โรคพยาธิแส้ม้า

โรคพยาธิแส้ม้า เป็นโรคหนอนพยาธิที่มีสาเหตุจาก Trichuris trichiura ตัวพยาธิมีลักษณะคล้ายแส้จึงเรียกว่า human whip worm

วงจรชีวิติของพยาธแส้ม้า


พยาธฺ์แส้ม้า

พยาธิตัวแก่อาศัยอยู่ในลำไส้ใหญ่โดยเฉพาะส่วนซีคั่ม ยาธิตัวเมียจะออกไข่วันละ 3000-7000 ฟอง ไข่จะออกมากับอุจาระ ลงสู่พื้นดิน เมื่ออุณหภูมิและความชื้นพอเหมาะ ไข่จะเจริญเติบโตเป็นระยะ 2 เซลล์  และจะกลายเป็นตัวอ่อน( advanced cleavage stage)  และจะกลายเป็นตัวอ่อนในระยะติดต่อ  ๙งใช้เวลาทั้งหมด 15-30 วัน  หลังจากที่คนรับประทานไข่เข้าไป ไข่จะแตกเป็นตัวอ่อนที่ลำไส้เล็ก และตัวอ่อนจะเจริญเติบโต  และจะกลายเป็นตัวอ่อนที่ลำไส้ใหญ่  โดยใช้ส่วนหัวและลำตัวฝังที่ผนังลำไส้ใหญ่ ตัวแก่จะมีความยาวประมาณ 4 เซ็นติเมตร ตัวเมียจะเริ่มวางไข่หลังจากรับประทาน 60-70 วัน ตัวพยาธิจะมีอายุประมาณ 1 ปี

เขตปรากฏโรคพยาธิแส้ม้า

พบได้ทั่วโลก ในประเทศไทยมีมากทางภาคใต้ ส่วนภาคอื่นๆมีบ้างแต่ไม่มาก และจะพบมากในเด็ก

อาการของโรคพยาธิแส้ม้า

ถ้ามีพยาธิน้อยอาจจะไม่เกิดอาการ แต่ถ้ามีพยาธิมากอาจจะเกิดอาการปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดิน หรืออุจาระเป็นมูกเลือด ซีดอ่อนเพลีย ทั้งนี้เพราะพยาธิจะทำให้เกิดการอักเสบของลำไส้ และเกิดติดเชื้อแบคทีเรีย

การวินิจฉัยโรคพยาธิแส้ม้า

ตรวจอุจาระไข่และตัวแก่ในอุจาระ

ไข่จะมี plug ที่ขั้วทางปลายทั้งสองข้างมีเปลือกสีน้ำตาล
T. trichiura egg T. trichiura egg

การรักษาโรคพยาธิแส้ม้า

  • ใช้ยา Thiabendazole ขนาด 25 มก/กกหลังอาหาร เช้าเย็นเป็นเวลา 3วัน
  • Mebendazoleขนาด 100 มกเช้าเย็นเป็นเวลา 3 วัน

การป้องกันโรคพยาธิแส้ม้า

  • ควรถ่ายอุจาระลงส้วม
  • ไม่ควรรับประทานผักสดที่ล้างไม่สะอาด
  • ล้างมือก่อนรับประทานอาหาร

เรียบเรียง 17/12/2545

เพิ่มเพื่อน