ช่องคลอดอักเสบ

การติดเชื้อราVulvovaginal Candidiasis (VVC)

เชื้อที่เป็นสาเหตุได้แก่ C. albicans แต่ก็อาจจะเกิดจากเชื้ออื่นก็ได ้เกิดจากการที่เชื้อราในช่องคลอดเจริญมากเนื่องจากความเป็นกรดเสียไป โรคนี้ไม่ติต่อทางเพศสัมพันธ์

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดการติดเชื้อรา

  • ความเครียด
  • เบาหวาน
  • การตั้งครรภ์
  • การใช้ยาคุมกำเนิด
  • การใช้ยาปฏิชีวนะ โดยเฉพาะยาในกลุ่ม tetracyclin

อาการและอาการแสดงของช่องคลอดอักเสบ

  • ตกขาวมากขึ้น
  • ตกขาวเป็นเมือกขาว
  • คันและแสบบริเวณช่องคลอด
  • เจ็บเมื่อมีเพศสัมพันธ์

การแบ่งชนิดของโรคเชื้อราในช่องคลอด

จะแบ่งการติดเชื้อออกเป็นการติดเชื้อที่ไม่มีโรคแทรกซ้อน Uncomplicated VVC และการติดเชื้อที่มีโรคแทรกซ้อน Complicated VVC โดยมีเกณฑ์ดังต่อไปนี้

ไม่มีโรคแทรกซ้อน Uncomplicated VVC
โรคแทรกซ้อน Complicated VVC
เป็นเชื้อราที่ช่องคลอดนานๆครั้ง
เป็นเชื้อราในช่องคลอดบ่อย
มีการอักเสบไม่มาก
มีการอักเสบมาก
เกิดเชื้อ C.albican
เกิดจากเชื้ออื่น
ผู้ป่วยไม่มีโรคประจำตัว
ผู้ป่วยมีโรค เบาหวาน มะเร็ง ตั้งครรภ์ เอดส์

การวินิจฉัยโรคช่องคลอดอักเสบ

  • จากประวัติที่มีตกขาวสีขาวและคันอวัยวะเพศ
  • นำตกขาวมาละลายด้วยน้ำยา KOH จะพบใยเชื้อรา
  • การเพาะเชื้อขึ้นเชื้อรา
  • pH<4.5

 

การรักษาช่องคลอดอักเสบ

ไม่มีโรคแทรกซ้อน Uncomplicated VVC

ใช้ยาเหน็บหรือยาทาที่มีส่วนผสมของยาฆ่าเชื้อรา สำหรับท่านที่เป็นครั้งแรกอาจจะไม่สามารถวินิจฉัย แต่หากเป็นครั้ง 2-3 ท่านพอจะทราบอาการและอาจจะหายาทาเองเป็นยาในกลุ่ม miconazole หรือ clotrimazole เป็นยาเหน็บหรือยาทาก็ได้

การดื่มและรับประทาน Cranberry juice และ yogurt จะช่วยป้องกันการติดเชื้อรา เนื่องจากจะเพิ่มความเป็นกรดและเพิ่มเชื้อ lactobacillus ในช่องคลอด ยาที่ใช้ในการรักษาได้แก่ อย่างใดอย่างหนึ่ง

  • Butoconazole 2% cream 5 gสอดช่องคลอดวันละครั้งเป็นเวลา 3 วัน
  • Butoconazole 2% cream 5 g (Butaconazole1-sustained release),สอดช่องคลอดวันละครั้ง
  • Clotrimazole 1% cream 5 gสอดช่องคลอดวันละครั้งเป็นเวลา 7--14 วัน
  • Clotrimazole 100 mg สอดช่องคลอดวันละครั้งเป็นเวลา 7 วัน
  • Clotrimazole 100 mg vaginal tablet, ใส่ช่องคลอดวันละ 2 เม็ดเป็นเวลา 3 วัน
  • Clotrimazole 500 mg vaginal tablet, 1 เม็ดครั้งเดียว
  • Miconazole 2% cream 5 gใส่ช่องคลอด 7 วัน
  • Miconazole 100 mg vaginal suppository, สอดช่องคลอดวันละครั้ง 7 วัน
  • Miconazole 200 mg vaginal suppository, สอดช่องคลอดวันละครั้ง 3 วัน
  • Nystatin 100,000-unit vaginal tablet, วันละเม็ดเป็นเวลา 14 วัน
  • Tioconazole 6.5% ointment 5 g ใส่ช่องคลอดครั้งเดียว
  • Terconazole 0.4% cream 5 g ใส่ช่องคลอดเป็นเวลา 7 วัน
  • Terconazole 0.8% cream 5 g ใส่ช่องคลอดเป็นเวลา 3 วัน
  • Terconazole 80 mg vaginal suppository,ใส่ช่องคลอดเป็นเวลา 3 วัน

ยารับประทานใช้ Fluconazole 150 mg oral tablet, 1เม็ดครั้งเดียว

สำหรับคู่ที่มีเพศสัมพันธ์ไม่จำเป็นต้องรักษา

การรักษาเชื้อราในช่องคลอดที่มีโรคแทรกซ้อน Complicated VVC

  1. เป็นเชื้อราในช่องคลอดบ่อย หมายถึงเป็นเชื้อราในช่องคลอดมากกว่า 4 ครั้งต่อปีผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่มีโรคประจำตัว ต้องมีการเพาะเชื้อเพื่อยืนยันการวินิจฉัย เชื้ออาจจะเป็นเชื้อราชนิดอื่นเช่น Candida glabrata การรักษาเริ่มต้นอาจจะต้องรักษาให้นานกว่าปกติ ยาทาอาจจะต้องทานาน 7-14 วัน ส่วนยารับประทานอาจจะต้องรับประทานนาน 3 วัน สำหรับผู้ที่เป็นซ้ำบ่อยๆต้องให้ยาเพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำได้แก่ ยาเหน็บช่องคลอด clotrimazole (500-mg dose vaginal suppositories อาทิตย์ละครั้ง)หรือยารับประทาน ketoconazole (100-mg dose วันละครั้ง), fluconazole (100--150-mg dose สัปดาห์ละครั้ง), หรือ itraconazole (400-mg doseเดือนละครั้ง หรือ 100-mg dose วันละครั้ง).
  2. ในรายที่เป็นรุนแรง มีการอักเสบแคมใหญ่ มีบวม เกาจนเป็นรอยพวกนี้ต้องทายาหรือสอดยานาน 7-14 วัน ส่วนยารับประทานให้รับประทาน 2 ครั้งห่างกัน 3 วัน
  3. ช่องคลอดอักเสบที่เกิดจากเชื้อราชนิดอื่น ควรจะปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
  4. สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัวหากเป็นยาทาต้องใช้เวลา 7-14 วันและควรจะรับประทานยาร่วมด้วย

การป้องกันช่องคลอดอักเสบจากเชื้อรา

  • สวมชุดที่ไม่รัดและทำจากผ้าฝ้ายหรือผ้าลินิน ไหม
  • หลีกเลี่ยงชุดรัดรูป
  • ห้ามสวนล้างช่องคลอดเพราะจะทำลายเชื้อแบคทีเรีย
  • ลดการใช้ยาดับกลิ่น
  • งดการใช้ผ้าอนามัยที่มีน้ำหอม
  • สวมเสื้อผ้าที่แห้งอยู่เสมอ
  • หลีกเลี่ยงการอาบหรือแช่น้ำอุ่น
  • ล้างชุดชั้นในในน้ำอุ่น
  • รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ
  • รับประทานโยเกิตร์
  • ควบคุมระดับน้ำตาลให้คงที่