คำแนะนำสำหรับเรื่องโรคหัวใจและหลอดเลือด
ผู้ป่วยโรคเบาหวานมักจะมีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดเช่น ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูงเป็นต้น คำแนะนำในการดูแลผู้ป่วยเบาหวานและโรคหัวใจมีดังนี้
- ผู้ป่วยที่ไม่มีอาการของโรคหัวใจ และปัจจัยเสี่ยงต่างๆยังควบคุมได้ก็ไม่จำเป็นที่จะต้องคัดกรอง(ตรวจค้นหา)โรคหัวใจ
การตรวจค้นหาจะทำในรายที่มีลักษณะดังต่อไปนี้
- มีอาการเหมือน หรืออาการที่ทำให้สงสัยว่าจะเป็นโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด
- คลื่นไฟฟ้าหัวใจผิดปกติ
ผู้ที่เป็นเบาหวานและมีโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดจะต้องได้รับการรักษาปัจจัยเสี่ยงได้แก่ ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง ยาต้านเกล็ดเลือด ยาลดความดันโลหิตที่แนะนำได้แก่ ACE Inhibitor,ARB และหากมีหัวใจวายให้หลีกเลี่ยงยา Troglitazone
โรคเบาหวานกับโรคหัวใจและหลอดเลือด
โรคเบาหวานมักจะมีโรคแทรกซ้อนที่สำคัญคือโรคหลอดเลือดแดงแข็ง เมื่อหลอดเลือดแข็งที่อวัยวะหรือระบบใดก็จะเกิดโรคที่ระบบนั้น เช่นกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด อัมพาต เท้าขาดเลือด หรือไตวาย
นอกจากนั้นโรคเบาหวานมักจะมีโรคอื่นร่วมด้วยเช่นความดัน ไขมัน หรืออ้วนซึ่งจะเป็นปัจจัยทำให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด
โรคหัวใจ และหลอดเลือดเป็นปัญหาความเจ็บป่วยสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน
โรคหลอดเลือดเลือดแข็งนอกจากทำให้เกิด ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคอัมพาต ยังก่อให้เกิดโรคหลอดเลือดตีบที่ขา โรคเบาหวานเป็นปัจจัยเสี่ยงข้อหนึ่งของโรคหลอดเลือดตีบซึ่งหลีกเลี่ยงไม่ได ้แต่ยังมีอีกหลายปัจจัยซึ่งสามารถควบคุมได
ปัจจัยเสี่ยงสำหรับโรคหลอดเลือดแข็ง [atherosclerosis]
ปัจจัยเสี่ยงที่จะกล่าวถึงหากท่านผู้อ่านมีปัจจัยเสี่ยงมาก โอกาสที่จะเกิดโรคหลอดเลือดตีบก็มีมาก ดังนั้นควรลดปัจจัยเสี่ยงนั้นลง
- โรคเบาหวาน
- โรคความดันโลหิตสูง
- โรคไขมันในเลือดสูง
- สูบบุหรี่
- ประวัติครอบครัวเป็นโรคเส้นเลือดหัวใจตีบก่อนวัย หากเกิดหัวใจขาดเลือดก่อนอายุ 55 ปี และ65 ปี ในชายและหญิงตามลำดับ ถือว่าเกิดก่อนวัย
- อ้วน
- ไม่ออกกำลังกาย
ผู้ชายมีโอกาสเป็นหัวใจขาดเลือดสูงกว่าผู้หญิง แต่หลังหมดประจำเดือนผู้หญิงมีโอกาสเป็นโรคหัวใจขาดเลือดสูงขึ้น
ท่านสามารถลดปัจจัยเสี่ยงได้อย่างไร
- รักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้ใกล้เคียงปกติมากที่สุด
- หยุดสูบบุหรี่โดยเด็ดขาด บุหรี่นอกจากทำให้หลอดเลือดตีบแล้วยังทำให้ไขมันในเลือดสูงขึ้น
- คุมความดันโลหิตให้ต่ำกว่า 130/85 มม.ปรอท
- ควบคุมระดับไขมันในเลือดให้ได้
- รับประทานอาหารที่มีคุณภาพสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน เลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง
- ควบคุมน้ำหนักให้เหมาะสม
- ปรึกษากับแพทย์เรื่องการออกกำลังกายที่เหมาะสม
- ปรึกษาแพทย์เรื่อง aspirin
- ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับอาการเตือนของโรคหัวใจและโรคหลอดเลือดสมอง
อาการและอาการแสดง
โรคหัวใจและหลอดเลือดสามารถป้องกันได้โดยการพบแพทย์อย่างสม่ำเสมอ ตรวจหาระดับน้ำตาล ไขมัน งดบุหรี่ หากท่านมีอาการดังต่อไปนี้ควรปรึกษาแพทย์
- ชาหรืออ่อนแรงแขนหรือขา ตาบอดเฉียบพลัน พูดลำบาก คลิกที่นี่ดูเรื่องโรคหลอดเลือดสมอง
- เจ็บแน่นบริเวณหน้าอกข้างซ้าย และร้าวไปแขนซ้ายเวลาออกกำลังกาย พักเหนื่อยจะหายปวด เท้าบวม หัวใจเต้นผิดปกติ คลิกที่นี่ดูรายละเอียด
- ปวดน่องหรือขาเวลาเดินพักแล้วหายปวด อ่านที่นี่
การวินิจฉัย
ถ้าแพทย์สงสัยว่าเส้นเลือดไปเลี้ยงหัวใจไม่พอ แพทย์จะตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ [EKG,ECG] ถ้าตรวจแล้วปกติแต่แพทย์ยังสงสัยแพทย์จะส่งตรวจวิ่งสายพาน [treadmill] คือตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจขณะที่กำลังออกกำลังกาย
การป้องกัน
สามารถทำได้โดยควบคุมปัจจัยเสี่ยงดังกล่าว
สรุปการป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือดได้แก่ ABC
- A ได้แก่ค่า HbA1Cคือค่าน้ำตาลเฉลี่ย 2-3 เดือนที่ผ่านมา ให้ควบคุมเบาหวานให้มีค่าน้ำตาลเฉลี่ยน้อยกว่า 7 ซึ่งจะมีค่าน้ำตาลในเลือดประมาณ 150
- Blood pressure คุมความดันโลหิตมิให้เกิน 130/80 มิลิเมตรปรอท
- Cholesterol คุมระดับไขมัน LDL มิให้เกิน 100 มก
โรคแทรกซ้อนหัวใจและหลอดเลือด | ความดันโลหิตสูง | การใช้ยารักษาความดันโลหิตสูง
โรคแทรกซ้อนจากเบาหวาน |