ หากคุณมีอาการเริ่มแรกของโรคตับจากแอลกอฮอล์ อย่าลังเลที่จะนัดหมายกับแพทย์

 

การป้องกันโรคตับจากแอลกอฮอลล์

ตามที่เน้นย้ำในแนวปฏิบัติ ผู้ให้บริการด้านสุขภาพจะต้องใส่ใจกับสัญญาณของการติดแอลกอฮอล์อย่างซ่อนเร้น ผู้ป่วยจำนวนมากไม่เปิดเผยประวัติการใช้แอลกอฮอล์ที่ถูกต้องอย่างเปิดเผย นอกจากนี้ยังไม่มีผลการตรวจร่างกาย หรือความผิดปกติทางห้องปฏิบัติการที่เฉพาะเจาะจงสำหรับโรคตับที่เกิดจากแอลกอฮอลล์ ผู้ป่วยทุกรายจึงควรได้รับการตรวจคัดกรองเรื่องการติดสุราหรือการพึ่งพา การใช้ในทางที่ผิดหรือติดสุรา หมายถึงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์แบบอันตรายซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพหรือผลกระทบทางสังคม การพึ่งพาอาศัยกันถูกกำหนดโดยความอดทนทางกายภาพและอาการของการถอนตัว แบบสอบถาม CAGE (การลดการดื่ม ความรำคาญต่อความกังวลของผู้อื่นเกี่ยวกับการดื่ม ความรู้สึกผิดเกี่ยวกับการดื่ม การใช้แอลกอฮอล์เป็นเครื่องเปิดหูเปิดตาในตอนเช้า) เป็นเครื่องมือคัดกรองที่ต้องการ โดยมีคำตอบเชิงบวกมากกว่า 2 ข้อที่ให้ความไวถึง 71% และความจำเพาะ 95% สำหรับการพึ่งพาแอลกอฮอล์ข้อกำหนดของการป้องกัน

• ให้ดื่มเหล้าไม่เกิน 2 หน่วยสุราสำหรับผู้ชาย ไม่เกินหนึ่งหน่วบสุราสำหรับผู้หญิง ปริมาณ สุราขึ้นกับชนิดของสุรา
  • เบียร์ ไม่เกิน 1 กระป๋องent alcohol)
  • เหล้ามอล์ท 240 ซีซี
  • ไวน์ 150 ซีซี
  • บรั่นดี วิสกี้ 1.5 oz of liquor (40 percent alcohol)
• ผู้ที่มีปัญหาจากเหล้า ไม่ควรดื่มต่อ
• คนตั้งครรภ์ไม่ควรดื่มสุรา
• ผู้ที่มีโรคเรื้อรังให้ปรึกษาแพทย์ว่าเหล้ามีผลต่อยาหรือไม่
• รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ
• ลดอาหารหวาน
• ออกกำลังกาย
• ควบคุมน้ำหนัก
• หลีกเลี่ยงยาที่มีผลต่อตับ เช่น ยาพาราเซ็ตตามอล ยาลดไขมัน
• ป้องการเกิดตับอักเสบจากเชื้อไวรัส เช่นการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบเอ บี
• เจาะเลือดตรวจการทำงานของตับเป็นระยะสำหรับผู้ที่ดื่มสุรา

โรคตับจากแอลกอฮอล์รักษาได้อย่างไร?

ขั้นตอนแรกในการรักษาโรคตับจากแอลกอฮอล์คือการหยุดดื่มแอลกอฮอล์ทั้งหมด หากมีไขมันสะสมในตับหรือโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ วิธีเดียวที่โอกาสที่ความเสียหายจะหายคือหยุดดื่ม

ขอแนะนำให้พูดคุยกับแพทย์ของคุณเกี่ยวกับการดูแลทางการแพทย์เมื่อหยุดดื่ม ยาอาจช่วยได้หากใครติดแอลกอฮอล์และจะเลิกยาไปแล้ว หากปัญหาการติดแอลกอฮอล์คือปัญหา การรักษาเพื่อหยุดดื่มอาจรวมถึงการให้คำปรึกษา การเข้าศูนย์บำบัด และการขอรับโปรแกรมการสนับสนุน เช่น AA

