ไขมันไตร์กลีเซอร์ไรด์ Triglycerides สูง

ไขมัน Triglycerides เป็นไขมันชนิดหนึ่งที่อยู่ในกระแสเลือด เมื่อเรารับประทานอาหารไม่ว่าจะเป็นอาหารพวกแป้ง หรือไขมัน พลังงานส่วนเกินจะสะสมเป็นไตร์กลีเซอร์ไรด์ซึ่งจะสะสมในเวลล์ไขมัน และมีการหลั่งออกมาเพื่อเป็นพลังงาน เมื่อเรารับประทานอาหารที่มีพลังงานมากเกินที่เราใช้ก็จะทำให้มีไขมันไตร์กลีเซอร์ไรด์ในเลือดสูง hypertriglyceridemia

ภาวะ Hypertriglyceridemia เป็นภาวะที่มีไขมัน triglyceride สูง ภาวะ Hypertriglyceridemia
มักจะพบในผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมไม่ดี คนอ้วน ผู้ที่ไม่ได้ออกกำลัง ภาวะ Hypertriglyceridemia
จะเป็นปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด

การตรวจเลือด

ควรจะอดอาหารประมาณ12ชั่วโมง อ่านเรื่องการเจาะเลือดตรวจไขมัน

ผู้ป่วยที่มีภาวะไขมัน triglyceride สูง ควรจะเจาะเลือดตรวจ

เมื่อไรจึงจะเรียกว่าไขมันไตร์กลีเซอร์ไรด์สูง

ค่าปกติจะน้อยกว่า 150 milligrams per deciliter (mg/dL)
สูงเล็กน้อย 150 ถึง 199 mg/dL
สูง 200 ถึง 499 mg/dL
สูงมาก มากกว่า500 mg/dL

ตารางแสดงค่า Triglyceride

Classification	TG level, mg/dL
ค่าปกติ	< 150
ค่าสูงเล็กน้อย	150-199
ค่า Triglyceride สูง	200-499
สูงมาก	>500
Source: National Cholesterol Education Program. Executive summary of the third report of The National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on detection, evaluation, and treatment of high blood cholesterol in adults (Adult Treatment Panel III). JAMA. May 16 2001;285(19):2486-97.[13]

ปัจจัยที่ทำให้ระดับTriglycerides สูงได้แก่

อ้วนหรือน้ำหนักเกินOverweight and obesity
ขาดการออกกำลังกาย
สูบบุหรี่
ดื่มสุรามาก
รับประทานอาหารจำพวกแป้งมากเกินไป
จากโรคหรือยาบางชนิด
กรรมพันธุ์

ไตร์กลีเซอร์ไรด์ในเลือดสูงทำให้เกิดผลเสียดังนี้

ไตร์กลีเซอร์ไรด์มากกว่า 500 จะเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด 11.4 เท่า
ไตร์กลีเซอร์ไรด์มากกว่า 300 และHDLน้อยกว่า 30 จะเพิ่มความเสี่ยงของการโรคหัวใจและหลอดเลือดก่อนวัย 17.2 เท่า
ไขมันสูงชนิด Type III Dyslipidemia จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจก่อนวัย 5-10 เท่า
ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดแดงแข็ง ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง โรคไต โรคหลอดเลือดแดงขาตีบ
ไตร์กลีเซอร์ไรด์ที่สูงมาก(มากกว่า1000)จะมีความเสี่ยงทำให้เกิดโรคตับอ่อนอักเสบ
ไตร์กลีเซอร์ไรด์ในเลือดสูงอาจจะเป็นตัวบ่งบอกสุขภาพของผู้ป่วย
- โรคเบาหวานที่ยังควบคุมไม่ดี
- โรคอ้วนลงพุง
- ต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย
- โรคไตหรือโรคตับ
- ยาบางชนิดทำให้ไตร์เซอร์ไรด์ในเลือดสูงเช่น beta blockers, birth control pills, ยาขับปัสสาวะ diuretics และ steroids.

สาเหตุของไตร์กลีเซอร์ไรด์ในเลือดสูง

อาการของไตร์กลีเซอร์ไรด์ในเลือดสูง

โรคที่มากับไตร์กลีเซอร์ไรด์ในเลือดสูง

การรักษา

การรักษาไขมันในเลือดสูงจะต้องมีการลดน้ำหนัก การออกกำลังกาย การควบคุมอาหาร การรักษาปัจจัยที่ทำให้ไขมันในเลือดสูง อ่านเรื่องการปรับพฤติกรรม

ยาสำหรับรักษาโรค triglyceride ในเลือดสูง

แบ่งออกเป็นกลุ่มได้ดังนี้

ยากลุ่ม Fibric acid derivatives เช่น gemfibrozil, fenofibrate
ยา Niacin
น้ำมันปลา Omega-3 fatty acids
ยากลุ่ม Statin HMG-CoA reductase inhibitor เช่น atorvastatin, fluvastatin, pitavastatin, pravastatin, lovastatin, simvastatin, rosuvastatin

ในการรักษาภาวะไตร์กลีเซอร์ไรด์ในเลือดสูงจะต้องพิจารณาถึง

ระดับของไตร์กลีเซอร์ไรด์
ความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจ
ระดับไขมัน LDL

การรักษาไตร์กลีเซอร์ไรด์ในเลือดสูง ประกอบไปด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม

ควบคุมอาหาร
ออกกำลังกาย
- ให้ออกกำลังกายวันละ 30 นาที สัปดาห์ละห้าวันซึ่งจะลดไขมันไตร์กลีเซอร์ไรด์ลงภายใน 1 สัปดาห์
ควบคุมน้ำหนัก
การควบคุมเบาหวานให้ดี
ลดการดื่มสุรา

ระดับไตร์กลีเซอร์ไรด์อยู่ระหว่าง 150 ถึง 199 mg/dl
1. เริ่มต้นรักษาด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
2. มุ่งเน้นการรักษาไขมัน LDL Cholesterol รักษาให้อยู่ตามเป้าหมาย ตามตารางที่ 1
ระดับไตร์กลีเซอร์ไรด์ 200 ถึง 499 mg/dl
1. เริ่มต้นรักษาด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
2. เป้าหมายหลักยังคงรักษาระดับ LDL Cholesterol ให้ได้ตามเกณฑ์ก่อน
  1. โดยการใช้ยากลุ่ม Statin
3. เป้าหมายต่อมาคือคุมระดับไขมันไตร์กลีเซอร์ไรด์ Triglycerides ให้อยู่ในเกณฑ์
  1. ให้ยา Niacin ร่วมกับยา Statin ซึ่งมีข้อเสียคือ
    1. การให้ยาร่วมกันไม่ได้มีผลดีกว่าการให้ยา statin เพียงตัวเดียว
    2. ลดระดับไตร์กลีเซอร์ไรด์สู้ยากลุ่ม fibrate ไม่ได้
  2. หรือให้ยากลุ่ม Fibrate ร่วมกับ Statin
    1. อาจจะเกิดกล้ามเนื้ออักเสบเมื่อให้ยาร่วมกับ Statin
    2. ยา Gemfibrozil จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดกล้ามเนื้ออักเสบสูงกว่ายาอื่น(
  3. เพิ่มน้ำมันปลาวันละ 2-4 กรัม
ระดับ Triglycerides มากกว่า 500
1. ให้มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
2. เป้าหมายแรกคืกลดระดับไขมันไตร์กลีเซอร์ไรด์
  1. ยากลุ่มแรกที่ใช้คืดกลุ่ม Fibrate ( Gemfibrozil)
  2. ยากลุ่มที่สองที่เลือกใช้คือ Niacin ซึ่งอาจจะให้เดี่ยว หรือร่วมกับยา Fibrate
  3. ยาเสริมได้แก่น้ำมันปลา
3. หลักจากควบคุมระดับไตร์กลีเซอร์ไรด์แล้วให้คุมระดับไขมันไม่ดี LDL Cholesterol โดยใช้ยา
  1. ใช้ยา Statin ลดไขมันไม่ดีให้ได้ตามเป้าหมาย
  2. ข้อระวังอาจจะเกิดกล้ามเนื้ออักเสบ
ระดับ Triglycerides มากกว่า 1000
1. ให้รับประทานอาหารไขมันต่ำโดยได้รับพลังงานจากไขมันน้อยกว่าร้อยละ15 ของพลังงานทั้งหมด
2. ให้ลดน้ำหนัก
3. เฝ้าค้นหาปัจจัยที่ทำให้ระดับไตร์กลีเซอร์ไรด์สูง
4. การให้ยาเหมือนผู้ป่วยไขมัน Triglycerides มากกว่า500

