Benign paroxysmal positional vertigo (BPPV)

เป็นอาการเวียนศีรษะที่รู้สึกว่า ตัวเอง หรือสิ่งแวดล้อมหมุนรอบตัวเอง จะเกิดเมื่อหันศีรษะในทิศทางที่ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะ มักจะมี อาเจียน ยืนทรงตัวไม่ได้ เมื่อมีการเปลี่ยนท่าหรือหันหน้า หรือลุกจากเตียง สาเหตุที่แท้จริงไม่ทราบ ผู้เกิดอการนี้หากอายุน้อยกว่า 50 ปีสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากอุบัติเหตุที่ศีรษะ ส่วนผู้สูงอายุส่วนมากเกิดจากการเสื่อมของระบบประสาท

อ่านเรื่องการทำงานของหู

อาการของเวียนศีรษะบ้านหมุน

อาการเวียนศีรษะมักจะเป็นไม่เกิด2-3 นาที โดยมากมักจะเกิดจากการที่หันศีษะไปทิศทางเฉพาะ

พลิกศีรษะไปด้านใดด้านหนึ่ง ตัวอย่างเวลานอนพลิกจะทำให้เกิดเวียนศีรษะ
นอนเงยศีรษะไปทางด้านหลัง เช่นการนอนสระผม
ก้มหน้า เช่นก้มหน้าผูกเชือกรองเท้า

เมื่อมีอาการเวียนศีรษะตาจะมีการกระตุก

สาเหตุเวียนศีรษะบ้านหมุน

ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะไม่ทราบสาเหตุ ส่วนที่ทราบสาเหตุได้แก่

ได้รับอุบัติเหตุทางศีรษะ
การผ่าตัดหู
การติดเชื้อหูชั้นกลาง
สูงอายุ

การวินิจฉัยเวียนศีรษะบ้านหมุน

แพทย์จะซักประวัติและตรวจร่างกายหลังจากนั้นก็จะตรวจ

การตรวจที่เรียกว่า Hallpike manoeuvre โดยให้ผู้ป่วยนั่งหันหน้า 45 องศาตรวจที่ตาว่ามีการกระตุกหรือไม่ หลังจากนั้นให้ผู้ป่วยนอนราบลง โดยที่ศีรษะยังเอียง 45 องศาสังเกตว่าตามีการกระตุกหรือไม่ หากมีการกระตุกแสดงว่าเป็นโรคนี้

ตรวจระบบหู
ตรวจตาว่ามีการกระตุก
ตรวจการได้ยิน
ตรวจจมูก คอ
ตรวจ CT scan เมื่อสงสัยว่าเวียนศีรษะเกิดจากเนื้องอกหรือเส้นเลือดสมองตีบ

การรักษาเวียนศีรษะบ้านหมุน

ส่วนใหญ่หายได้เอง แต่อาจจะเป็นๆหายๆวิธีการรักษาแบบไม่ต้องใช้ยาสามารถทำได้สองวิธีคือ

The Semont maneuver โดยการให้ผู้ป่วยนอนตะแคงด้านหนึ่งแล้วรีบพลิกตัวไปอีกด้านหนึ่งทันที

The Epley maneuver โดยการเคลื่อนศีรษะไป 4 ทิศทาง

การบริหารที่เรียกว่า Brandt-Daroff exercises สามารถทำได้เองที่บ้าน เพื่อทำให้เกิดความสมดุล ทำวันละหลายครั้งทำติดต่อกัน 2-3 สัปดาห์

ผู้ป่วยร้อยละ80จะตอบสนองต่อวิธีดังกล่าวและอัตราการเกิดซ้ำเพียงแค่ร้อยละ 5หลังจากนั้นจะต้องปฏิบัติตัวดังนี้

หลังจากทำให้อยู่เฉยๆ 10 นาทีเพราะอาจจะเกิดอาการบ้านหมุนได้ และไม่ควรขับรถ
เวลาให้หนุนหมอนสูงประมาณ 45 องศาเป็นเวลาสองวัน ระหว่าวันพยายามให้ศีรษะตั้งตรงช่วงนี้ยังไม่ไปทำผมหรือพบหมอฟัน งดการออกกำลังที่ต้องทำให้ศีรษะหันไปมา การโกนหนวดหรือสระผมศีรษะต้องตั้งตรง
ภายในหนึ่งสัปดาห์หลังจากการเกิดเวียนศีรษะต้องหลีกเลียงปัจจัยที่กระตุ้นให้เวียนศีรษะ

ใช้หมอนสองใบเวลานอน
ห้ามนอนตะแคงข้างที่ทำให้เกิดโรค
ห้ามเงยหน้าหรือก้มหน้า
หลีกเลี่ยงการหงายหน้าเช่น ท่าทีใช้ถอนฟัน หรือทำผม งดการทำ sit-up

หลังจากหนึ่งสัปดาห์ให้ดำเนินชีวิตตามปกติ

ยาที่ใช้รักษาเวียนศีรษะบ้านหมุน

มียาหลายชนิดที่ใช้รักษาอาการเมารถสามารถบรรเทาอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน

meclizine (Antivert, Bonine, Dramamine II, D-Vert)
diazepam (Valium)
dimenhydrinate (Dramamine) dimenhydrinate) ขนาด 50 มิลลิกรัม กินครั้งละ 1 เม็ด ทุกๆ 6 ชั่วโมง จนเมื่ออาการดีขึ้นก็ลดเป็น ทุกๆ 8 ชั่วโมง เมื่ออาการเป็นปกติดีแล้วสัก 1-2วัน ก็สามารถหยุดยาได้ ในขณะเดียวกันอาจจะกินยา
cinnarizine ขนาด 25 มิลลิกรัม หรือ เมอริสลอน ขนาด6 มิลลิกรัม ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 3ครั้ง พร้อมๆ กันก็ได้
ทำตามอย่างนี้แล้ว ส่วนมากอาการจะค่อยๆ ดีขึ้น เมื่อสามารถเดินตัวตรงได้ ไม่มีอาการอะไร ก็สามารถ ทำงานหรือกิจกรรมอื่นๆ ได้ตามปกติ คราวต่อๆ ไป เมื่อเริ่มๆ จะเป็นอาการแบบนี้ขึ้นมาอีก ก็ทำตามอย่างข้างบนเลย ไม่ต้องรอให้เป็นมากๆ จะได้ผลดีกว่า เพราะถ้ารอให้เป็นมากๆ โดยเฉพาะถ้ามีอาเจียนมากแล้วจะลำบาก
promethazine (Phenergan)
scopolamine (Isopto, Scopace)

เมื่อไรจึงจะต้องพบแพทย์

โรคนี้เป็นแล้วหายเองได้ แต่หากมีอาการดังต่อไปนี้ควรจะพบแพทย์

มีอาการอ่อนแรงของแขนหรือขาข้างหนึ่ง
มีอาการชาแขนหรือขาข้างหนึ่ง
มีไข้
ปวดศีรษะและมีคอแข็ง
มีความผิดปกติเกี่ยวกับการได้ยิน
มีอาการมาก

ผู้ป่วยไม่ควรจะขับรถเองควรจะมีคนขับไปโรงพยาบาล