การรักษาโรคตับจะขึ้นอยู่กับการวินิจฉัย ภาวะไขมันพอกตับจากแอลกอฮอล์* มักจะกลับมาเป็นเหมือนเดิมโดยไม่ต้องรักษา หากบุคคลนั้นหยุดดื่มแอลกอฮอล์

โรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์อาจรักษาได้ด้วยยา แต่แพทย์จะต้องประเมินว่าการรักษาดังกล่าวมีความเหมาะสมหรือไม่ เนื่องจากอาจมีผลข้างเคียงร้ายแรงได้

หากความเสียหายลุกลามไปสู่โรคตับแข็ง ตับก็จะไม่ทำงานตามปกติอีกต่อไป หน้าที่หลักอย่างหนึ่งของตับคือการกรองสารพิษออกจากร่างกาย การรักษาโรคตับแข็งมักเกี่ยวข้องกับการรักษาภาวะแทรกซ้อน

อาจเสนอโภชนาการบำบัดให้กับผู้ที่เป็นโรคตับจากแอลกอฮอล์ แพทย์อาจส่งผู้ป่วยไปหานักโภชนาการที่สามารถช่วยวางแผนมื้ออาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการได้ หากบุคคลไม่สามารถรับประทานอาหารได้ สามารถให้สารอาหารได้โดยใช้สายป้อนอาหาร

การปลูกถ่ายตับเป็นทางเลือกสำหรับผู้ที่เป็นโรคตับจากแอลกอฮอล์หรือไม่?

คนที่เป็นโรคตับแข็งอาจได้รับการปลูกถ่าย ผู้ป่วยแต่ละรายได้รับการประเมินเป็นรายบุคคลตามสถานะสุขภาพโดยรวมของพวกเขา และหากแพทย์รู้สึกว่าการปลูกถ่ายอาจเป็นทางเลือก เขาหรือเธอจะส่งต่อผู้ป่วยรายนั้นไปยังศูนย์การปลูกถ่ายเพื่อรับการประเมินทางการแพทย์ จิตวิทยา และทางการเงินอย่างละเอียด หากต้องการรับการปลูกถ่ายตับ ทีมงานปลูกถ่ายตับมักจะต้องมั่นใจว่าผู้ป่วยจะดูแลตับใหม่และไม่กลับมาดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อีก

คำถามที่ต้องถามแพทย์

1. ฉันเสี่ยงต่อโรคตับหรือไม่? (หมายเหตุ: แพทย์อาจถามว่าคุณดื่มไปมากแค่ไหนและสามารถให้คำตอบที่ถูกต้องได้หากคุณแบ่งปันข้อมูลที่ถูกต้องเท่านั้น)
2. ฉันควรต้องทำการทดสอบอะไรบ้างเพื่อเรียนรู้เกี่ยวกับสุขภาพตับของฉัน
3. ฉันเป็นโรคตับหรือไม่? ฉันเป็นโรคตับประเภทหรือระยะใด?
4. โรคตับของฉันสามารถรักษาให้หายได้หรือไม่?
5. มีภาวะแทรกซ้อนจากโรคตับหรือไม่? ถ้าไม่ ฉันควรมองหาการเปลี่ยนแปลงอะไรบ้างเพื่อดูว่ามีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้นหรือไม่
6. ฉันจำเป็นต้องได้รับการรักษาหรือไม่? หากเป็นเช่นนั้น คุณแนะนำวิธีการรักษาแบบใด?
7. มียาใดบ้างที่ฉันควรหลีกเลี่ยงตอนนี้เมื่อรู้ว่าฉันเป็นโรคตับ?
8. ฉันควรกินหรือหลีกเลี่ยงอาหารประเภทใดเมื่อรู้ว่าเป็นโรคตับ?
9. ฉันจำเป็นต้องได้รับการบำบัดด้วยโภชนาการหรือไม่? ฉันควรทาน (หรือหลีกเลี่ยง) วิตามินหรืออาหารเสริมใด ๆ หรือไม่?
10. คุณช่วยแนะนำนักโภชนาการเพื่อช่วยฉันในการวางแผนมื้ออาหารได้ไหม
11. ระบบภูมิคุ้มกันของฉันอ่อนแอลงเนื่องจากโรคตับหรือไม่? มีการฉีดวัคซีนใดบ้างที่ฉันควรได้รับหรือหลีกเลี่ยงเพื่อให้ฉันมีสุขภาพแข็งแรงมากที่สุด?
12. โรคตับของฉันก้าวหน้าไปมากพอที่จะพิจารณาการปลูกถ่ายหรือไม่? หากเป็นเช่นนั้น ฉันเป็นผู้สมัครรับการประเมินการปลูกถ่ายอวัยวะหรือไม่? ทำไมหรือทำไมไม่?