เป้าหมายของระดับLDL และ Non-HDL cholesterol

ตารางที่1. เป้าหมายของระดับ LDL และ Non-HDL cholesterol

เกณฑ์	เป้าหมาย LDL Goal ,mg/dL	เป้าหมาย Non-HDL Goal,mg/dL
ผู้ที่ป่วยเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ หรือมีความเสี่ยงเทียบเท่า เช่น เบาหวาน หรือคำนวณความเสี่ยงในการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจใน10ปีมากกว่าร้อยละ20	< 100	< 130
มีความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด 2 ข้อ หรือมีความเสี่ยงน้อยกว่าร้อยละ20	< 130	< 160
ปัจจัยเสี่ยงน้อยกว่า 1 ข้อ	< 160	< 190

ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด(The US Preventive Services Task Force (USPSTF)ในผู้ป่วยที่มีภาวะไขมันในเลือดสูง

โรคเบาหวาน
ประวัติโรคหัวใจและหรือโรคหลอดเลือดแดงแข็ง
ประวัติญาติสายตรงเป็นโรคหัวใจก่อนวัยอันควร(ชายก่อน 50 ปี หญิงก่อนอายุ 60 ปี)
สูบบุหรี่
ความดันโลหิตสูง
อ้วน ดังนีมวลกายมากกว่า 30

นอกจากปัจจัยดังกล่าวข้างต้น สมาคมโรคต่อมไร้ท่อของอเมริก( the American Association of Clinical Endocrinologists (AACE))ได้รวมปัจจัยดังต่อไปนี้ของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด

คอเลสเตอรอลในเลือดสูง
ระดับ non–high-density lipoprotein (non–HDL) ในเลือดสูง
ระดับ low-density lipoprotein (LDL) ในเลือดสูง

เกณฑ์ในการให้ยาลดไขมันไม่ดี LDL Cholesterol

จะให้ยาลดไขมันเมื่อระดับ LDL Cholesterol มีค่าเท่ากับหรือมากกว่า

ผู้ที่มีความเสี่ยงต่ำในการเกิดโรคหัวใจจะเริ่มให้ยา statin เมื่อระดับไขมัน LDLเท่ากับหรือมากกว่า 190 mg/dL
ผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงปานกลางจะรักษาเมื่อไขมัน LDLเท่ากับหรือมากกว่า 160 mg/dL
ผู้ที่มีความเสี่ยงสูงจะรักษาเมื่อ LDL เท่ากับหรือมากกว่า 130 mg/dL
ผู้ที่มีความเสี่ยงสูงมากจะรักษาเมื่อ LDL เท่ากับหรือมากกว่า 100 mg/dL

เนื่องจากว่าระดับไตร์กลีเซอร์ไรด์อาจจะเป็นความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด แพทย์ส่วนใหญ่มักจะให้ยาลดไขมันไตร์กลีเซอร์ไรด์เมื่อระดับเกิน 500 mg/dL หากระดับเกิน 1000 mg/dL ควรจะควบคุมอาหาร และให้ยาลดไขมัน

Triglycerideสูง อาการของTriglyceride สาเหตุของTriglycerideสูง โรคแทรกซ้อนของTriglycerideสูง การรักษาTriglycerideสูง ยารักษาTriglycerideสูง