G-6 PD


 

G-6 PD หรือเอนไซม์ Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase ที่เรียกสั้น ๆ ว่า G-6 PD ว่ามีจำนวนต่ำหรือสูงกว่าเกณฑ์หรือไม่เพียงใด ในกรณีที่ต่ำกว่าเกณฑ์ก็จะมีศัพท์เรียกว่า G-6 PD deficiency คำอธิบายอย่างสรุป

  1. G-6 PD เป็นเอนไซม์ชนิดหนึ่งที่มีส่วนช่วยในการเผาผลาญกลูโคส และช่วยปกป้องเม็ดเลือดแดง ขณะใช้ยาต่อสู้กับเชื้อโรคเพื่อการรักษา
  2. ในกรณีที่เกิดการขาดเอนไซม์ G-6 PD ที่เรียกว่า G-6 PD deficiency อาจก่อให้เกิดผลร้ายแรง อย่างใดอย่างหนึ่ง หรือพร้อมกัน ดังนี้
  1. อาจทำให้เลือดในร่างกายเกิดการตกตะกอนของเฮโมโกลบิน
  2. อาจทำให้ผนังของเม็ดเลือดแดงเกิดการเปลี่ยนแปลง
  3. อาจทำให้เม็ดเลือดแดงแตก ซึ่งร้ายแรงมาก/น้อยแล้วแต่กรณี
  4. เหตุที่มักก่อให้เกิด G-6 PD deficiency ซึ่งถือว่าเป็นสาเหตุหลักก็คือพันธุกรรมอันเป็นการถ่ายทอดจากมารดานับเป็นโรคโลหิตจางจากเหตุพันธุกรรม (congenital hemolytic anemia) โรคนี้จึงอาจนับว่าเป็นโรคประจำตัวที่ไม่อาจรักษาให้หายขาดได้ และอาจกำเริบขึ้นในกรณีร่างกายได้รับยาที่เพิ่มออกซิเจนoxidizing drugs) ซึ่งมีผลอาจทำให้เม็ดเลือดแดงแตก

กลุ่มยาที่อาจทำให้เม็ดเลือดแดงแตกและตกตะกอน ในกลุ่มผู้อยู่ในสภาวะ G-6 PD deficiency

Acetanilid Metdylene blue Quinidine
Antimalarials Nalidixic acid Sulfa
Antipyretics Nitrofurantoin Sulfonamides
Ascorbic acid Phenacetin Thiazide diuretics
Aspirin  Phenazopyridine TOBUTamide
Dapsone Primaquine Vitamin K
  1. อาการของเด็ก (หรือแม้แต่ผู้ใหญ่) ของผู้ที่มีโรคประจำตัวเป็น G-6 PD deficiency อาจแสดงอาการ

ให้เห็น ดังนี้

  1. ผิวหนังซีด หากเป็นคนผิวดำ ต้องให้อ้าปากึงเห็นความผิดปกติ
  2. แสดงอาการเหนื่อยอย่างมาก
  3. หัวใจเต้นเร็ว
  4. หายใจสั้นและถี่
  5. ดีซ่าน (jaundice) แสดงอาการผิวหนังและนัยน์ตาเหลือง
  6. ม้ามโต
  7. น้ำปัสสาวะจะออกสีชา

ค่าเอนไซม์ G-6 PD อาจแสดงได้ 2 วิธีคือ

  • 1) เป็นจำนวน I.U. (international unit) ต่อน้ำหนัก 1 กรัม ของเฮโมโกลบิน
  • หรือ2) เป็นจำนวน I.U. ต่อจำนวนเซลล์เม็ดเลือดแดง
ตัวเลขค่าเอนไซม์ปกติของ G-6 PD ที่นิยมใช้กันอยู่มีดังนี้

  1. 4.3 – 11.8 I.U. ต่อกรัมของเฮโมโกลบิน
  2. 146 – 376 I.U. per RBC
    ค่าปกติของเอนไซม์ G-6 PD
  1. ให้ยึดถือตามค่าที่แสดงไว้ในใบรายงานผลเลือด (ถ้ามี)
  2. ค่าปกติ (คำนวณได้จากข้อ 6)

G-6 PD enzyme : 0.0146 – 0.0376 IU/100 ml.RBC
ค่าผิดปกติ

  1. ในทางน้อย อาจแสดงผลว่า
  2. เป็น G-6 PD deficiency แน่ ๆ ยิ่งหากมีอาการตามข้อ 4 ร่วมด้วย
  3. อาจเกิดโรคโลหิตจางชนิดเม็ดเลือดแดงแตกง่าย (hemolytic anemia)
  4. ในทางมาก อาจแสดงผลว่า
  5. อาจเกิดโรคโลหิตจางอย่างร้ายแรงชนิดขาดวิตามินบี 12 (pernicious anemia)
  6. อาจเกิดโรคโลหิตจางชนิดเม็ดเลือดแดงโต (megaloblastic anemia)
  7. อาจเกิดการสูญเสียเลือดแห่งใดแห่งหนึ่ง
  8. อาจเกิดโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด (myocardial infarction)
  9. อาจมีปัญหาโรคต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน (hypertdyroidism)

เพิ่มเพื่อน