หากคุณเชื่อว่าคุณติดแอลกอฮอล์ ขอแนะนำให้ขอความช่วยเหลือ คุณสามารถเริ่มต้นด้วยการสอบถามผู้ให้บริการดูแลสุขภาพของคุณเกี่ยวกับโปรแกรมการรักษาและการส่งต่อ (รวมถึงกรณีที่บริษัทประกันสุขภาพของคุณต้องการ)

การดำเนินของโรคตับที่เกิดจากแอลกอฮอลล์

โรคตับที่เกิดจากแอลกอฮอลล์ ALD จะประกอบไปด้วย

• ภาวะไขมันพอกตับอย่างง่าย
• โรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์เฉียบพลัน
• และโรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์

การทับซ้อนกันระหว่างโรคเหล่านี้เป็นไปได้

โรคไขมันพอกตับ

ไขมันพอกตับจะดีขึ้นเมื่อคุณหยุดดื่มแอลกอฮอลล์ แม้ว่าการพยากรณ์โรคในระยะสั้นในผู้ป่วยภาวะไขมันพอกจากแอลกอฮอล์จะดีเยี่ยม แต่เมื่อติดตามผลเป็นเวลานาน พบว่าโรคตับแข็งมักเกิดขึ้นกับผู้ที่เสพแอลกอฮอล์ที่มีไขมันในตับมากกว่าผู้ที่มีการตรวจชิ้นเนื้อของตับตามปกติ ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคตับแข็ง หรือไขมันพอกตับได้แก่

• โรคไขมันพอกตับอย่างรุนแรง
• เพศหญิง
• การใช้แอลกอฮอล์มากเกินไปอย่างต่อเนื่อง

โรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์

ระบบการให้คะแนนสามารถใช้เพื่อประเมินความรุนแรงของโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์และเป็นแนวทางในการรักษาได้ คะแนนการทำงานจำแนกของ Maddrey (DF) มากกว่า 32 หรือแบบจำลองสำหรับคะแนนโรคตับระยะสุดท้าย (MELD) ที่มากกว่า 21 บ่งชี้ว่าควรพิจารณาโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ขั้นรุนแรงและการรักษาทางเภสัชวิทยา โรคสมองจากโรคตับและน้ำในช่องท้องมักพบในผู้ป่วยที่เป็นโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์มากกว่าผู้ป่วยที่รอดชีวิต การรอดชีวิตในระยะยาวในผู้ป่วยโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ที่เลิกดื่มสุราจะมีอายุยืนยาวกว่าผู้ป่วยที่ยังคงดื่มสุราอยู่อย่างมีนัยสำคัญ ผู้ที่ไม่ดื่มสุราจะมีอัตราการรอดชีวิตในระยะเวลา 3 ปีเกือบถึง 90% ในขณะที่ผู้ที่ดื่มเป็นประจำมีอัตราการรอดชีวิตน้อยกว่า 70% ระยะเวลาการอยู่รอดของทั้งสองกลุ่มน้อยกว่าประชากรที่จับคู่ตามอายุอย่างมาก

โรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์

ในอดีตโรคตับแข็งถือเป็นผลลัพธ์ที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ภายหลังความเสียหายของตับอย่างรุนแรงและเป็นเวลานาน อย่างไรก็ตาม การศึกษาที่เกี่ยวข้องกับผู้ป่วยโรคตับจากสาเหตุที่แตกต่างกันหลายประการ แสดงให้เห็นอย่างน่าเชื่อว่าการเกิดพังผืดและโรคตับแข็งอาจมีตับที่สามารถฟื้นคืนได้หากแก้สาเหตุของตับแข็งได้

สัญญาณและอาการ

โดยทั่วไป ผู้ป่วยที่มีไขมันสะสมในตับจะไม่แสดงอาการหรือมีอาการที่ไม่เฉพาะเจาะจงซึ่งไม่บ่งบอกถึงโรคตับเฉียบพลัน การตรวจร่างกาย ได้แก่ ตับที่ขยายใหญ่ขึ้นและผิวเรียบ แต่กดไม่เจ็บ ในกรณีที่ไม่มีกระบวนการตับแข็งจะไม่มีร่องรอยของโรคตับเรื้อรัง เช่น แมงมุมแองจิโอมา น้ำในช่องท้อง หรือเครื่องหมายดอกจัน

โรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์เป็นกลุ่มอาการที่มีความรุนแรงหลายระดับ จึงแสดงอาการได้แตกต่างกันไป อาการอาจไม่เฉพาะเจาะจงและไม่รุนแรงได้แก่

• อาการเบื่ออาหารและน้ำหนักลด
• ปวดท้องและแน่นท้อง หรือคลื่นไส้อาเจียน
• อาการที่รุนแรงและเฉพาะเจาะจงมากขึ้นอาจรวมถึงอาการทางสมองเนื่องจากตับ และตับวาย
• การตรวจร่างกาย ได้แก่ ตับโต ดีซ่าน น้ำในช่องท้อง แมงมุมแองจิโอมา ไข้ และอาการทางสมอง

โรคตับแข็งที่เกิดจากแอลกอฮอล์สามารถแสดงออกมาโดยที่ไม่มีประวัติของไขมันสะสมในตับ หรือโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์มาก่อน หรืออาจวินิจฉัยโรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์ร่วมกับโรคตับอักเสบเฉียบพลันจากแอลกอฮอล์ได้ อาการและอาการแสดงของโรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์ไม่ได้ช่วยแยกความแตกต่างจากสาเหตุอื่นของโรคตับแข็ง ผู้ป่วยอาจมีอาการตัวเหลือง อาการคัน ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการผิดปกติ (เช่น ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ ภาวะอัลบูมินในเลือดต่ำ การแข็งตัวของเลือด) หรือภาวะแทรกซ้อนของความดันโลหิตสูงพอร์ทัล เช่น เลือดออกในช่องคลอด น้ำในช่องท้อง หรือโรคสมองจากโรคตับ

การตรวจร่างกาย

ตรวจร่างกายว่ามีอาการของตับแข็งหรือไม่ ได้แก่

• ไข้
• ผิว
• แมงมุมแองจิโอมา
• การขยายตัวของต่อมน้ำลายและต่อมน้ำตา
• ผื่นแดงพาลเมอร์
• โรคดีซ่าน
• ขนตามร่างกายลดลง

การรักษา

รากฐานของการบำบัดโรค ALD คือการเลิกดื่มแอลกอฮอลล์ผู้ป่วยมักจะไม่สามารถเลิกดื่มแอลกอฮอล์ได้อย่างสมบูรณ์และต่อเนื่องหากไม่ได้รับความช่วยเหลือ และการส่งต่อไปยังทีมผู้ช่วยเหลือที่มีความเหมาะสม การรักษาในโรงพยาบาลมีไว้เพื่อเร่งการประเมินการวินิจฉัยผู้ป่วยที่เป็น

• โรคดีซ่าน
• โรคความผิดปกติในสมอง
• หรือน้ำในช่องท้องโดยไม่ทราบสาเหตุ นอกจากนี้
• ผู้ป่วยที่มี ALD ซึ่งมีอาการไตวาย มีไข้ รับประทานไม่เพียงพอเพื่อรักษาความชุ่มชื้น
• การทำงานของตับเสื่อมลงอย่างรวดเร็ว ดังที่แสดงโดยมีอาการทางสมองหรืออาการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ ควรเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล
• ผู้ป่วยที่สงสัยว่าเป็นโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ควรมีการเพาะเลี้ยงเลือด ปัสสาวะ และน้ำในช่องท้องเพื่อตรวจหาการติดเชื้อแบคทีเรียไม่ว่าพวกเขาจะมีไข้หรือไม่ก็ตาม

