โอไมครอน: ทุกสิ่งที่คุณต้องรู้เกี่ยวกับโควิด-19 สายพันธุ์ใหม่

เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) มีการกลายพันธุ์อย่างต่อเนื่อง และ "โอไมครอน (Omicron)" เป็นหนึ่งในสายพันธุ์ที่แพร่กระจายอย่างรวดเร็วทั่วโลก บทความนี้จะสรุปประเด็นสำคัญที่คุณควรรู้ ทั้งเรื่องอาการ ระยะฟักตัว ความรุนแรง และแนวทางการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง

ความแตกต่างสำคัญ: โอไมครอน vs. สายพันธุ์ดั้งเดิม

จุดเด่นที่สำคัญของโอไมครอนคือ ระยะฟักตัวที่สั้นกว่า และอาการที่แตกต่างออกไป

• โอไมครอน: ผู้ติดเชื้อจะเริ่มแสดงอาการใน 3 วัน

• เดลต้า: ผู้ติดเชื้อจะเริ่มแสดงอาการใน 4-5 วัน

• สายพันธุ์ดั้งเดิม (อู่ฮั่น): ผู้ติดเชื้อจะเริ่มแสดงอาการใน 5-6 วัน

การที่ระยะฟักตัวสั้นลง หมายความว่าผู้ติดเชื้อสามารถแพร่กระจายไวรัสไปสู่ผู้อื่นได้เร็วขึ้น แม้จะยังไม่แสดงอาการก็ตาม (Presymptomatic Transmission)

---

อาการของเชื้อโอไมครอนเป็นอย่างไร?

อาการของผู้ติดเชื้อโอไมครอนมักคล้ายกับไข้หวัดทั่วไป และอาจแตกต่างจากสายพันธุ์เดลต้าที่มักสูญเสียการรับรสหรือได้กลิ่น

5 อาการที่พบบ่อยที่สุดของโอไมครอน

1. น้ำมูกไหล

2. เจ็บคอ หรือแสบคอ

3. ปวดศีรษะ

4. อ่อนเพลีย

5. จาม

อาการอื่นๆ ที่อาจพบได้คือ ไอแห้ง คัดจมูก ปวดเมื่อยตามตัว และอาจมีไข้ต่ำๆ ส่วนอาการทางเดินอาหาร เช่น คลื่นไส้ อาเจียน หรือท้องร่วง ก็สามารถพบได้เช่นกัน

อาการในผู้ที่ฉีดวัคซีน vs. ไม่ฉีดวัคซีน

• ผู้ที่ฉีดวัคซีน: หากติดเชื้อ อาการมักไม่รุนแรง เช่น เจ็บคอ ไอ จาม คัดจมูก และหายได้เร็วกว่า

• ผู้ที่ไม่ได้ฉีดวัคซีน: มีแนวโน้มที่อาการจะรุนแรงและยาวนานกว่า อาจเริ่มต้นด้วยอาการคล้ายกัน แต่จะดำเนินไปในทางที่แย่ลง เช่น ไข้สูง ไอหนัก หายใจลำบาก จนอาจเกิดภาวะปอดอักเสบได้

---

กลุ่มเสี่ยงและระดับความรุนแรง

แม้ว่าข้อมูลโดยรวมจะชี้ว่าโอไมครอนมีความรุนแรงน้อยกว่าสายพันธุ์เดลต้า อัตราการนอนโรงพยาบาลและระยะเวลารักษาสั้นกว่า แต่ยังคงเป็นอันตรายสำหรับกลุ่มเสี่ยง

กลุ่มที่เสี่ยงต่ออาการรุนแรง ได้แก่:

• ผู้สูงอายุ

• ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคปอด เบาหวาน โรคไต โรคหลอดเลือดสมอง

• ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วยมะเร็ง, HIV

• ผู้ที่ไม่เคยได้รับวัคซีน

หากพบอาการรุนแรง เช่น หายใจเหนื่อยหอบ แน่นหน้าอก สับสน หรือริมฝีปากและผิวหนังซีดคล้ำ ต้องรีบติดต่อโรงพยาบาลทันที

---

การป้องกันและการปฏิบัติตัว

วิธีป้องกันการติดเชื้อที่ดีที่สุด

1. ฉีดวัคซีน: เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพสูงสุดในการลดความรุนแรงของโรคและการเสียชีวิต

2. สวมหน้ากากอนามัย: สวมให้ถูกต้องและครอบทั้งจมูกและปาก โดยเฉพาะในที่ร่ม ที่แออัด หรืออากาศถ่ายเทไม่สะดวก

3. ล้างมือบ่อยๆ: ล้างด้วยสบู่และน้ำอย่างน้อย 20 วินาที หรือใช้เจลแอลกอฮอล์

4. เว้นระยะห่าง (Social Distancing): รักษาระยะห่างจากผู้อื่นอย่างน้อย 1-2 เมตร

5. หลีกเลี่ยงสถานที่เสี่ยง: เช่น สถานบันเทิง หรือพื้นที่ที่มีคนรวมตัวกันจำนวนมาก

เมื่อสัมผัสผู้ติดเชื้อต้องทำอย่างไร?

• ผู้ที่ฉีดวัคซีนครบ: ไม่ต้องกักตัว แต่ให้สังเกตอาการ 10 วัน, สวมหน้ากากอนามัยเมื่ออยู่กับผู้อื่น และตรวจ ATK ในวันที่ 5-7 หลังสัมผัส

• ผู้ที่ฉีดวัคซีนไม่ครบ: ต้องกักตัว 14 วัน, เว้นระยะห่างจากคนในบ้าน และสังเกตอาการของตนเองทุกวัน

เมื่อติดเชื้อโควิด-19 ควรทำอย่างไร?

• แยกตัวเอง: อยู่บ้านและแยกตัวออกจากสมาชิกในครอบครัวให้มากที่สุด

• ดื่มน้ำให้เพียงพอและพักผ่อน

• สวมหน้ากากอนามัย หากต้องเข้าใกล้ผู้อื่น

• สังเกตอาการ: หากอาการแย่ลงให้รีบติดต่อแพทย์

• สามารถกลับไปใช้ชีวิตปกติได้เมื่อมีอาการครบ 10 วัน, ไม่มีไข้ต่อเนื่องอย่างน้อย 24 ชั่วโมงโดยไม่ใช้ยาลดไข้ และอาการอื่นๆ ดีขึ้น

 

ทบทวนวันที่

โดย นายแพทย์ ประพันธ์ ปลื้มภาณุภัทร อายุรแพทย์,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว