
หน้าหลัก | สุขภาพดี | สุภาพสตรี | การแปลผลเลือด | โรคต่างๆ | ยารักษาโรค |วัคซีน | อาหารเพื่อสุขภาพ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการเป็นวิธีสำคัญในการ ยืนยันการติดเชื้อไวรัส SARS-CoV-2
และช่วยให้แพทย์สามารถวางแผนการรักษาและป้องกันการแพร่กระจายเชื้อได้อย่างถูกต้อง
ปัจจุบันมีวิธีตรวจหลัก ๆ 3 ประเภท ได้แก่ RT-PCR, Antigen test และ Antibody test
หลักการ:
ตรวจหาสารพันธุกรรม (RNA) ของไวรัส SARS-CoV-2 จากสารคัดหลั่งในโพรงจมูกหรือคอ
ข้อดี:
ความแม่นยำสูง (sensitivity > 95%)
ใช้ยืนยันการติดเชื้อได้แน่นอน
เหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการหรือสัมผัสเสี่ยงสูง
ข้อจำกัด:
ใช้เวลาตรวจ 3–24 ชั่วโมง
ต้องทำในห้องปฏิบัติการเฉพาะ
หากเก็บตัวอย่างไม่ถูกต้อง อาจให้ผลลบลวง (false negative)
การแปลผล:
| ผลตรวจ | ความหมาย |
|---|---|
| Positive | พบเชื้อโควิดในร่างกาย |
| Negative | ไม่พบเชื้อ (อาจเกิดจากตรวจเร็วเกินไป) |
| Inconclusive | ต้องตรวจซ้ำเพื่อยืนยัน |
หลักการ:
ตรวจหาชิ้นส่วนโปรตีนของไวรัสจากโพรงจมูกหรือคอ
ข้อดี:
ทราบผลรวดเร็วภายใน 15–30 นาที
ใช้งานสะดวก เหมาะสำหรับคัดกรองในชุมชน
ข้อจำกัด:
ความแม่นยำต่ำกว่า RT-PCR
หากมีเชื้อน้อย อาจให้ผลลบลวง
ผลบวกควรได้รับการยืนยันด้วย RT-PCR
คำแนะนำ:
ใช้ตรวจเบื้องต้นเมื่อมีอาการทางเดินหายใจหรือสงสัยติดเชื้อ แต่ไม่แทนการตรวจ RT-PCR ในกรณีต้องยืนยันทางการแพทย์
หลักการ:
ตรวจหาภูมิคุ้มกัน (IgM, IgG) ต่อเชื้อไวรัสในเลือด เพื่อดูว่าเคยติดเชื้อหรือได้รับวัคซีนมาก่อน
ชนิดของแอนติบอดีที่ตรวจได้:
| ชนิด | ความหมาย | ช่วงเวลาที่ตรวจพบ |
|---|---|---|
| IgM | บ่งบอกการติดเชื้อระยะต้น | ประมาณ 7–10 วันหลังติดเชื้อ |
| IgG | แสดงว่าร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันแล้ว | ประมาณ 2 สัปดาห์หลังติดเชื้อหรือฉีดวัคซีน |
ข้อดี:
ใช้ประเมินภูมิคุ้มกันหลังติดเชื้อหรือฉีดวัคซีน
ใช้ในการวิจัยทางระบาดวิทยา
ข้อจำกัด:
ไม่เหมาะสำหรับวินิจฉัยการติดเชื้อเฉียบพลัน
ค่าผลตรวจอาจต่างกันตามชุดตรวจและเวลาเก็บเลือด
| วิธีตรวจ | ตัวอย่างที่ใช้ | ระยะเวลาทราบผล | ความแม่นยำ | เหมาะสำหรับ |
|---|---|---|---|---|
| RT-PCR | สารคัดหลั่งในจมูก/คอ | 3–24 ชม. | สูงมาก | ยืนยันการติดเชื้อ |
| Antigen Test | สารคัดหลั่งในจมูก | 15–30 นาที | ปานกลาง | คัดกรองเบื้องต้น |
| Antibody Test | เลือด | 1–3 ชม. | ปานกลาง | ประเมินภูมิคุ้มกัน |
หากมีอาการทางเดินหายใจ ควรตรวจโดย RT-PCR เพื่อความแม่นยำ
หากเพิ่งสัมผัสผู้ติดเชื้อ ควรตรวจหลังจาก 3–5 วัน
อย่าตีความผลตรวจด้วยตนเอง ควรปรึกษาแพทย์เสมอ
การตรวจเพียงครั้งเดียวอาจไม่เพียงพอ หากสงสัยให้ตรวจซ้ำ
ชนิดของการตรวจโควิด19
แบ่งการตรวจได้ 2 ชนิดคือ
ตรวจว่ามีการติดเชื้อหรือไม่หรือที่เรียกว่า Viral tests
เป็นการตรวจว่ามีการติดเชื้อโควิดหรือไม่ หากผลตรวจพบเชื้อแสดงว่ามีการติดเชื้อจะต้องมีการกักตัวคนที่ติดเชื้อ และสอบสวนโรคหากลุ่มคนที่สัมผัสใกล้ชิดเพื่อกักตัวและตรวจหาการติดเชื้อวิธีการตรวจมีได้สองวิธีคือ
หาผลตรวจว่าพบเชื้อจะต้องมีการสอบสวนโรคหาผู้ที่สัมผัสใกล้ชิด และมีการกักตัว
หากผลตรวจให้ผลลบแสดงว่าณ ขณะนั้นยังไม่มีการติดเชื้อ แต่ก็มีข้อพิจารณาเรื่องเวลาที่เก็บตัวอย่าง
ข้อแนะนำการปฏิบัติตัวสำหรับผู้ที่ฉีดวัคซีนครบ
หากผลตรวจให้ผลลบในคนที่ไม่มีอาการและไม่มีประวัติกับผู้ที่เป็นโควิดก็ไม่ต้องทำอะไร