การปรากฏตัวของกลุ่มอาการตอบสนองต่อการอักเสบอย่างเป็นระบบ เมื่อเข้ารับการรักษามีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงสูงของกลุ่มอาการความล้มเหลวของอวัยวะหลายอวัยวะ ซึ่งมีความสัมพันธ์กับอัตราการเสียชีวิตที่สูงมาก

การสนับสนุนด้านโภชนาการ

การดูแลแบบประคับประคองสำหรับผู้ป่วยทุกคนรวมถึงโภชนาการที่เพียงพอ ผู้ป่วยโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์เกือบทั้งหมดมีภาวะทุพโภชนาการในระดับหนึ่ง แต่การประเมินความรุนแรงของภาวะทุพโภชนาการยังคงเป็นเรื่องท้าทาย เนื่องจากขาดตัวชี้วัดทางคลินิกหรือห้องปฏิบัติการที่ละเอียดอ่อนและเฉพาะเจาะจง นักโภชนาการมีบทบาทสำคัญในการประเมินระดับภาวะทุพโภชนาการ และชี้แนะการเสริมโภชนาการในผู้ป่วยเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ขาดสารอาหาร ระดับของภาวะทุพโภชนาการมีความสัมพันธ์โดยตรงกับการเสียชีวิตในระยะสั้น (1 เดือน) และระยะยาว (1 ปี) ในระยะเวลา 1 ปีนับจากการวินิจฉัยโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ ผู้ป่วยที่มีภาวะทุพโภชนาการเล็กน้อยจะมีอัตราการเสียชีวิต 14% เทียบกับอัตราการเสียชีวิต 76% ในผู้ที่มีภาวะทุพโภชนาการรุนแรง ความพยายามที่จะแก้ไขภาวะทุพโภชนาการโปรตีน-แคลอรี่ด้วยอาหารเสริมทางปากหรือทางหลอดเลือด หรือทั้งสองอย่าง กลับให้ผลลัพธ์ที่หลากหลาย โดยทั่วไปแล้ว สารอาหารจากลำไส้จะดีกว่าการเสริมทางหลอดเลือด และควรให้โปรตีนเพื่อให้ไนโตรเจนมีความสมดุลในเชิงบวก กรดอะมิโนสายโซ่กิ่งมีประโยชน์เป็นอาหารเสริมเพื่อรักษาสมดุลไนโตรเจนเชิงบวกในผู้ป่วยที่ไม่ทนต่อการบริโภคโปรตีนแบบเสรีนิยม เนื่องจากการพัฒนาของโรคไข้สมองอักเสบ อย่างไรก็ตาม ค่าใช้จ่ายจะจำกัดการใช้เป็นประจำในผู้ป่วยที่ขาดสารอาหารจากแอลกอฮอล์ทั้งหมด โดยทั่วไปแล้วการเสริมโภชนาการเกี่ยวข้องกับการปรับปรุงผลการทดสอบตับ แต่แทบไม่มีประโยชน์ต่อการเสียชีวิตเลย ดูแนวทางปฏิบัติล่าสุดเพื่อดูบทสรุปคำแนะนำสำหรับการให้อาหารทุกวันในผู้ป่วย ALD แนวทางปฏิบัติในปัจจุบันแนะนำให้รับประทานอาหารเป็นประจำโดยมีโปรตีน 1 ถึง 1.5 กรัม และอาหารที่มีพลังงาน 30 ถึง 40 กิโลแคลอรี/กก. เพื่อการฟื้นตัวอย่างเพียงพอ หากผู้ป่วยไม่สามารถรับประทานอาหารได้เนื่องจากอาการเบื่ออาหารหรือสภาวะทางจิตเปลี่ยนแปลงไป ควรพิจารณาใช้สายป้อนอาหารเพื่อป้อนเข้าทางปาก การให้สารอาหารทางหลอดเลือดเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอ

 

 

สรุป

• ผู้ป่วยทุกรายควรได้รับการตรวจคัดกรองโรคตับจากแอลกอฮอล์
• การงดเว้นเป็นรากฐานที่สำคัญของการรักษาโรคตับที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์
• โรคตับจากแอลกอฮอล์เป็นโรคที่ต่างกัน
• การวินิจฉัยโรคตับจากแอลกอฮอล์จำเป็นต้องมีประวัติผู้ป่วยโดยละเอียดพร้อมห้องปฏิบัติการสนับสนุน และการศึกษาเกี่ยวกับภาพ
• การตัดชิ้นเนื้อตับอาจเป็นประโยชน์ในการยืนยันการวินิจฉัย ขจัดโรคอื่นๆ และการพยากรณ์โรค
• ผู้ป่วยที่เป็นโรคตับอักเสบจากแอลกอฮอล์ชนิดรุนแรงควรได้รับการพิจารณาให้เข้าร่วมการทดลองทางคลินิก
• การรักษาด้วยคอร์ติโคสเตียรอยด์สามารถใช้ได้ในผู้ป่วยที่มี DF > 32 หรือ MELD > 21 โดยไม่มีข้อห้ามสำหรับกลูโคคอร์ติคอยด์
• หลักฐานปัจจุบันไม่สนับสนุนความจำเป็นของการรักษาด้วยเพนทอกซีฟิลลีน
• ผู้ป่วยที่เป็นโรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์ควรได้รับการประเมินเพื่อการปลูกถ่ายตับ

บรรทัดล่าง

แอลกอฮอล์เป็นหนึ่งในสารหลายชนิดที่สามารถทำลายตับของคุณได้ การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปอาจทำให้ไขมันสะสมในตับได้ สิ่งนี้สามารถนำไปสู่การอักเสบและนำไปสู่ตับแข็ง ซึ่งอาจส่งผลร้ายแรงต่อความสามารถของตับในการทำงานอย่างที่ควรจะเป็น

โรคตับจากแอลกอฮอล์ในระยะเริ่มแรกมักไม่มีอาการ เมื่อมีอาการ อาการเริ่มแรกอาจจะมีอาการปวดบริเวณตับ ความเหนื่อยล้า และน้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ

โรคตับจากแอลกอฮอล์ในระยะเริ่มแรกสามารถรักษาให้หายได้ด้วยการงดแอลกอฮอล์ แต่หากไม่หยุดการดื่มแอลกอฮอลล์อาจเกิดโรคตับแข็งจากแอลกอฮอล์ได้ ซึ่งไม่สามารถรักษาให้หายได้

คุณสามารถทำให้สุขภาพตับของคุณดีขึ้นได้โดยการงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หรือดื่มแต่พอประมาณ รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ และควบคุมน้ำหนัก หากคุณสังเกตเห็นสัญญาณเริ่มแรกของโรคตับจากแอลกอฮอล์ ควรติดตามผลกับแพทย์ของคุณ

https://stanfordhealthcare.org/medical-conditions/liver-kidneys-and-urinary-system/alcoholic-cirrhosis.html

https://www.healthline.com/health/early-signs-of-liver-damage-from-alcohol

https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/alcoholinduced-liver-disease

https://my.clevelandclinic.org/departments/digestive/medical-professionals/hepatology/alcoholic-liver-disease#defination-tab

https://www.mountsinai.org/health-library/diseases-conditions/alcoholic-liver-disease

การอดสุรา โรคพิษสุราเรื้อรัง คุณเมาหรือไม่ อาการขาดสุรา สุราช่วยลดอัตราการเสียชีวิต ผลเสียต่อสุขภาพ การอดสุรา

 

 

• สุรา
• ผลเสียของการดื่มสุรา
• พิษสุราเรื้อรัง
• อาการติดสุรา
• อาการลงแดง
• การรักษาผู้ติดสุรา